Buste van Trefossa
De buste van Trefossa staat aan de Kleine Combéweg bij de ingang van de Palmentuin in Paramaribo, Suriname.
Trefossa, pseudoniem van Henri Frans de Ziel (1916-1975), was dichter en grondlegger van de moderne Surinaamse poëzie.[1]
Op het gezamenlijk initiatief van Carlo Jadnanansing, Stichting H.F. de Ziel en assurantiemaatschappij Self Reliance werd op 12 januari 2012 de bronzen buste gemaakt door Erwin de Vries, onthuld door minister Raymond Sapoen van Onderwijs en Volksontwikkeling en Helga Held als vertegenwoordiger van de familie.[1] De kosten bedroegen 100.000 Surinaamse dollars.[1]
De geplaatste buste is echter niet de eerste buste die gegoten werd. In juli 2011 werd de originele buste samen met enige andere beelden ontvreemd van het erf van de kunstenaar.[1] De dieven werden niet gevonden en uiteindelijk goot De Vries op eigen kosten een tweede buste.[1]
Op 15 januari 2016 wordt het kunstwerk uitgebreid met twee stenen banken op initiatief van de schrijfster Cynthia McLeod.[1]
De bronzen buste is geplaatst op een granieten sokkel waarin het gedicht Wan enkri gado-momenti uit de bundel Trotji (1957) gegraveerd.
De tekst op de voorzijde van de sokkel luidt:
- Trefossa
- Henri Frans de Ziel
- 15 jan. 1916 - 3 feb. 1975
- dichter van het
- Surinaamse volkslied.
Op de rechterzijde staat het gedicht in het Sranantongo:
- Wan enkri gado-momenti...
- Wan enkri gado-momenti.
- Nomoro.
- E poko na wi mindri.
- Ma en meti span
- Lek te hondro jari
- Sinta na wan
- Sisi, mi m'ma.
- Agen mi moe kari joe nen.
- Kibri mi!
- Mi na wan péri
- Di soetoe kon dja
- Eloe foe mi!
- Ef mi no doro
- Foe boro
- Boeba, foe ten.
- Trefossa
Op de linkerzijde staat het gedicht in het Nederlands:
- Een enkel kosmisch moment...
- Slechts één kosmisch moment,
- Niet meer,
- Trilt in ons midden
- Maar zijn substantie is zo
- Compact
- Als eeuwen
- Die aan elkaar gesmeed zijn.
- Sisi, kosmische moeder
- Opnieuw moet ik u aanroepen
- Beschermt u mij!
- Ik ben een pijl
- Die hier naar toe is
- Afgeschoten
- Wee mij!
- Als ik er niet in slaag
- Het omhulsel van de tijd te
- Doorboren.
- Vertaling door
- Carlo Jadnanansing
Links van de buste staat een granieten blok met daarin het Surinaamse volkslied gegraveerd dat door Trefossa werd geschreven.
De tekst luidt:
- Het volkslied van Suriname
- God zij met ons Suriname
- Hij verheff ons heerlijk land
- Hoe wij hier ook samen kwamen
- Aan zijn grond zijn wij verpand
- Werkend houden w'in gedachten
- Recht en waarheid maken vrij
- Al wat goed is te betrachten
- Dat geeft aan ons land waardij
- Opo kondreman oen opo!
- Sranangron e kari oen.
- Wans ope tata komopo,
- Wi moe seti kondre boen.
- Stré de f' stré wi no sa frede,
- Gado de wi fesiman.
- Heri libi te na dede,
- Wi sa feti gi Sranan.
- Trefossa 1959
Zie ook
bewerken