Aasgierfonds
Een aasgierfonds (Engels: Vulture fund, officieel distressed securities fund) is een financieel fonds waarin commerciële instellingen de overgenomen schuldenlasten van derdewereldlanden aan banken of overheden plaatsen.
De overname van deze schuldenlasten gebeurt ver onder de nominale waarde, omdat de oorspronkelijke schuldeisers ervan uitgaan dat ze nooit hun leningen zullen kunnen recupereren. Door de nieuwe eigenaars, ook wel “procederende schuldeisers” genoemd,[1] worden via rechterlijke procedures de ontwikkelingslanden gedwongen de volledige schuld en achterstallige intresten terug te betalen. Aldus hopen zij alsnog grote winsten te maken. Een techniek om hun belegging terug te vorderen is beslagname van overheidsgelden, zoals ontwikkelingsgeld bestemd voor het financieren van ontwikkelingsprojecten in ontwikkelingslanden.
De aasgierfondsen zijn een recent fenomeen in de geschiedenis van de overheidsschuld en de afhandeling van het staatsbankroet.
Aasgierfondsen zijn vaak geregistreerd in belastingparadijzen zoals de Britse Maagdeneilanden (Donegal International Ltd), de Kaaimaneilanden (Kensington International Ltd) en de Amerikaanse Staat Delaware (FG Hemisphere).[1]
België
bewerkenIn België werd reeds in 2008 een wet aangenomen om te beletten dat beslag wordt gelegd op overheidsfondsen voor ontwikkelingshulp, of dat de Nationale Delcrederedienst schuldvorderingen inzake ontwikkelingshulp zou overdragen (6 april 2008: Wet die ertoe strekt de inbeslagneming of de overdracht te verhinderen van overheidsgeld bestemd voor de internationale samenwerking, met name via de techniek van de aasgierfondsen op 16 mei 2008 gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad[2][3] ). Gezien de wet niet retroactief is, is er aparte jurisdictie nodig over de acties van aasgierfondsen in het verleden.
In 2015 werd een aanvullend wetsontwerp ingediend[4] waardoor vorderingen van aasgierfondsen in België praktisch onuitvoerbaar zouden worden. We willen de vleugels van de aasgierfondsen afknippen, stelde Luk Van Biesen die samen met Ahmed Laaouej initiatiefnemer van het voorstel is. Hij benadrukte dat België zich hiermee een pionier toont in de strijd tegen de aasgierfondsen. Het voorstel kreeg meteen de steun van de overige partijen,[5] en van de regering.[6]
Koning Filip ondertekende de wet op 12 juli 2015. De "Wet teneinde de activiteiten van de aasgierfondsen aan te pakken" is gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad van 11 september 2015.[7] Alleen internationale verdragen zouden de uitvoering van de wet kunnen beletten (artikel 3[1]).
Op 2 maart 2016 diende het aasgierfonds NML Capital, geregistreerd op de Kaaimaneilanden, bij het Grondwettelijk Hof een 'beroep tot nietigverklaring' tegen deze wet in.[8][9]
Internationaal
bewerkenDe Algemene Vergadering van de Verenigde Naties pleitte op 9 september 2014 in Resolutie 68/304 voor een internationaal juridisch kader voor de herstructurering van overheidsschuld, inclusief het bestrijden van speculatie door aasgierfondsen. De resolutie werd aangenomen met 124 tegen 11, en 41 onthoudingen. De tegenstemmen kwamen onder meer van de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk en Duitsland.[10][11] In een vervolgresolutie 69/319 van 10 september 2015 werden de basisprincipes van schuldherschikking vastgelegd.[12]
Wetgeving om aasgierfondsen aan banden te leggen, werd ook gestemd In het Verenigd Koninkrijk,[13] Jersey,[14] en het eiland Man.[15] In Guernsey en de Verenigde Staten werd gelijkaardige wetgeving besproken, maar niet gestemd.
- ↑ a b c Luk Van Biesen, Ahmed Laaouej, WETSVOORSTEL teneinde de activiteiten van de aasgierfondsen aan te pakken. Kamer (30 april 2015). Gearchiveerd op 18 mei 2015. Geraadpleegd op 8 mei 2015.
- ↑ 6 APRIL 2008. - Wet... aasgierfondsen.. fgov.be (16 mei 2008). Gearchiveerd op 6 april 2015. Geraadpleegd op 8 mei 2015.
- ↑ Wet van 06 p 16 mei 2008, numac 2008015073. etaamb.be. Gearchiveerd op 18 mei 2015. Geraadpleegd op 8 mei 2015.
- ↑ Luk Van Biesen, Ahmed Laaouej, Wetsvoorstel teneinde de activiteiten van de aasgierfondsen aan te pakken.. Kamer (7 mei 2015). Geraadpleegd op 8 mei 2015.
- ↑ Belga, Kamerbrede meerderheid wil vleugels van aasgierfondsen afknippen. knack.be (6 mei 2015). Gearchiveerd op 18 mei 2015. Geraadpleegd op 8 mei 2015.
- ↑ Wanpraktijken aasgierfondsen moeten aangepakt worden. FOD Buitenlandse Zaken (6 mei 2015). Gearchiveerd op 18 mei 2015. Geraadpleegd op 8 mei 2015.
- ↑ Staatsblad, 12 juli 2015, blz. 57357
- ↑ Belgische ngo's verdedigen wet tegen werking aasgierfondsen. DeWereldMorgen.be (1 maart 2018). Gearchiveerd op 15 maart 2018. Geraadpleegd op 14 maart 2018.
- ↑ Zaak Aasgierfondsen - Fact Sheet. 11.11.11 (7 maart 2018). Gearchiveerd op 2 juli 2019. Geraadpleegd op 14 maart 2018.
- ↑ (en) Resolution on Sovereign Debt Restructuring Adopted by General Assembly Establishes Multilateral Framework for Countries to Emerge from Financial Commitments. Verenigde Naties (9 september 2014). Gearchiveerd op 25 november 2017. Geraadpleegd op 14 maart 2018.
- ↑ (en) R. Buckley, UN votes to enact bankruptcy treaty. canberratimes.com (15 september 2014). Gearchiveerd op 15 maart 2018. Geraadpleegd op 14 maart 2018.
- ↑ (en) Resolution adopted by the General Assembly on 10 September 2015. Basic Principles on Sovereign Debt Restructuring Processes. Verenigde Naties (10 september 2015). Gearchiveerd op 15 maart 2018. Geraadpleegd op 14 maart 2018.
- ↑ (en) Bill to stop vulture funds using UK courts gets royal assent. The Guardian (8 april 2010). Gearchiveerd op 14 maart 2018. Geraadpleegd op 14 maart 2018.
- ↑ (en) Jersey law to stop 'vulture funds' comes into force. bbc.com (1 maart 2013). Gearchiveerd op 24 september 2018. Geraadpleegd op 14 maart 2018.
- ↑ Isle of Man introduces legislation to outlaw vulture funds (12 december 2012). Gearchiveerd op 3 maart 2013. Geraadpleegd op 14 maart 2018.