Asplenium trichomanes subsp. trichomanes
Asplenium trichomanes subsp. trichomanes is een rotsvaren uit de streepvarenfamilie (Aspleniaceae).
Asplenium trichomanes subsp. trichomanes | |||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Taxonomische indeling | |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
Ondersoort | |||||||||||||||||||||
Asplenium trichomanes subsp. trichomanes | |||||||||||||||||||||
Afbeeldingen op Wikimedia Commons | |||||||||||||||||||||
Asplenium trichomanes subsp. trichomanes op Wikispecies | |||||||||||||||||||||
|
Het is de nominaat (de ondersoort die de naam van de soort draagt) van de steenbreekvaren (Asplenium trichomanes). De ondersoort is wereldwijd verspreid, maar komt bijna uitsluitend voor op silicaatrijke gesteenten zoals zandsteen, basalt en graniet.
Naamgeving en etymologie
bewerken- Synoniem: Asplenium melanocaulon Willd.
- Engels: Maidenhair Spleenwort
De botanische naam Asplenium is afgeleid van Oudgrieks ἄσπληνον, asplēnon (miltkruid).
Kenmerken
bewerkenA. trichomanes subsp. trichomanes is een kleine, altijdgroene terrestrische varen (hemikryptofyt) met in bundels geplaatste bladstelen en rechtopstaande tot overhangende, tot 20 cm lange, eenmaal geveerde, lijnlancetvormige bladen.
De bladslipjes zijn helder- tot donkergroen, tot 8 mm lang, rond tot ovaal, dikwijls asymmetrisch, meestal alternerend ingeplant met duidelijke tussenruimtes tussen twee blaadjes. De bladranden zijn vooral aan de top gekarteld. De onderzijde van de blaadjes is onbehaard.
De sporenhoopjes zijn streepvormig, liggen langs de nerven aan de onderzijde van het blad en worden afgedekt door een smal, teer dekvliesje. De sporen zijn rijp van mei tot oktober.
A. trichomanes subsp. trichomanes is een diploïde plant, 2n = 72.
A. trichomanes subsp. trichomanes komt voor in montane gebieden, op silicaatrijke gesteenten zoals graniet, basalt en zandsteen op beschaduwde plaatsen, en ook op (niet-gecementeerde) muren.
Verspreiding en voorkomen
bewerkenA. trichomanes subsp. trichomanes is wereldwijd verspreid. Hij is minder algemeen dan A. trichomanes subsp. quadrivalens, die vooral op kalkrijke gesteenten voorkomt.
In België zijn er vooral vindplaatsen in Wallonië, maar de plant is ook gevonden op muren in Antwerpen.
Verwante en gelijkende soorten
bewerkenVerwarring is mogelijk met andere ondersoorten van deze varen, zoals A. t. subsp. quadrivalens en A. t. subsp. pachyrachis. A. t. subsp. trichomanes is echter ijler bebladerd met rechtopstaande bladstelen en licht- tot donkergroene blaadjes die alternerend geplaatst zijn, met een gekartelde bladrand. De soort komt ook praktisch alleen maar op silicaatrijke gesteenten voor, zelden of nooit op kalksteen.
- (fr) Y. Krippel, 2003: Aire de répartition et statut d’Asplenium trichomanes L. subsp. pachyrachis (Christ) Lovis & Reichstein (Aspleniaceae, Pteridophyta) au Luxembourg. Bull. Soc. Nat. luxemb. 104 (2003)
- (en) L.Ekrt, M.Štech, 2008: A morphometric study and revision of the Asplenium trichomanes group in the Czech Republic. Preslia 80: 325–347, 2008
- (en) Y. Krippel: The Pteridophytes of the 'Petite Suisse' area in Luxembourg. Diversity, Surveys and Conservation.
- (fr) Tela Botanica[dode link]
- (en) Atlas of the pteridophytes of Luxembourg
- (en) Online Atlas of the British and Irish Flora[dode link]
- (en) Flora of North America