Aleksandr Sjvartsman

Russisch dammer

Aleksandr Michailovitsj Sjvartsman[a] (Russisch: Александр Михайлович Шварцман) (Moskou, 18 september 1967) is een internationaal grootmeester dammen met de Israëlische nationaliteit (tot 2023 de Russische nationaliteit). Hij is vijfvoudig wereldkampioen.

Schwartzman in 2011

Biografie

bewerken

Sjvartsman speelde in 1988 zijn eerste grote toernooi, het kampioenschap van de Sovjet-Unie. Hij werd gedeeld zesde, in een sterk deelnemersveld met wereldtoppers als Aleksej Tsjizjov, Vadim Virny, Anatoli Gantvarg en Guntis Valneris. Nadat hij in 1991 de laatste kampioen van de Sovjet-Unie werd, won hij twee maal het Russisch kampioenschap. Na het winnen van het WK-kandidatentoernooi van 1997 mocht hij achtvoudig wereldkampioen Aleksej Tsjizjov uitdagen voor een een match om de wereldtitel. Sjvartsman won deze match in drie sets. De eerste set werd door Tsjizjov gewonnen, de volgende 2 sets door Sjvartsman. Hiermee behaalde hij zijn eerste wereldtitel. In 2002 won hij het Europees kampioenschap, in een uniek knock-outsysteem. Hij versloeg in de finale Aleksandr Georgiejev.

In 2007 won Sjvartsman zijn eerste toernooi om de wereldtitel met zeven winstpartijen, elf remise en één verliespartij. Hij verdedigde met succes zijn titel in de tweekamp tegen uitdager Georgiejev. In 2013 speelde Sjvartsman als onttroond wereldkampioen opnieuw een tweekamp tegen Georgiejev. Sjvartsman won een reguliere partij op dag 3, maar verloor een reguliere partij op dag 4. De rapidpartij op dag 6 bracht Georgiejev de titel.

Op het WK van 2015 kwam hij niet in actie. Vanuit het EK van 2014 had hij zich niet geplaatst, omdat er met Tsjizjov en Ajnoer Sjajbakov twee Russen hoger eindigden. Bij zijn terugkeer op het hoogste niveau in 2017 werd hij voor de vierde keer wereldkampioen. In 2019 werd hij in een tweekamp door uitdager Roel Boomstra onttroond als wereldkampioen. Het toernooi van 2021 bracht Sjvartsman opnieuw de wereldtitel, om deze vervolgens in 2022 opnieuw af te staan aan Boomstra.

Sjvartsman staat bekend als zeer creatief speler, met name om zijn positionele offers en een grote hoeveelheid omsingelingspartijen.[1]

Sjvartsman woonde tot 2022 met zijn vrouw en twee dochters in het zuiden van Oekraïne. Na de Russische invasie vluchtte hij met zijn gezin naar Nederland, waarna hij zich in Veenendaal vestigde.[2] Hij speelt in de Nederlandse damcompetitie voor WSDV Wageningen. Tot zijn vlucht naar Nederland nam hij elke twee weken het vliegtuig om voor WSDV te spelen.[3]

Resultatenoverzicht

bewerken

Wereldkampioenschap

bewerken

Toernooien

bewerken
jaar locatie toernooitype (dln) rang AW Pnt W R V
1994   Den Haag Halve competitie (20) 5 19 23 5 13 1
1996/97   Abidjan Halve competitie (12)   11 14 4 6 1
2001   Moskou Halve competitie (17) 5 16 19 4 11 1
2003   Zwartsluis Halve competitie (20) 11 19 19 3 13 3
2005   Amsterdam Halve competitie (12) 8 11 11 1 9 1
2007   Hardenberg Halve competitie (20)   19 25 7 11 1
2011   Emmeloord
  Urk
Halve competitie (20) 4 19 22 4 14 1
2013   Oefa Halve competitie (12) 7 11 11 1 9 1
2015   Emmen Halve competitie (20) niet geplaatst
2017   Tallinn Halve competitie (12)   11 14 3 8 0
2019   Yamoussoukro Halve competitie (20) 5 19 23 5 13 1
2021   Tallinn Halve competitie (12)   11 14 3 8 0

Tweekampen

bewerken
jaar locatie geplaatst als tegenstander toernooitype (#) rang uitslag opmerkingen
1998   Izjevsk uitdager   Aleksej Tsjizjov sets (3)   2-1
2009   Twente wereldkampioen   Aleksandr Georgiejev 3 overwinningen[b]   3-1 0-0 in partijen met regulier tempo
2013   Tallinn uitdager   Aleksandr Georgiejev dagwinst   7-7 (6-4)
2018   Nederland wereldkampioen   Roel Boomstra 3 overwinningen[b]   0-3 0-1 in partijen met regulier tempo
2022   Eindhoven wereldkampioen   Roel Boomstra 3 overwinningen[b]   0-3 0-1 in partijen met regulier tempo

