Bok (geslacht)

Bok is een uit Friesland afkomstig geslacht dat bestuurders en academici voortbracht.

Geschiedenis

De stamreeks begint met Harmen Jansen die in 1705 met zijn echtgenote Welmoed Hiddes een huis kocht te Paesens; vrouwelijk nageslacht verkreeg vervolgens vaak de voornaam Welmoed/Welmoet. Hun nageslacht in de eerste generaties werd schipper, onder andere bij de VOC. Vanaf de vierde generatie, met mr. Willem Bok (1800-1872), volgde nageslacht academische studies en bekleedde bestuursfuncties. Vier zonen van de laatstgenoemde vormden de Amerikaanse, Nederlandse en Zuid-Afrikaanse takken. De eerste bracht het tot vooraanstaande functies in de Amerikaanse academische wereld, de tweede bracht juristen en medici voort, terwijl de Zuid-Afrikaanse tak een regeringslid voortbracht en de naam gaf aan de plaats Boksburg. Opvallend veel (aangetrouwde) leden van het geslacht verkregen de titel van doctor honoris causa.

Wapen

Geschiedenis

Het wapen werd door verschillende telgen in de 19e eeuw gevoerd. Mr. Willem Bok (1800-1872) voerde een enigszins afwijkend wapen. Het wapen werd tevens aangenomen als dat van de Zuid-Afrikaanse stad Boksburg.

Beschrijving

In goud een blauwe klimmende griffioen, getongd en genageld van rood, de staart tussen de achterpoten. Helmteken: de griffioen van het schild uitkomend, houdende in de rechter voorklauw een rode tulp, gesteeld en bebladerd van groen. Dekkleden: goud en blauw. Wapenspreuk: Respice finem.

Enkele telgen

Mr. Willem Bok (1800-1872), notaris en advocaat te Den Burg (Texel), secretaris en opperstrandvonder van Texel

Willem Jan Hidde Bok (1829-1881), emigreerde naar Amerika, vertaler Western Union Telegraph Cy in New York, stamvader van de Amerikaanse tak
- Eduard Willem Gerard Cesar Hidde (Edward William) Bok (1863-1930), oprichter van diverse kranten en tijdschriften, journalist en schrijver, winnaar van de Pulitzer Prize (1921), Hon. LL.D.; trouwde in 1896 met Mary Louise Curtis (1876-1970), oprichter, voorzitter en directeur van de Curtis Institute of Music, Hon. L.H.D., Hon. Mus.D.; zij hertrouwde in 1943 met Efrem Zimbalist (1889-1985), violist, componist en dirigent
  - William Curtis Bok (1897-1962), rechter van het Supreme Court van Pennsylvania, auteur, vicevoorzitter en directeur van The Curtis Institute of Music, Hon. L.H.D.
    - Margaret Welmoet Bok B.A. (1925-1998); trouwde in 1949 (te Amsterdam) met Reijnout Adrianus Roland Holst (1920-1998), dierenarts en -chirurg, zoon van kunstenares Annie Roland Holst-de Meester (1893-1987)
    - Prof. dr. Derek Curtis Bok MA (1930), hoogleraar rechten en voorzitter van Harvard University, Hon. LL.D.; trouwde in 1955 met prof. dr. Sissela Ann Myrdal Ph.D. (1934), hoogleraar filosofie en ethiek dochter van twee Nobelprijswinnaars: Gunnar Myrdal (1898-1987) en Alva Myrdal (1902-1986)
      - Prof. dr. Hilary Bok BA, Ph.D. (1959), hoogleraar Bioethics and Moral & Political Theory aan de Johns Hopkins University
    - Enid Bok (1939); trouwde in 1975 met Ferdinand Paul Schoettle (1933), hoogleraar rechten aan de University of Minnesota
  - Cary William Bok BA (1905-1970), vicevoorzitter Curtis Publishing Cy, voorzitter en directeur van The Curtis Institute of Music
Dr. Joannes Wilhelmus Bok (1831-1889), remonstrants predikant en stamvader van de eerste Nederlandse tak
Maria Geertruida Welmoet Bok (1835-1888); trouwde in 1860 met dr. Bruno Joannes Tideman (1834-1883), hoogleraar scheepsbouw aan de polytechnische school te Delft en dr. h.c. van Leiden, lid van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen
Welmoet Pauline Bok (1836-1921); trouwde in 1883 met prof. dr. Thomas Theodorus Hendrikus Jorissen (1833-1889), hoogleraar algemene geschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam, dr. h.c. van Leiden, lid van de Koninklijk Nederlandse Akademie van Wetenschappen
Willem Henri Bruno Bok (1838-1884), notaris en consul, stamvader van de tweede Nederlandse tak
Alida Johanna Geertruida Welmoet Bok (1839-1923); trouwde in 1873 met dr. Johannes Dyserinck (1835-1912), doopsgezind predikant, letterkundige, dr. h.c. van Leiden
Willem Eduard Bok (1846-1904), secretaris van Kruger en Joubert tijdens de onderhandelingen te Londen 1877-78, staatssecretaris van de Republiek van Zuid-Afrika, regeringscommissaris te Johannesburg, naamgever van Boksburg, stamvader van de Zuid-Afrikaanse tak
- Mr. dr. Willem Eduard Bok (1880-1956), advocaat, privésecretaris van generaal Botha, rechter Hooggerechtshof van Zuid-Afrika
- Pierre Jean Louis Bok, B.Sc. (1882-1961), mijningenieur
  - Prof. dr. Louis Dennis Corydon Bok MSc. (1915), hoogleraar aan de universiteit van Oranje Vrijstaat
- Elisabeth Christina Sofia Adriana Bok (1884-1963); trouwde in 1914 met prof. mr. dr. William Mortimer Robertson Malherbe (1875-1964), hoogleraar rechten aan de universiteit van Stellenbosch

Bronnen, noten en/of referenties

Nederland's Patriciaat 64 (1978), p. 9-37.

Noten