1-decanol

chemische verbinding
(Doorverwezen vanaf Decaan-1-ol)

1-decanol is een alifatisch alcohol. Bij normale omstandigheden is het een kleurloze, viskeuze vloeistof met een sterke geur. Decanol is erg slecht oplosbaar in water, maar lost goed op in organische oplosmiddelen, vooral in alcoholen en ethers. Decanol is irriterend voor de ogen en de huid.

1-decanol
Structuurformule en molecuulmodel
Structuurformule van 1-decanol
Structuurformule van 1-decanol
Algemeen
Molecuul­formule C10H22O
IUPAC-naam decaan-1-ol
Andere namen 1-decanol, decylalcohol
Molmassa 158,28 g/mol
SMILES
C(CCCCC)CCCCO
CAS-nummer 112-30-1
EG-nummer 203-956-9
PubChem 8174
Wikidata Q47118
LD50 (ratten) (oraal) > 5000 mg/kg
Fysische eigenschappen
Aggregatie­toestand vloeibaar
Kleur kleurloos
Dichtheid 0,83 g/cm³
Smeltpunt 5-7 °C
Kookpunt 220-235 °C
Vlampunt 110 °C
Dampdruk ca. 1 Pa
Oplosbaarheid in water (bij 20°C) 0,037 g/L
Goed oplosbaar in methanol, xyleen, aceton
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal  Portaalicoon   Scheikunde

1-decanol wordt tot de vetalcoholen gerekend; men kan het bekomen door hydrogenering van het vetzuur decaanzuur.

Synthese

bewerken

1-decanol wordt, zoals andere zogenaamde oxo-alcoholen, in een "oxoproces" geproduceerd door hydroformylering van een onverzadigd alkeen (in dit geval 1-noneen) tot een aldehyde (1-decanal) gevolgd door hydrogenering van dit aldehyde tot het alcohol.

Toepassingen

bewerken

1-decanol wordt gebruikt als oplosmiddel en oppervlakte-actieve stof, en als tussenproduct bij de synthese van weekmakers, smeermiddelen, oppervlakteactieve stoffen en oplosmiddelen.

Het alcohol wordt gebruikt als plantengroeiregelaar bij tabaksplanten om de vorming van scheuten te verhinderen. De Europese Commissie heeft de stof hiervoor aanvaard.[1][2]