Clubkleuren of couleur zijn attributen die door leden van traditionele studentenverenigingen gedragen worden om aan te duiden van welke vereniging zij lid zijn. Een dergelijke vereniging karakteriseert zichzelf dan ook als kleurdragend. Er bestaan verschillende attributen waarop clubkleuren worden getoond, maar de meest kenmerkende zijn hoofddeksels en linten.

Studentenpet, lint en bierhangers van een Oostenrijkse studentenvereniging

Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland

bewerken

In Duitstalig Europa bestaan verschillende typen studentenverenigingen die kleuren dragen, waaronder de Burschenschaften, het Corps, de Landsmannschaften en de katholieke studentenverenigingen. De Duitse verenigingen kennen een onderscheid in kleuren op het lint tussen de Burchsen (volwaardige leden) en de Füchse (aspirant-leden): de volwaardige leden hebben de volledige kleuren van de vereniging, terwijl de aspirant-leden vaak een van de verenigingskleuren missen op hun lint.[1]

 
Corpsstudenten met de kleuren van hun verenigingen (2010)

De kleuren worden, naast op een lint, ook gedragen op hoofddeksels. Het meest voorkomende type hoofddeksel is de studentenpet of Mütze (Deckel in Zuid-Duitsland en Oostenrijk). Andere typen zijn de Stürmer en het Biertönnchen.

Vlaanderen

bewerken

In Vlaanderen kennen de meeste studentenverenigingen clubkleuren. Deze worden als lint gedragen. Bij traditionele studentenverenigingen, zoals het Katholiek Vlaams Hoogstudentenverbond, wordt een zogeheten verbondspet gedragen met daarop de kleuren van de vereniging. Deze petten lijken qua vorm op de Duitse studentenpet en zijn door Leuvens studentenleider Jef Van den Eynde in de vroege twintigste eeuw geïntroduceerd.[2] Naast de studentenpet bestaan er ook clubpetjes of bierpetten, ronde hoofddeksels met de clubkleuren en bovenop de zirkel van de vereniging.

 
Tönnchen of bierpetten, een ander studentenhoofddeksel waarop de kleuren van een vereniging worden afgebeeld

Anders dan in Duitsland, kennen de Vlaamse verenigingen ook het praeseslint: een breder lint met daarop het wapenschild van de vereniging. Dit lint wordt gedragen door de praeses en oud-praesides van de vereniging. Ook anders dan in Duitsland is de wijze waarop schachten (aspirant-leden) kleuren dragen: zij dragen de volledige kleuren van de vereniging, maar dragen hun lint over hun linkerschouder in plaats van de rechterschouder. De schachtenmeester draagt over beide schouders een lint.[3]

Baltische staten

bewerken

In Estland, Letland en Litouwen bestonden van oudsher Duits-Baltische studentenverenigingen, die veelal dezelfde tradities hadden als de Duitse studentenverenigingen, en bestaan nog altijd Baltische studentenverenigingen, die gedeeltelijk de Duitse tradities hanteren en gedeeltelijk eigen tradities hebben. De belangrijkste hiervan is de Estse Studentenvereniging (Eesti Üliõpilaste Selts; EÜS). Deze vereniging heeft een rol gespeeld in de Estse onafhankelijkheidsstrijd en haar verenigingskleuren zijn de vlag van Estland geworden.[4]

Zie de categorie Ribbons of student fraternities van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.