Carel Steven Adama van Scheltema (dichter)

Carel Steven Adama van Scheltema
Algemene informatie
Geboren	26 februari 1877
Geboorteplaats	Amsterdam
Overleden	6 mei 1924
Overlijdensplaats	Bergen
Land	Nederland
Werk
Jaren actief	1900-1924
Genre	Socialisme
	Dbnl-profiel
Portaal	Literatuur

Carel Steven Adama van Scheltema (Amsterdam, 26 februari 1877 - Bergen, 6 mei 1924) was een Nederlandse socialistische dichter.

Adama van Scheltema studeerde korte tijd medicijnen, werd toneelspeler, dreef een kunsthandel om zich dan geheel aan de literatuur te wijden. Hij trad toe tot de SDAP (een deel van zijn oeuvre bestaat dan ook uit socialistische gedichten). Op 24 oktober 1907 trad Adama van Scheltema in het huwelijk met Annie Catharina Kleefstra.

Adama van Scheltema wilde tot een nieuwe volkskunst komen en bestreed vanuit die gedachte ook de Tachtigers. In De grondslagen eener nieuwe poëzie (1907) bestreed hij de "kunst omwille van de kunst"-gedachte, en pleitte in plaats daarvan voor kunst omwille van de mensen om je heen. En verder: Een gedicht moet zijn een muziekstuk van woorden en gedachten, dat door zooveel mogelijk onzer medemenschen kan worden gevoeld en begrepen. Zijn gedichten vallen dan ook op door de eenvoud. Zijn politieke gedichten worden tegenwoordig niet meer zo op prijs gesteld, maar zijn natuurgedichten bevallen nog steeds.

Zijn tekst "Polder met jouw witte wegen en jouw sloten aan den kant" werd op muziek gezet door Johannes Wierts.

In de Volkszangbibliotheek van de Nederlandsche Koorvereeniging staat een koorbewerking van "Zondag" door Cornelis Dopper (1870-1939)

De gedichten "Voorbij", "Avondgebed", "Stilte", "Verlangen" en "Bede" werden door kerkmusicus Willem Vogel getoonzet.

Hij overleed in Bergen op 47-jarige leeftijd. Hij was de kleinzoon van de predikant Carel Steven Adama van Scheltema.

Amsterdam eerde hem net als Delft met een Adama van Scheltemaplein, waarop ook het Gedenkteken Adama van Scheltema uit 1933 staat, dat er eerder stond dan dat het plein zijn naam droeg. Ook de weg in Bergen (N.-H.) waaraan Adama van Scheltema in villa 'De Windroos' woonde, is naar hem vernoemd.

Bibliografie

C.S. Adama van Scheltema

Neerbosch' zangen. Tweede bloemlezing voor gemengd koor (1900?)
Een weg van verzen (1900)
Trichordium . Zestig driestemmige liederen voor gemengd kinderkoor, alsmede voor vrouwen- of mannenkoor (ca. 1900)
Motetten, gezangen en volksliederen. Voor vierstemmig mannenkoor. Muziek van Mendelssohn Bartholdy, B. Klein, Mozart, Von Gluck, Haeser, Carl Maria von Weber, Stuntz, O'Kane, Kreutzer, F. Abt en anderen (ca. 1900)
Uit den dool (1901)
Van zon en zomer (1902)
Levende steden (1903-1904)
- Dusseldorp, of De ontmoetingen van Petrus Cordatus. Een satirisch dramatisch gedicht (1903)
- Londen. Een dramatisch gedicht (1903)
- Amsterdam. Een wijsgeerig leerdicht (1904)
Zwervers verzen (1904)
Eenzame liedjes (1906)
De grondslagen eener nieuw poëzie (1907)
Uit stilte en strijd (1909)
Gelukwensch bij Troelstra's vijftigsten geboortedag. Een politiek gedicht (1910)
Mei-droom. Een feestelijk verbeeldingsspel in acht tooneelen (1912)
Eerste oogst. Bloemlezing uit "Een weg van verzen" en "Uit den dool" (1912)
Italië. Indrukken en gedachten. Een Causerie (1914)
Zingende stemmen (1916)
Over idealisme. Een narede tot De grondslagen eener nieuwe poëzie (1916). Lezing gehouden voor de litterarische faculteitsvereeniging te Groningen, op 26 november 1915
De wilgen (1916)
Naakt model. Tooneelspel in drie bedrijven (1917)
De keerende kudde (1920)
Kunstenaar en samenleving. de plaats van den kunstenaar in zijn volk en zijn tijd van 500 voor Christus tot op onze dagen (1922)
De tors. In zeven zangen (1924)
Gevleugelde spreuken, nagelaten door Carel Steven Adama van Scheltema (1925)
Verzamelde gedichten (1934)

Verder vertaalde hij Ibsens Peer Gynt en het eerste deel van Goethes Faust.

Zie ook

Originele werken van of over deze auteur zijn te vinden op de pagina Carel Steven Adama van Scheltema op Wikisource.