Calumma

geslacht uit de onderfamilie Chamaeleoninae

Calumma is een geslacht van hagedissen (Lacertilia) uit de familie kameleons (Chamaeleonidae).

Calumma
Parsons kameleon (Calumma parsonii)
Taxonomische indeling
Rijk:Animalia (Dieren)
Stam:Chordata (Chordadieren)
Klasse:Reptilia (Reptielen)
Orde:Squamata (Schubreptielen)
Onderorde:Lacertilia (Hagedissen)
Infraorde:Iguania (Leguaanachtigen)
Familie:Chamaeleonidae (Kameleons)
Geslacht
Calumma
Gray, 1865
Afbeeldingen op Wikimedia Commons Wikimedia Commons
Calumma op Wikispecies Wikispecies
Portaal  Portaalicoon   Biologie
Herpetologie

Naam en indeling

bewerken

De wetenschappelijke naam van de groep werd voor het eerst voorgesteld door John Edward Gray in 1865. Er zijn 38 verschillende soorten, waarvan er vier pas in 2018 wetenschappelijk zijn beschreven, zoals de soort Calumma juliae.[1]

De wetenschappelijke geslachtsnaam Calumma is afgeleid van het Griekse woord 'kalymma', dat hoed of mantel betekent. Deze naam verwijst vaar de vergrote oorkwabben van een aantal soorten die doen denken aan een hoofddeksel.

Uiterlijke kenmerken

bewerken

De soorten wijken qua lichaamslengte af; sommige soorten blijven rond de tien centimeter, andere worden langer dan 40 centimeter, vrouwtjes blijven vaak kleiner dan mannetjes. Ook kammen, oorkwabben en stekelrijen verschillen, sommige soorten hebben een hoornachtig uitsteeksel op de snuit, zoals Calumma nasutum.

Verspreiding en habitat

bewerken

Alle soorten komen endemisch voor op het Afrikaanse eiland Madagaskar. Sommige soorten zijn alleen bekend van enkele eilandjes in de buurt van Madagaskar.[1]

De habitat bestaat uit vochtige tropische en subtropische bossen. De meeste soorten leven op enige hoogte in bergbossen, andere soorten komen voor in bossen in laaglanden.[2]

Beschermingsstatus

bewerken

Door de internationale natuurbeschermingsorganisatie IUCN is aan 33 soorten een beschermingsstatus toegewezen. Acht soorten worden gezien als 'veilig' (Least Concern of LC), zeven als 'kwetsbaar' (Vulnerable of VU), zes als 'gevoelig' (Near Threatened of NT), acht soorten als 'bedreigd' (Endangered of EN) en twee soorten als 'onzeker' (Data Deficient of DD). Twee soorten worden ten slotte als 'ernstig bedreigd' beschouwd (Critically Endangered of CR).[2]

Soorten

bewerken

Het geslacht omvat de volgende soorten die onderstaand zijn weergegeven, met de auteur en het verspreidingsgebied.

Naam Auteur Verspreidingsgebied
Calumma amber Raxworthy & Nussbaum, 2006 Noordelijk Madagaskar
Calumma ambreense Ramanantsoa, 1974 Noordoostelijk Madagaskar
Calumma andringitraense Brygoo, Blanc & Domergue, 1972 Madagaskar
Boettgers kameleon
(Calumma boettgeri)
Boulenger, 1888 Noordelijk Madagaskar
Korthoornkameleon
(Calumma brevicorne)
Günther, 1879 Oostelijk en noordelijk Madagaskar
Calumma capuroni Brygoo, Blanc & Domergue, 1972 Madagaskar
Calumma crypticum Raxworthy & Nussbaum, 2006 Noordoostelijk Madagaskar
Calumma cucullatum Gray, 1831 Noordoostelijk Madagaskar
Calumma emelinae Proetzel, Scherz, Ratsoavina, Vences & Glaw, 2020 Oostelijk Madagaskar
Calumma fallax (Mocquard, 1900) Oostelijk Madagaskar
Vorkkameleon
(Calumma furcifer)
Vaillant & Grandidier, 1880 Centraal-oostelijk Madagaskar
Calumma gallus Günther, 1877 Oostelijk Madagaskar
Calumma gastrotaenia Boulenger, 1888 Madagaskar
Calumma gehringi Prötzel, Vences, Scherz, Vieites & Glaw, 2017 Madagaskar
Calumma glawi Böhme, 1997 Oostelijk Madagaskar
Calumma globifer Günther, 1879 Centraal-oostelijk Madagaskar
Calumma guibei Hillenius, 1959 Madagaskar
Calumma guillaumeti Brygoo, Blanc & Domergue, 1974 Madagaskar
Calumma hafahafa Raxworthy & Nussbaum, 2006 Noordoostelijk Madagaskar
Calumma hilleniusi Brygoo, Blanc & Domergue, 1973 Noordoostelijk Madagaskar
Calumma jejy Raxworthy & Nussbaum, 2006 Oostelijk Madagaskar
Calumma juliae Prötzel, Vences, Hawlitschek, Scherz, Ratsoavina & Glaw, 2018 Noordelijk Madagaskar
Calumma lefona Prötzel, Vences, Hawlitschek, Scherz, Ratsoavina & Glaw, 2018 Madagaskar
Calumma linotum Müller, 1924 Noordoostelijk Madagaskar
Calumma malthe Günther, 1879 Madagaskar
Calumma marojezense Brygoo, Blanc & Domergue, 1970 Noordoostelijk Madagaskar
Calumma nasutum Duméril & Bibron, 1836 Oostelijk Madagaskar
Calumma ratnasariae Proetzel, Scherz, Ratsoavina, Vences & Glaw, 2020 Madagaskar
O'Shaughnessy's kameleon
(Calumma oshaughnessyi)
Günther, 1881 Madagaskar
Parsons kameleon
(Calumma parsonii)
Cuvier, 1825 Madagaskar
Calumma peltierorum Raxworthy & Nussbaum, 2006 Oostelijk Madagaskar
Calumma peyrierasi Brygoo, Blanc & Domergue, 1974 Noordoostelijk Madagaskar
Calumma radamanus Mertens, 1933 Oostelijk Madagaskar
Calumma roaloko Prötzel, Lambert, Andrianasolo, Hutter, Cobb, Scherz & Glaw, 2018 Centraal-oostelijk Madagaskar
Calumma tarzan Gehring, Pabijan, Ratsoavina, Köhler, Vences & Glaw, 2010 Centraal-oostelijk Madagaskar
Calumma tjiasmantoi Proetzel, Scherz, Ratsoavina, Vences & Glaw, 2020 Oostelijk Madagaskar
Calumma tsaratananense Brygoo & Domergue, 1967 Madagaskar
Calumma tsycorne Raxworthy & Nussbaum, 2006 Zuidoostelijk Madagaskar
Calumma uetzi Prötzel, Vences, Hawlitschek, Scherz, Ratsoavina & Glaw, 2018 Noordelijk Madagaskar
Calumma vatosoa Andreone, Mattioli, Jesu & Randrianirina, 2001 Noordoostelijk Madagaskar
Calumma vencesi Andreone, Mattioli, Jesu & Randrianirina, 2001 Noordoostelijk Madagaskar
Calumma vohibola Gehring, Ratsoavina, Vences & Glaw, 2011 Centraal-oostelijk Madagaskar

Bronvermelding

bewerken