Europees kampioenschap

bewerken
jaar locatie toernooitype (dln) rang AW Pnt W R V
1992   Parthenay Halve competitie (20) 8 19 24 7 10 2
1995   Lubliniec Halve competitie (20) niet geplaatst
1999   Hoogezand Halve competitie (16)
2002   Domburg Knock-out (32)   n.v.t.
2006   Bovec Zwitsers (94)   10 14 4 6 0
2008   Tallinn Zwitsers (66) 6 9 11 2 7 0
2010   Murzasichle Zwitsers (65) 20 9 10 2 6 1
2012   Emmen Zwitsers (68) niet deelgenomen
2014   Tallinn Zwitsers (75) 7 9 12 3 6 0
2016   Izmir Zwitsers (32) niet deelgenomen
2018   Moskou Zwitsers (56)
2020   Antalya niet gespeeld i.v.m. coronapandemie
2022   Kortrijk Zwitsers (46) uitgesloten

Nationaal kampioenschap

bewerken
jaar locatie toernooitype (dln) rang AW Pnt W R V
Kampioenschap van de Sovjet-Unie
1988 Jerevan Halve competitie (18) 6 17 18 3 12 2
1989 Tasjkent Halve competitie (17)   16 19 3 13 0
1990 Leningrad Halve competitie (18) 7 17 18 2 14 1
1991 Orjol Halve competitie (18)   17 23 6 11 0
Russisch kampioenschap
1993 Elektrostal Halve competitie (9)   8 13
1994 Toela Halve competitie (16) niet deelgenomen
1995 Orsk Halve competitie (14)
1996 Izjevsk Halve competitie (13)   12 17 5 7 0
1997 Toela Halve competitie (14) niet deelgenomen
1998 Isjimbaj Halve competitie (14)
1999 Isjimbaj Halve competitie (14)
2000 Krasnokamsk Halve competitie (14)
2002 Oefa Halve competitie (14)   13 17 5 7 1
2003 Oefa Halve competitie (14)   13 17 4 9 0
2004 Oefa Halve competitie (14)   13 19 6 7 0
2005 Isjimbaj Halve competitie (14)   13 18 5 8 0
2006 Oefa Halve competitie (16) 6 15 18 3 12 0
2007 Kolontajevo Halve competitie (14)   13 19 6 7 0
2008 Kolontajevo Halve competitie (14)   13 20 7 6 0
2009 Stoepino Halve competitie (14) niet deelgenomen
2010 Kolontajevo Halve competitie (14)   13 15 3 9 1
2011 Oefa Halve competitie (14) niet deelgenomen
2012 Isjimbaj Halve competitie (13)
2013 Soezdal Zwitsers (25)
2014 Toetajev Zwitsers (27)   9 13 4 5 0
2015 Sotsji Zwitsers (29)   9 13 4 5 0
2016 Sotsji Zwitsers (40) 4 9 12 3 6 0
2017 Sotsji Zwitsers (34) 4 9 12 3 6 0
2018 Goloebitskaja Zwitsers (27) 4 8 10 2 6 0
2019 Pokrovskoje Zwitsers (30) 5 9 11 2 7 0
2020 Pokrovskoje Zwitsers (13) niet deelgenomen
2021 Sotsji Zwitsers (25) 4 9 12 3 6 0
2022 Pokrovskoje Zwitsers (20) niet deelgenomen
  1. Ook getranslitereerd als Alexander Shvartsman, Alexander Schwartzman of Alexander Schwarzman
  2. a b c Een klassieke tweekamp waarin minstens 3 overwinningen zijn vereist.
Zie de categorie Alexander Schwarzman van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
  1. Dammer Alexander Schwarzman sprint naar eindzege in Hoogeveen. hoogeveenopen.nl. Geraadpleegd op 20 maart 2023.
  2. Janssen, Anton, Damtopper Alexander Schwarzman vluchtte uit Oekraïne naar Veenendaal: ‘Het liefste zou ik hier blijven’. DPG Media (2 augustus 2022). Geraadpleegd op 20 maart 2023.
  3. Topdammer Alexander Schwarzman uit Oekraïne tijdelijk in Veenendaal. www.derijnpost.nl. Geraadpleegd op 20 maart 2023.