Bharati braille
Bharati braille, ook wel Indiaas braille, is een uniform brailleschrift dat gebruikt wordt voor de talen in India. Het schrift is ook de braillestandaard voor Sri Lanka, Nepal en Bangladesh.
| Bharati braille | ||||
|---|---|---|---|---|
| Algemene informatie | ||||
| Talen | Talen in India | |||
| Schrijfrichting | Links-naar-rechts | |||
| Verwantschap | ||||
| Moederschriften | Braille | |||
| Afgeleide schriften | Unified international braille | |||
| ||||
Geschiedenis
bewerkenToen India in 1947 onafhankelijk werd, kende het elf braillealfabetten die in verschillende delen van het land voor verschillende talen werd gebruikt. In 1951 werd er een standaard overeengekomen die voor het hele land geldt, het Bharati braille, en later ook werd overgenomen door Sri Lanka, Nepal en Bangladesh.
Het Bharati braille bestaat uit een zespuntensysteem en volgt de conventie van het unified international braille. Het systeem houdt nauw vast aan de transliteratie naar het Latijnse alfabet, zodat bijvoorbeeld Hindi, Urdu, Bengaals en Engels grotendeels op dezelfde wijze worden weergegeven.
Overzicht
bewerken| ISO 15919 | a | ā | i | ī | u | ū | e | ē | ai | o | ō | au |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Braille |  |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
|
| Gurmukhi | ਅ | ਆ | ਇ | ਈ | ਉ | ਊ | ਏ | ਐ | (ਖ਼) | ਓ | ਔ | |
| Urdu | آ | ی | و | ے | ے | (خ) | و | و | ||||
| Devanagari | अ | आ | इ | ई | उ | ऊ | ऎ | ए | ऐ | ऒ | ओ | औ |
| Gujarati | અ | આ | ઇ | ઈ | ઉ | ઊ | એ | ઐ | ઓ | ઔ | ||
| Bengaals | অ | আ | ই | ঈ | উ | ঊ | য় | এ | ঐ | ও | ঔ | |
| Odia | ଅ | ଆ | ଇ | ଈ | ଉ | ଊ | (ୟ) | ଏ | ଐ | ଓ | ଔ | |
| Telugu | అ | ఆ | ఇ | ఈ | ఉ | ఊ | ఎ | ఏ | ఐ | ఒ | ఓ | ఔ |
| Kannada | ಅ | ಆ | ಇ | ಈ | ಉ | ಊ | ಎ | ಏ | ಐ | ಒ | ಓ | ಔ |
| Malayalam | അ | ആ | ഇ | ഈ | ഉ | ഊ | എ | ഏ | ഐ | ഒ | ഓ | ഔ |
| Tamil | அ | ஆ | இ | ஈ | உ | ஊ | எ | ஏ | ஐ | ஒ | ஓ | ஔ |
| Singalees | අ | ආ | ඉ | ඊ | උ | ඌ | ඒ | එ | ඓ | ඔ | ඕ | ඖ |
| ISO 15919 | r̥ | r̥̄ | l̥ | l̥̄ | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Braille |   |
 |
 |
| ||||
| Devanagari | ऋ | ॠ | ऌ | ॡ | ||||
| Gujarati | ઋ | ૠ | ઌ | ૡ | ||||
| Bengaals | ঋ | ৠ | ঌ | ৡ | ||||
| Odia | ଋ | ୠ | ଌ | ୡ | ||||
| Telugu | ఋ | ౠ | ఌ | ౡ | ||||
| Kannada | ಋ | ೠ | ಌ | ೡ | ||||
| Malayalam | ഋ | ൠ | ഌ | ൡ | ||||
| Singalees | ඍ | ඎ | ඏ | ඐ | ||||
| ISO 15919 | k | kh | g | gh | ṅ |
|---|---|---|---|---|---|
| Braille |  |
 |
 |
 |
|
| Gurmukhi | ਕ | ਖ | ਗ | ਘ | ਙ |
| Urdu | ک | کھ | گ | گھ | |
| Devanagari | क | ख | ग | घ | ङ |
| Gujarati | ક | ખ | ગ | ઘ | ઙ |
| Bengaals | ক | খ | গ | ঘ | ঙ |
| Odia | କ | ଖ | ଗ | ଘ | ଙ |
| Telugu | క | ఖ | గ | ఘ | ఙ |
| Kannada | ಕ | ಖ | ಗ | ಘ | ಙ |
