Anilios

geslacht uit de familie van wormslangen

Anilios is een geslacht van slangen uit de familie wormslangen (Typhlopidae).[1]

Anilios
Anilios ligatus
Taxonomische indeling
Rijk:Animalia (Dieren)
Stam:Chordata (Chordadieren)
Klasse:Reptilia (Reptielen)
Orde:Squamata (Schubreptielen)
Onderorde:Serpentes (Slangen)
Superfamilie:Typhlopoidea
Familie:Typhlopidae (Wormslangen)
Onderfamilie:Asiatyphlopinae
Geslacht
Anilios
Gray, 1845
Afbeeldingen op Wikimedia Commons Wikimedia Commons
Anilios op Wikispecies Wikispecies
Portaal  Portaalicoon   Biologie
Herpetologie

Naam en indeling

bewerken

De wetenschappelijke naam van de groep werd voor het eerst voorgesteld door John Edward Gray in 1845. Er zijn 48 soorten, inclusief de pas in 2019 beschreven soort Anilios vagurima. Veel soorten behoorden eerder tot het geslacht Austrotyphlops, dat tegenwoordig niet meer wordt erkend.

Uiterlijke kenmerken

bewerken

De slangen bereiken een lichaamslengte van ongeveer 20 tot 70 centimeter. De soort Anilios silvia blijft met een totale lichaamslengte van 17,5 wat kleiner en de grotere Anilios proximus kan tot 75 cm lang worden. De kop is lastig te onderscheiden van het lichaam door het ontbreken van een duidelijke insnoering. De ogen zijn sterk gedegenereerd en zijn onder de schubben gelegen. De slangen hebben 18, 20 of 22 rijen schubben in de lengte op het midden van het lichaam, de soort Anilios unguirostris heeft er 24. De schubben zijn ongeveer even groot als de dorsale schubben.[2]

De lichaamskleur is meestal roze tot bruin zodat veel soorten sterk lijken op een regenworm, de snuit is afgerond en is moeilijk te onderscheiden van de staartzijde.

Levenswijze

bewerken

De vrouwtjes zetten eieren af op de bodem of in termietennesten. De slangen leven van de eieren, poppen of volwassen exemplaren van verschillende soorten mieren en termieten.

Verspreiding en habitat

bewerken

Alle soorten komen voor in grote delen van Australië, twee soorten komen daarnaast voor in Papoea-Nieuw-Guinea. De soort Anilios erycinus is hierop een uitzondering en komt endemisch voor in Nieuw-Guinea.[1] De habitat bestaat uit droge tropische en subtropische graslanden, bossen en scrublands en droge savannen.

Beschermingsstatus

bewerken

Door de internationale natuurbeschermingsorganisatie IUCN is aan 45 soorten een beschermingsstatus toegewezen. Van de soorten worden er 36 beschouwd als 'veilig' (Least Concern of LC) en acht als 'onzeker' (Data Deficient of DD). De soort Anilios insperatus ten slotte te boek als 'ernstig bedreigd' (Critically Endangered of CR).[3]

Soorten

bewerken

Het geslacht omvat de volgende soorten, met de auteur en het verspreidingsgebied.

Naam Auteur Verspreidingsgebied
Anilios affinis Boulenger, 1889 Australië (New South Wales, Queensland)
Anilios ammodytes Montague, 1914 Australië (West-Australië)
Anilios aspina Couper, Covacevich & Wilson, 1998 Australië (Queensland)
Anilios australis Gray, 1845 Australië (Noordelijk Territorium, Victoria, West-Australië, Zuid-Australië)
Anilios batillus Waite, 1894 Australië (New South Wales)
Anilios bicolor Peters, 1858 Australië (New South Wales, Victoria, West-Australië, Zuid-Australië)
Anilios bituberculatus Peters, 1863 Australië (New South Wales, Noordelijk Territorium, Queensland, Victoria, West-Australië, Zuid-Australië)
Anilios broomi Boulenger, 1898 Australië (Queensland, Zuid-Australië)
Anilios centralis Storr, 1984 Australië (Noordelijk Territorium)
Anilios chamodracaena Ingram & Covacevich, 1993 Australië (Queensland)
Anilios diversus Waite, 1894 Australië (Noordelijk Territorium, Queensland, West-Australië)
Anilios endoterus Waite, 1918 Australië (New South Wales, Noordelijk Territorium, Queensland, West-Australië, Zuid-Australië)
Anilios erycinus Werner, 1901 Nieuw-Guinea
Anilios fossor Shea, 2015 Australië (Noordelijk Territorium)
Anilios ganei Aplin, 1998 Australië (West-Australië)
Anilios grypus Waite, 1918 Australië (Noordelijk Territorium, Queensland, West-Australië)
Anilios guentheri Peters, 1865 Australië (Noordelijk Territorium, West-Australië)
Anilios hamatus Storr, 1981 Australië (West-Australië)
Anilios howi Storr, 1983 Australië (West-Australië)
Anilios insperatus Venchi, Wilson & Borsboom, 2015 Australië (Queensland)
Anilios kimberleyensis Storr, 1981 Australië (West-Australië)
Anilios leptosoma Robb, 1972 Australië (West-Australië)
Anilios leucoproctus Boulenger, 1889 Australië (Queensland), Papoea-Nieuw-Guinea
Anilios ligatus Peters, 1879 Australië (New South Wales, Noordelijk Territorium, Queensland, Victoria, West-Australië, Zuid-Australië)
Anilios longissimus Aplin, 1998 Australië (West-Australië; Barroweiland)
Anilios margaretae Storr, 1981 Australië (West-Australië)
Anilios micromma Storr, 1981 Australië (West-Australië)
Anilios minimus Kinghorn, 1929 Australië (Noordelijk Territorium)
Anilios nema Shea & Horner, 1997 Australië (Noordelijk Territorium)
Anilios nigrescens Gray, 1845 Australië (New South Wales, Queensland, Victoria)
Anilios obtusifrons Ellis & Doughty, 2017 Australië (West-Australië)
Anilios pilbarensis Aplin & Donnellan, 1993 Australië (West-Australië)
Anilios pinguis Waite, 1897 Australië (Victoria, West-Australië, Zuid-Australië)
Anilios proximus Waite, 1893 Australië (New South Wales, Queensland, Victoria, Zuid-Australië)
Anilios robertsi Couper, Covacevich & Wilson, 1998 Australië (Queensland)
Anilios silvia Ingram & Covacevich, 1993 Australië (Queensland)
Anilios splendidus Aplin, 1998 Australië (West-Australië)
Anilios systenos Ellis & Doughty, 2017 Australië (West-Australië)
Anilios torresianus Boulenger, 1889 Australië (Queensland), Papoea-Nieuw-Guinea
Anilios tovelli Loveridge, 1945 Australië (Noordelijk Territorium)
Anilios troglodytes Storr, 1981 Australië (Queensland)
Anilios unguirostris Peters, 1867 Australië (Noordelijk Territorium, Queensland, West-Australië, Zuid-Australië)
Anilios vagurima Ellis, 2019 Australië (West-Australië)
Anilios waitii Boulenger, 1895 Australië (West-Australië)
Anilios wiedii Peters, 1867 Australië (New South Wales, Queensland)
Anilios yampiensis Storr, 1981 Australië (West-Australië)
Anilios yirrikalae Kinghorn, 1942 Australië (Noordelijk Territorium)
Anilios zonula Ellis, 2016 Australië (West-Australië)

Bronvermelding

bewerken