Avro (vliegtuigbouwer)

vliegtuigbouwer

Avro (A.V. Roe Aircraft Co.) was een Britse vliegtuigbouwer die meerdere bekende modellen produceerde, waaronder de Avro 504 trainer in de Eerste Wereldoorlog, de Avro Lancaster zware bommenwerper uit de Tweede Wereldoorlog en de Avro Vulcan ten tijde van de Koude Oorlog.

A.V. Roe Aircraft Company (Avro)
Avro
Oprichting 1 januari 1910, als A.V. Roe and Company, Brownsfield Mill, Manchester
Opheffing 1963
Oorzaak einde Fusie tot Hawker Siddeley Aircraft
Oprichter(s) Alliot Verdon Roe
Humphrey Verdon Roe
Land Vlag van Verenigd Koninkrijk Verenigd Koninkrijk
Hoofdkantoor Alexandra Park,
Woodford,
Stockport
Moeder­onderneming
Producten Avro Lancaster, Avro Vulcan
Industrie luchtvaart
Portaal  Portaalicoon   Economie

Geschiedenis

bewerken
 
Avro 547
 
Avro Lancaster
 
Avro Vulcan

Vroege geschiedenis

bewerken

Als een van de eerste vliegtuigbouwers ter wereld was A.V. Roe and Company opgericht bij Brownsfield Mills, Manchester, door Alliot Verdon Roe en zijn broer Humphrey Verdon Roe op 1 januari 1910. Alliot had al naam gemaakt als piloot in Brooklands, Surrey en Farnborough, Hampshire. Het bedrijf bouwde 's werelds eerste compleet dichte eendekker in 1912, maar het was de sterke en robuuste houten tweedekker Avro 504 die hen bezig hield tijdens de Eerste Wereldoorlog en daarna. Er werden er in totaal 8.340 van gebouwd in verschillende fabrieken, gedurende bijna 20 jaar. Dit was een opmerkelijke prestatie gegeven de relatieve nieuwheid van gemotoriseerde vliegtuigen in deze periode.

Interbellum

bewerken

In de jaren twintig verliet het bedrijf Alexandra Park in Zuid-Manchester waar het testvliegen plaats had gehad tijdens de eerste jaren. Een nieuwe plek werd gevonden ten zuiden van de groeiende stad in New Hall Farm, Woodford, Cheshire. Deze fabriek doet nu nog steeds dienst voor BAE Systems. Vanaf 1920 was het bedrijf grotendeels in handen van de automobielproducent Crossley Motors, die zijn aandelen echter in 1928 weer verkocht aan J.D. Siddeley. A.V. Roe ging toen verder als Saunders-Roe, die enkele radicale ontwerpen maakte voor gevechtsvliegtuigen en, uiteindelijk, een range van sterke hovercrafts. In 1935 werd Avro een onderdeel van Hawker Siddeley.

Tweede Wereldoorlog

bewerken

De ervaring in het bouwen van trainingsvliegtuigen werd doorgezet met de bouw van een robuuste tweedekker, de Avro Tutor, in de jaren 30 die ook door de Royal Air Force in groten getale werd afgenomen. Een tweemotorig passagiersvliegtuig, de Avro Anson, volgde, maar met de spanningen in Europa werd de nadruk weer gelegd op oorlogsvliegtuigen. De Avro Manchester, Lancaster en Lincoln waren erg bekende Avro ontwerpen. Er werden meer dan 7.000 Lancasters gebouwd en hun bombardeermogelijkheden leidden tot het gebruik in de Dambuster raids.

Na de Tweede Wereldoorlog

bewerken

De civiele Lancastrian en maritieme verkenner Shackleton waren afgeleid van het succesvolle Lancaster ontwerp. De Tudor was een vliegtuig met drukcabine maar met dezelfde vleugels en motoren als de Lincoln. Het had erg veel problemen en ondervond forse concurrentie van ontwerpen van Bristol, Canadair, Douglas, Handley Page en Lockheed. Er zijn slechts 34 stuks gemaakt, met name na een order van BOAC. De oudere Avro York was iets succesvoller, zowel bij de RAF als in commerciële dienst, met de onderscheidende vierkante rompdoorsnede. Zowel de Tudors als de Yorks speelden een belangrijke rol bij de Berlijnse Luchtbrug (1948/49).

De naoorlogse Vulcan bommenwerpers, in eerste instantie ontworpen als nucleaire aanvalsvliegtuigen, werden gebruikt om de Britse kernwapens mobiel te houden, zoals de Avro Blue Steel. De Vulcan zag dienst als conventionele bommenwerper tijdens de Falklandoorlog in 1982. Hoewel er geen enkele meer heeft gevlogen sinds 1992, zijn er enkele aangewezen als museumstukken.

Een tweemotorig propellerverkeersvliegtuig, de Avro 748, werd ontwikkeld in de jaren 1950 en werd breed verkocht over de hele wereld, aangedreven door twee Rolls-Royce Dart motoren. De Royal Flight kocht er een aantal en een variant met een laadklep aan de achterkant en een onderstel dat kon 'knielen' werd verkocht aan de RAF en andere landen van het Gemenebest, als Hawker Siddely Andover.

Avro Canada

bewerken

In de jaren 50 kocht Hawker Siddeley het voormalige Victory Aircraft in Malton, Ontario, en hernoemde het tot Avro Aircraft Limited (Canada). In de volksmond was het beter bekend als Avro Canada, en was feitelijk een dochteronderneming van de Hawker Siddely Group en gebruikte de Avro naam voor handelsdoeleinden.

Samenvoeging

bewerken

Toen het bedrijf werd geabsorbeerd in de divisie Hawker Siddely Aviation in juli 1963, werd de naam Avro niet meer gebruikt. Het merk had echter een grote naamsbekendheid, en de marketing naam "Avro RJ" (regional jet) werd door British Aerospace gebruikt voor de BAe 146 van 1994 tot 2001. Het vliegtuig wordt soms ook wel "Avro 146" genoemd.

De BAe ATP (advanced turbo prop) evolueerde van de Avro 748 en wordt nog gebruikt op korte binnenlandse routes. Enkele Avro 504's, Tutors, Ansons en Lancaster worden nog liefdevol onderhouden door liefhebbers als erfstukken van deze belangrijke Britse vliegtuigbouwer. Met 39 jaar had de lawaaiige, maar imponerende Shackleton de eer het langst dienende toestel binnen de RAF te zijn, totdat het werd ingehaald door de English Electric Canberra in 1998.

Avro-vliegtuigen

bewerken

Tijdlijn

bewerken

Naslagwerken

bewerken
  • (en) Harlin, E.A. en G.A. Jenks Avro: An Aircraft Album. Shepperton, Middlesex, UK: Ian Allan, 1973. ISBN 978-0-7110-0342-2
  • (en) Holmes, Harry Avro: The History of an Aircraft Company. Wiltshire, UK: Crowood Press, 2004. ISBN 1-86126-651-0
  • (en) Jackson, Aubrey J. Avro Aircraft since 1908. London, England: Putnam, 1965. ISBN 0-85177-797-X
  • (en) Gainor, Chris Arrows to the Moon - Avro's Engineers and the Space Race. Apogee Books, 2001. ISBN 1-896522-83-1
bewerken
Zie de categorie Avro van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.