| Malayalam | ക | ഖ | ഗ | ഘ | ങ |
| Tamil | க | ங | |||
| Singalees | ක | ඛ | ග | ඝ | ඞ |
| ISO 15919 | c | ch | j | jh | ñ |
|---|---|---|---|---|---|
| Braille |  |
 |
 |
 |
|
| Gurmukhi | ਚ | ਛ | ਜ | ਝ | ਞ |
| Urdu | چ | چھ | ج | جھ | |
| Devanagari | च | छ | ज | झ | ञ |
| Gujarati | ચ | છ | જ | ઝ | ઞ |
| Bengaals | চ | ছ | জ | ঝ | ঞ |
| Odia | ଚ | ଛ | ଜ | ଝ | ଞ |
| Telugu | చ | ఛ | జ | ఝ | ఞ |
| Kannada | ಚ | ಛ | ಜ | ಝ | ಞ |
| Malayalam | ച | ഛ | ജ | ഝ | ഞ |
| Tamil | ச | ஜ | ஞ | ||
| Singalees | ච | ඡ | ජ | ඣ | ඤ |
| ISO 15919 | ṭ | ṭh | ḍ | ḍh | ṇ |
|---|---|---|---|---|---|
| Braille |  |
 |
 |
 |
|
| Gurmukhi | ਟ | ਠ | ਡ | ਢ | ਣ |
| Urdu | ٹ | ٹھ | ڈ | ڈھ | |
| Devanagari | ट | ठ | ड | ढ | ण |
| Gujarati | ટ | ઠ | ડ | ઢ | ણ |
| Bengaals | ট | ঠ | ড | ঢ | ণ |
| Odia | ଟ | ଠ | ଡ | ଢ | ଣ |
| Telugu | ట | ఠ | డ | ఢ | ణ |
| Kannada | ಟ | ಠ | ಡ | ಢ | ಣ |
| Malayalam | ട | ഠ | ഡ | ഢ | ണ |
| Tamil | ட | ண | |||
| Singalees | ට | ඨ | ඩ | ඪ | |
| ISO 15919 | t | th | d | dh | n |
|---|---|---|---|---|---|
| Braille |  |
 |
 |
 |
|
| Gurmukhi | ਤ | ਥ | ਦ | ਧ | ਨ |
| Urdu | ت | تھ | د | دھ | ن |
| Devanagari | त | थ | द | ध | न |
| Gujarati | ત | થ | દ | ધ | ન |
| Bengaals | ত | থ | দ | ধ | ন |
| Odia | ତ | ଥ | ଦ | ଧ | ନ |
| Telugu | త | థ | ద | ధ | న |
| Kannada | ತ | ಥ | ದ | ಧ | ನ |
| Malayalam | ത | ഥ | ദ | ധ | ന |
| Tamil | த | ந | |||
| Singalees | ත | ථ | ද | ධ | න |
| ISO 15919 | p | ph | b | bh | m |
|---|---|---|---|---|---|
| Braille |  |
 |
 |
 |
|
| Gurmukhi | ਪ | ਫ | ਬ | ਭ | ਮ |
| Urdu | پ | پھ | ب | بھ | م |
| Devanagari | प | फ | ब | भ | म |
| Gujarati | પ | ફ | બ | ભ | મ |
| Bengaals | প | ফ | ব | ভ | ম |
| Odia | ପ | ଫ | ବ | ଭ | ମ |
| Telugu | ప | ఫ | బ | భ | మ |
| Kannada | ಪ | ಫ | ಬ | ಭ | ಮ |
| Malayalam | പ | ഫ | ബ | ഭ | മ |
| Tamil | ப | ம | |||
| Singalees | ප | බ | භ | ම | |
| ISO 15919 | y | r | l | ḷ | v |
|---|---|---|---|---|---|
| Braille |  |
|
|
 |
|
| Gurmukhi | ਯ | ਰ | ਲ | ਲ਼ | ਵ |
| Urdu | ی | ر | ل | و | |
| Devanagari | य | र | ल | ळ | व |
| Gujarati | ય | ર | લ | ળ | વ |
| Bengaals | য | র/ৰ | ল | ৱ | |
| Odia | ଯ | ର | ଳ | ଲ | ୱ/ଵ |
| Telugu | య | ర | ల | ళ | వ |
| Kannada | ಯ | ರ | ಲ | ಳ | ವ |
| Malayalam | യ | ര | ല | ള | വ |
| Tamil | ய | ர | ல | ள | வ |
| Singalees | ය | ර | ල | ළ | ව |
| ISO 15919 | ś | ṣ | s | h |
|---|---|---|---|---|
| Braille |  |
 |
 |
|
| Gurmukhi | ਸ਼ | ਸ | ਹ | |
| Urdu | ش | ص | س | ہ |
| Devanagari | श | ष | स | ह |
| Gujarati | શ | ષ | સ | હ |
| Bengaals | শ | ষ | স | হ |
| Odia | ଶ | ଷ | ସ | ହ |
| Telugu | శ | ష | స | హ |
| Kannada | ಶ | ಷ | ಸ | ಹ |
| Malayalam | ശ | ഷ | സ | ഹ |
| Tamil | ஶ | ஷ | ஸ | ஹ |
| Singalees | ශ | ෂ | ස | හ |
