De taalstrijd

De Taalstrijd
Presentatie	Daniël Van Avermaet
Producer(s)	Paul Jacobs
Type programma	Komisch radioprogramma, spelprogramma, actualiteitenrubriek
Uitzendingen
Tijdstip	Zondag, tussen 11 en 13 uur.
Omroep	Belgische Radio en Televisie
Zender	Radio 1 (Vlaanderen)
Periode	7 september 1986 - 1988
Portaal	Media

De taalstrijd was een Vlaams komisch radiospelprogramma dat door Radio 1 van 1986 tot 1988 op zondagmiddag werd uitgezonden, met heruitzendingen op donderdagavond.

Het programma was het eerste in een reeks soortgelijke humoristische taalprogramma's op de Vlaamse radio.

Programmaconcept

De taalstrijd had een vaste spelleider, Daniël Van Avermaet en een vaste kern van drie panelleden (Guy Mortier, Mark Uytterhoeven en Myriam Thys), waar elke uitzending een ander gast-panellid aan toegevoegd werd. Vaak waren deze gasten bekende Vlamingen of Nederlanders.

De essentie van het programma was, zoals het programma zichzelf beschreef, 'een vrolijk gevecht met het Nederlands'. De onderwerpen waren een mix van voorbereide opdrachten (zoals het huiswerk, het Taalstrijd-woordenboek) en improvisatie (zoals de smoezen, de omgekeerde quiz).

Opnames

De eerste opname vond plaats op 6 september 1986 en werd uitgezonden op zondagmorgen 7 september 1986. De uitzendingen werden telkens per twee 'voor een levend publiek' opgenomen in de Antwerpse stadsschouwburg, waarna meer dan de helft weggeknipt werd wegens "te flauw", "te grof", "herhaling" of gewoon uit tijdgebrek. In de regel gebeurden de opnames op zondagochtend tussen 11 en 13 uur. Tussen opname en uitzending zaten dus meestal een of twee weken. Af en toe werd er op locatie opgenomen. Het publiek hoefde niet te betalen om de opnamen bij te wonen, maar om overrompeling te vermijden moest men gratis kaarten aanvragen.

De productie van het programma was in handen van Paul Jacobs, voor de dienst Amusement & Kleinkunst van BRT-1.

Jan Hautekiet componeerde de titelmuziek en jingles van De taalstrijd. Jean Blaute schreef en speelde De Taalstrijd Rap. Die is terug te vinden op de cassette Het Slechtste uit De Taalstrijd.

Andere media

Van dit programma is een 'het beste van'-boek verschenen, uitgegeven door de BRT, met als titel De Taalstrijd Bibliotheek,^[1] geïllustreerd door Jan Bosschaert. Er werd ook een geluidscassette uitgebracht met als titel Het Slechtste uit De Taalstrijd.^[2]

Ook in het buitenland bestaan soortgelijke humorprogramma's. Een voorbeeld is 'The Debaters' van de Canadese publieke omroep CBC.

In 1989 werd geprobeerd het Taalstrijd-concept naar televisie te vertalen met dezelfde presentator en panelleden. De Drie Wijzen werd echter geen succes, en na een seizoen werd het programma volledig gerestyled met Kurt Van Eeghem als nieuwe presentator. De wijzen van dienst werden gevormd uit een poule van bekende Vlamingen waarbij vooral het trio Gerty Christoffels, Jacques Vermeire en Walter Grootaers meermaals voor de nodige hilariteit zorgden. Deze versie was wel succesvol en liep 10 seizoenen. Heel wat jaren later kwamen er twee nieuwe succesvolle seizoenen op televisie met Kobe Ilsen als presentator.

Andere soortgelijke programma's zoals De Perschefs (opnieuw met Van Avermaet, Uytterhoeven en Mortier), De Tekstbaronnen en De rechtvaardige rechters kunnen qua concept de opvolgers van De taalstrijd genoemd worden.

Panelleden

Naast Guy Mortier, Mark Uytterhoeven en Myriam Thys die vast in het panel zetelden, werden heel wat BV's en BN'ers uitgenodigd als gastpanellid:

Rubrieken

Enkele voorbeelden van de vele rubrieken die voorkwamen in De taalstrijd:

het Taalstrijd-woordenboek
de Toppunten
Arm en Rijk
de Flapteksten
het Bijgeloof
de Eufemismen
het Taalstrijd-smoezenboek
de Omgekeerde Kwis

Nalatenschap

Een aflevering van "De Taalstrijd" waar Van Avermaet met Guy Mortier, Mark Uytterhoeven, Myriam Thys en Walter Zinzen een piepspel speelde belandde op 23 juni 2007 op de 2de plaats in een wedstrijd rond de "10 Grappigste Radiomomenten", georganiseerd door Radio 1, Radio 2 en Studio Brussel.^[3]

Noten

↑ De Taalstrijd Bibliotheek, ISBN 90-5096-043-X, D/1988/0372/027
↑ Discogs: Het Slechtste Uit De Taalstrijd - BMG/Ariola - 1987. Discogs.com (11 september 2018).
↑ https://lonestar.typepad.com/radio/2007/06/de-10-grappigst.html. Gearchiveerd op 1 november 2020.

[1] De Taalstrijd Bibliotheek, ISBN 90-5096-043-X, D/1988/0372/027

[2] Discogs: Het Slechtste Uit De Taalstrijd - BMG/Ariola - 1987. Discogs.com (11 september 2018).

[3] ttps://lonestar.typepad.com/radio/2007/06/de-10-grappigst.html. Gearchiveerd op 1 november 2020.

[1]

[2]

[3]