1-hydroxybenzotriazool

chemische verbinding

1-hydroxybenzotriazool (meestal afgekort tot HOBt) is een heterocyclische verbinding met als brutoformule C6H5N3O. De stof komt voor als een wit tot beige kristallijn poeder, dat goed oplosbaar is in water. Commercieel wordt de stof verkocht als hydraat, omdat de watervrije verbinding explosief kan ontleden.

1-hydroxybenzotriazool
Structuurformule en molecuulmodel
Structuurformule van 1-hydroxybenzotriazool
Structuurformule van 1-hydroxybenzotriazool
Algemeen
Molecuul­formule C6H5N3O
IUPAC-naam 1-hydroxybenzotriazool
Andere namen N-hydroxybenzotriazool, HOBt
Molmassa 135,1234 g/mol
SMILES
C1=CC=C2C(=C1)N=NN2O
InChI
1S/C6H5N3O/c10-9-6-4-2-1-3-5(6)7-8-9/h1-4,10H
CAS-nummer 2592-95-2
EG-nummer 219-989-7
PubChem 75771
Wikidata Q161641
Beschrijving Wit tot beige kristallijn poeder
Waarschuwingen en veiligheids­maatregelen
Explosief
Gevaar
H-zinnen H203
EUH-zinnen geen
P-zinnen P370+P380 - P501
VN-nummer 3380
Fysische eigenschappen
Aggregatie­toestand vast
Kleur wit-beige
Smeltpunt (ontleedt) 156-159 °C
Goed oplosbaar in water
Evenwichtsconstante(n) pKa = 4,6
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal  Portaalicoon   Scheikunde

De structuur van 1-hydroxybenzotriazool is afgeleid van benzotriazool.

Synthese

bewerken

1-hydroxybenzotriazool kan bereid worden door de oxidatie van benzotriazool met waterstofperoxide en in aanwezigheid van natriumwolframaat:

 
Oxdiatie van benzotriazool

Een alternatieve methode is de ringsluiting van 2-chloornitrobenzeen met hydrazine of een hydrazinederivaat:

 
Ringsluiting van 2-chloornitrobenzeen

Eigenschappen

bewerken

1-hydroxybenzotriazool komt voor als twee tautomeren, namelijk een N-oxide en een N-hydroxide:

 
Tautomerie bij 1-hydroxybenzotriazool

De ligging van die tautomerisatie-evenwicht hangt af van het oplosmiddel. In een waterige oplossing is het N-oxide in overmaat aanwezig (wegens de interactie tussen de formele ladingen in het tautomeer en de polaire watermolecule), terwijl in organische of andere apolaire oplosmiddelen voornamelijk het N-hydroxy-tautomeer aanwezig is.

Toepassingen

bewerken

1-hydroxybenzotriazool wordt samen met een carbodi-imide, zoals N,N'-dicyclohexylcarbodi-imide, ingezet bij de koppeling van een carbonzuur en een amine tot een amide. Dit gebeurt wanneer het carbonzuur niet zomaar in een acylchloride kan worden omgezet. Daarom wordt dit reagens veelvuldig toegepast bij de synthese van peptiden.

 
Synthese van amiden met behulp van HOBt

In eerste instantie wordt het carbodi-imide geactiveerd door protonering. De nucleofiele additie van het ontstane carboxylaat levert een actieve ester, die door de hydroxylgroep van 1-hydroxybenzotriazool kan aangevallen worden. Dit leidt tot een nieuwe ester en het dicyclohexylderivaat van ureum (DCU). Vervolgens kan het amine aanvallen en een intermoleculaire protonentransfer leidt tot vorming het amide. 1-hydroxybenzotriazool wordt hierbij herwonnen en kan dus in theorie in katalytische hoeveelheden toegevoegd worden. Echter, bij praktische syntheses wordt dit reagens meestal in overmaat toegevoegd om de opbrengst te verhogen.

bewerken
  • (en) MSDS van 1-hydroxybenzotriazool (hydraat)