Parelskinken

geslacht uit de onderfamilie Scincinae
(Doorverwezen vanaf Chalcides)

Parelskinken[1] (Chalcides) zijn een geslacht van hagedissen uit de familie skinken (Scincidae).[2]

Parelskinken
Chalcides striatus, exemplaar uit de omgeving van Burgos, Spanje.
Taxonomische indeling
Rijk:Animalia (Dieren)
Stam:Chordata (Chordadieren)
Klasse:Reptilia (Reptielen)
Orde:Squamata (Schubreptielen)
Onderorde:Lacertilia (Hagedissen)
Infraorde:Scincomorpha (Skinkachtigen)
Familie:Scincidae (Skinken)
Onderfamilie:Scincinae
Geslacht
Chalcides
Laurenti, 1768
Afbeeldingen op Wikimedia Commons Wikimedia Commons
Parelskinken op Wikispecies Wikispecies
Portaal  Portaalicoon   Biologie
Herpetologie

Naam en indeling

bewerken

De wetenschappelijke naam van de groep werd voor het eerst voorgesteld door Josephus Nicolaus Laurenti in 1768.

Er zijn 32 verschillende soorten, vroeger was het soortenaantal lager. Een aantal soorten uit het niet langer erkende geslacht Sphenops wordt tegenwoordig ook tot de parelskinken gerekend. Ook enkele soorten uit nog bestaande geslachten zijn bij Chalcides ingedeeld, zoals de wigskink (Chalcides sepsoides) die vroeger tot de zandskinken (Scincus) werd gerekend.[2] Veel van deze soorten worden in de literatuur soms onder hun verouderde naam vermeld.

Uiterlijke kenmerken

bewerken

De lichaamskleur is bruin, vaak met donkere of lichtere vlekken of strepen. De lichaamslengte is ongeveer 30 tot 45 centimeter inclusief staart. De staart is korter dan het lichaam. Parelskinken hebben een langwerpig lijf met kleine en relatief ver uit elkaar staande pootjes. De kleine poten zijn een aanpassing op het kruipen door het dichte struikgewas en niet om te graven zoals bij andere skinken het geval is.

De pootjes vertonen een rijke gradatie aan verschillende vormen van degeneratie. Sommige soorten hebben volledig ontwikkelde poten met vijf vingers en tenen, een voorbeeld is de parelskink (Chalcides ocellatus). De hazelskink of drieteenskink (Chalcides chalcides) heeft drie tenen aan ieder poot en de soort Chalcides guentheri heeft zeer kleine pootjes zonder vingers of tenen.[3]

Levenswijze

bewerken

Alle soorten zijn overdag actief of schemeractief in de zomertijd. De skinken leven op de bodem in de strooisellaag, het zijn slechte klimmers. De vrouwtjes zijn vaak levendbarend; de jongen komen levend ter wereld. Er zijn echter ook eierleggende soorten die hun eitjes afzetten op de bodem en onder stenen.

Alle soorten leven van kleine prooidieren zoals insecten, miljoenpoten, pissebedden en spinnen. Belangrijke vijanden zijn slangen, roofvogels en rovende zoogdieren zoals vossen.[3]

Verspreiding en habitat

bewerken
 
Exemplaar uit Ávila, Spanje.

De verschillende parelskinken komen voor delen van in Zuid-Europa, delen van Afrika en Zuidwest-Azië. De soorten zijn te vinden in de landen Algerije, Benin, Burkina Faso, Canarische Eilanden, Djibouti, Egypte, Eritrea, Ethiopië, Frankrijk, Gambia, Ghana, Griekenland, Guinee-Bissau, India, Irak, Iran, Israël, Italië, Jemen, Jordanië, Kenia, Libanon, Libië, Mali, Malta, Marokko, Mauritanië, Niger, Nigeria, Oman, Pakistan, Portugal, Saoedi-Arabië, Senegal, Soedan, Somalië, Spanje (inclusief Gibraltar) Sri Lanka, Syrië, Tsjaad, Togo, Tunesië, Turkmenistan, Turkije, Verenigde Arabische Emiraten en Westelijke Sahara.

