Ariekanerpeton

Ariekanerpeton is een geslacht van uitgestorven tetrapoden dat behoort tot de Seymouriamorpha. Het leefde in het Vroeg-Perm (ongeveer 284 miljoen jaar geleden) en zijn fossiele overblijfselen zijn gevonden in Tadzjikistan.

Ariekanerpeton Status: Uitgestorven Fossiel voorkomen: Vroeg-Perm
Taxonomische indeling
Rijk: Animalia (Dieren) Stam: Chordata (Chordadieren) Klasse: Amfibia (Amfibieën) Orde: Seymouriamorpha Familie: Discosauriscidae
Geslacht
Ariekanerpeton Ivakhnenko, 1981
Typesoort
Discosauriscus sigalovi
Ariekanerpeton sigalovi
Afbeeldingen op Wikimedia Commons
Portaal    Biologie Herpetologie

Naamgeving

De fossielen van dit dier werden voor het eerst beschreven door Tatarinov in 1968; de geleerde schreef de fossielen toe aan de nieuwe soort Discosauriscus sigalovi van het reeds bekende geslacht Discosauriscus. Latere studies door Ivachnenko (1981) leidden tot de conclusie dat dit materiaal apart genoeg was om te worden ingedeeld in het eigen geslacht Ariekanerpeton.

Het holotype is PIN 2079/1, een skelet met schedel.

Beschrijving

Ariekanerpeton is bekend van meer dan negenhonderd exemplaren, afkomstig uit de vindplaats Sarytaypan in Tadzjikistan, in de regio Leninabad. Deze exemplaren vormen een van de beste ontogenetische reeksen die bekend zijn voor seymouriamorfen, omdat ze talrijke larven in verschillende groeistadia bevatten, evenals talrijke jongvolwassen exemplaren. Bekende schedels varieerden in grootte van zes millimeter tot vierenvijftig millimeter lang, maar de slechte ossificatie van het skelet van de grootste bekende exemplaren geeft aan dat zelfs de laatste geen volledig volwassen vormen waren.

Ariekanerpeton sigalovi, net als veel andere seymouriamorfen, bezat een relatief brede en driehoekige schedel (hoewel minder breed dan in andere soortgelijke vormen). Het lichaam was uitgerust met vierentwintig presacrale wervels; de wervelbogen waren gepaard en articuleerden niet met de pleurocentra (zelfs niet in de grotere exemplaren), maar dit kan een juveniele eigenschap zijn. Larven van Ariekanerpeton behouden cirkelvormige schubben met concentrische ringen, vergelijkbaar met die op de exemplaren van Discosauriscus, een andere seymouriamorf; de grotere exemplaren lijken deze schubben echter niet te hebben gehad. Er waren geen buikribben. Op de schedel waren bovendien de typische groeven van de zijlijn alleen aanwezig bij de larvale exemplaren.

Fylogenie

Ariekanerpeton maakt deel uit van de seymouriamorfen, een groep tetrapoden die typisch is voor het Perm, misschien behorend tot de reptielen. Hiervan lijkt Ariekanerpeton nauwer verwant aan Discosauriscus en Seymouria dan aan de basale vormen als Utegenia, vanwege enkele kenmerken (gebrek aan contact tussen postorbitaal en supratemporaal bot, gebrek aan buikribben). Het is waarschijnlijk dat Ariekanerpeton nauw verwant was aan Discosauriscus.

Paleobiologie

Het ontbreken van zijlijngroeven op de schedel van volwassen Ariekanerpeton-exemplaren suggereert dat deze dieren niet in een aquatisch milieu leefden (de zijlijn wordt door gewervelde waterdieren gebruikt om zich in stromingen te oriënteren). Het is mogelijk dat Ariekanerpeton in een drogere omgeving leefde dan waar vergelijkbare dieren zoals Utegenia of Discosauriscus leefden.

Bronnen, noten en/of referenties

Literatuur

• Ivakhnenko, M. F. 1981. Discosauriscidae from the Permian of Tadzhikistan. Paleontological Journal 1981: 90-102.
• Laurin, M. 1996. A reevaluation of Ariekanerpeton, a Lower Permian seymouriamorph (Tetrapods: Batrachosauria) from Tadzhikistan. Journal of Vertebrate Paleontology 16 (4): 653-665.
• Malakhov, D. M. 2000. The topography of the lateral line organs on the skull of Utegenia shpinari. Biota 1(2):21-26.

Noten

• Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Ariekanerpeton sigalovi op de Italiaanstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.