| ISO 15919 | kṣ | jñ | ṛ / ṟ | ṛh | ḻ | ṉ | f | z | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Braille |  |
 |
 |
|
 |
 |
 |
| |
| Gurmukhi | ੜ | ੜ੍ਹ | ਫ਼ | ਜ਼ | |||||
| Urdu | (ق) | (ح) | ڑ | ڑھ | (ع) | ف | ز | ||
| Devanagari | क्ष | ज्ञ | ड़ | ढ़ | फ़ | ज़ | |||
| Gujarati | ક્ષ | જ્ઞ | |||||||
| Bengaals | ক্ষ | জ্ঞ | ড় | ঢ় | |||||
| Odia | କ୍ଷ | ଜ୍ଞ | ଡ଼ | ଢ଼ | |||||
| Telugu | క్ష | ఱ | |||||||
| Kannada | ಕ್ಷ | ಱ | |||||||
| Malayalam | ക്ഷ | റ | ഴ | 
| |||||
| Tamil | க்ஷ | ற | ழ | ன | |||||
| Singalees | (ඥ) | (ඵ) | (ඈ) | (ඇ) | ෆ | (ණ) | |||
| Diacritics | Halant/Virama | Anusvara | Visarga | Chandrabindu | Avagraha | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Braille |  |
|
|
 |
| |||||
| Gurmukhi | ਕ੍ | ਕਂ | ਕਃ | ਕਁ | ||||||
| Urdu | ں | |||||||||
| Devanagari | क् | कं | कः | कँ | कऽ | |||||
| Gujarati | ક્ | કં | કઃ | કઁ | કઽ | |||||
| Bengaals | ক্ | কং | কঃ | কঁ | কঽ | |||||
| Odia | କ୍ | କଂ | କଃ | କଁ | କଽ | |||||
| Telugu | క్ | కం | కః | కఁ | కఽ | |||||
| Kannada | ಕ್ | ಕಂ | ಕಃ | |||||||
| Malayalam | ക് | കം | കഃ | |||||||
| Tamil | த் | ஃ | ||||||||
| Singalees | ක් | කං | කඃ | |||||||
In het Devanagari wordt halanta niet gebruikt bij de laatste letter wanneer een woord eindigt met een medeklinker.
Voor het Urdu zijn er verschillende uitzonderingen in het Bharati braille. Verschillende karakters in het Urdu kennen een andere braillecode dan de uitspraak doet vermoeden.
Interpunctie
bewerken| Interpunctie | Komma / Apostrof |
Puntkomma | Dubbelepunt | Punt | Uitroepteken | [ ] | ? / "-open | "-sluiten |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Braille | |
 |
|
 |
|
 |
 |
|
| Interpunctie | Accent | Cursief | Hoofdletter | Afbreekteken | Liggend streepje | Asterisk | i'jam-punten (Arabisch) | |
| Braille | |
|
|
 |
|
|
| |
De punt aan het einde van een zin ( ) is een weergave van de danda ।. De dubbele danda (॥) wordt weergegeven met twee punten achter elkaar ( ).
Het accent ( ) is een weergave van de shadda in Urdu en de dubbelepunt ( ) wordt ook gebruikt voor de ta marbuta.
De code voor het punt ( ) wordt gebruikt voor medeklinkers die tot stand komen door aan een andere medeklinker een punt toe te voegen. Voor Urdu wordt de basisletter in het Devanagari gebruikt: er worden geen punten toegevoegd zoals dat gebruikelijk is in het Arabisch alfabet of het Perzisch. Zo worden ਗ਼ in Gurmukhi, غ in Urdu en ग़ ġa (ɣ) in Devanagari gevormd door er in Gurmukhi en Devanagari een punt aan toe te voegen; in het Bharati braille worden alle drie door middel van een punt-G geschreven: .
De andere punt-digrafen in Urdu zijn punt-TH voor ث θ (Devanagari: थ़), punt-DH voor ذ ð, punt-JH voor ژ ž (Devanagari: झ़), punt-Ḍ voor ض ḏ, punt-Ṭ voor ط ṯ en punt-ḌH voor ظ ẕ (ð̠).