De habitat is zeer variabel, van vochtige bossen en graslanden tot meer droge rotsige of zanderige streken. Veel soorten leven in laaglanden in vlakke gebieden, zoals Chalcides manueli.[4] De soort Chalcides montanus, die in het Marokkaanse Hoge Atlasgebergte leeft, wordt gevonden op een hoogte van 2300 tot 2830 meter boven zeeniveau.[5] Parelskinken graven vaak, maar er zijn ook soorten die altijd bovengronds leven.[3]

Door de internationale natuurbeschermingsorganisatie IUCN is aan 27 soorten een beschermingsstatus toegewezen. Dertien soorten worden beschouwd als 'veilig' (Least Concern of LC), twee soorten als 'onzeker' (Data Deficient of DD) en drie soorten worden gezien als 'kwetsbaar' (Vulnerable of VU). Vijf soorten hebben de status 'gevoelig' (Near Threatened of NT) en drie soorten staan te boek als 'bedreigd' (Endangered of EN). De soort Chalcides ebneri ten slotte wordt beschouwd als 'ernstig bedreigd' (Critically Endangered of CR).[6] Deze soort heeft een zeer klein verspreidingsgebied en is van slechts twee populaties bekend. De skink is sinds 1970 niet meer waargenomen.[7]

Soorten

bewerken

Het geslacht omvat de volgende soorten, met de auteur en het verspreidingsgebied.

Naam Auteur Verspreidingsgebied
Chalcides armitagei Boulenger, 1922 Gambia, Guinee-Bissau, Senegal
Spaanse parelskink
(Chalcides bedriagai)
Boscá, 1880 Portugal, Spanje (inclusief Gibraltar)
Chalcides bottegi Boulenger, 1898 Ethiopië, Kenia, Soedan
Chalcides boulengeri Anderson, 1892 Algerije, Libië, Marokko, Tunesië, Westelijke Sahara,
Hazelskink
(Chalcides chalcides)
Linnaeus, 1758 Italië (Elba, Sardinië), Libië, Tunesië
Chalcides coeruleopunctatus Salvador, 1975 Canarische Eilanden
Chalcides colosii Lanza, 1957 Marokko
Chalcides delislei Lataste, 1876 Algerije, Mali, Mauritanië, Marokko, Niger, Tsjaad, Westelijke Sahara
Chalcides ebneri Werner, 1931 Marokko
Chalcides guentheri Boulenger, 1887 Israël, Jordanië, Libanon, Syrië
Chalcides lanzai Pasteur, 1967 Marokko
Chalcides levitoni Pasteur, 1978 Saoedi-Arabië
Chalcides manueli Hediger, 1935 Marokko
Chalcides mauritanicus Duméril & Bibron, 1839 Algerije, Marokko
Chalcides mertensi Klausewitz, 1954 Algerije, Tunesië
Chalcides minutus Caputo, 1993 Marokko
Chalcides mionecton Boettger, 1874 Marokko
Chalcides montanus Werner, 1931 Marokko
Parelskink
(Chalcides ocellatus)
Forskål, 1775 Algerije, Egypte, Eritrea, Ethiopië, Griekenland, India, Irak, Iran, Israël, Italië, Jemen, Jordanië, Kenia, Libanon, Libië, Malta, Marokko, Mauritanië, Niger, Oman, Pakistan, Saoedi-Arabië, Soedan, Somalië, Sri Lanka, Syrië, Tsjaad, Tunesië, Turkmenistan, Turkije, Verenigde Arabische Emiraten, Westelijke Sahara
Chalcides parallelus Doumergue, 1901 Algerije, Marokko
Chalcides pentadactylus Beddome, 1870 India
Chalcides polylepis Boulenger, 1890 Canarische Eilanden, Marokko, Westelijke Sahara
Chalcides pseudostriatus Caputo, 1993 Marokko
Chalcides pulchellus Mocquard, 1906 Burkina Faso
Chalcides ragazzii Boulenger, 1890 Djibouti, Eritrea, Ethiopië, Kenia, Niger, Soedan, Somalië
Chalcides sepsoides Audouin, 1829 Egypte, Israël, Jordanië, Libië, Tunesië
Chalcides sexlineatus Steindachner, 1891 Canarische Eilanden
Chalcides simonyi Steindachner, 1891 Spanje
Chalcides sphenopsiformis Duméril, 1856 Mauritanië, Marokko, Senegal, Westelijke Sahara
Chalcides striatus Cuvier, 1829 Italië, Frankrijk, Portugal, Spanje (inclusief Gibraltar)
Chalcides thierryi Tornier, 1901 Benin, Burkina Faso, Ghana, Mali, Nigeria, Senegal, Togo
West-Canarische skink
(Chalcides viridanus)
Gravenhorst, 1851 Canarische Eilanden, Madeira

Bronvermelding

bewerken