Tom Manders

Nederlands cabaretier, zanger, komiek en tekenaar (1921–1972)
(Doorverwezen vanaf Dorus (typetje))

Antoon (Tom) Manders (Den Haag, 23 oktober 1921Utrecht, 26 februari 1972) was een Nederlandse tekenaar, komiek en cabaretier. In de laatste functie werd hij met name bekend als Dorus.

Tom Manders
Tom Manders tijdens opnamen voor Bij Dorus op schoot in 1968
Tom Manders tijdens opnamen voor Bij Dorus op schoot in 1968
Algemene informatie
Volledige naam Antoon Manders
Geboren 23 oktober 1921
Geboorteplaats Den Haag
Overleden 26 februari 1972
Overlijdensplaats Utrecht
Land Vlag van Nederland Nederland
Werk
Pseudoniem Dorus
Jaren actief 1953-1971
Beroep tekenaar, komiek en cabaretier
(en) IMDb-profiel
(mul) TMDb-profiel
Portaal  Portaalicoon   Film

Biografie

bewerken

Hoewel zijn geboorte officieel in de archieven staat als 24 oktober, is hij eigenlijk op 23 oktober geboren. Zijn vader liet hem een dag later inschrijven, omdat hij voor een zondagskind geen vrije dag kreeg.[1]

Al jong bleek zijn talent voor tekenen. Hij volgde de ULO en daarna een driejarige avondcursus Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag. Manders was onder andere actief als reclameschilder en ontwerper van affiches. Later ontwierp hij ook decors voor toneel en cabaretvoorstellingen. Tot zijn vaste opdrachtgevers behoorden Theater Carré, Lou Bandy, Heintje Davids en Wim Kan. In maart 1943 werd Manders in het kader van de Arbeitseinsatz naar Duitsland gezonden, waar hij als schilder te werk werd gesteld op een klein vliegveld in de nabijheid van München. Na een half jaar lukte het hem te ontkomen en reisde hij per trein terug naar Nederland.[2] Door Wim Kan kwam Manders op het idee zelf cabaret te gaan doen, net als zijn oudere broer Kees.[3]

Vanaf 1953 was Manders betrokken bij de inrichting en programmering van Carel Kamlags revuecafé Saint-Germain-des-Prés aan het Rembrandtplein in Amsterdam. Manders trad daar zelf op als het typetje dat zou uitgroeien tot de zwerver Dorus. Toen hij van de VARA de uitnodiging kreeg iets voor televisie te doen, liet hij het café nabouwen in de studio en startte een succesvol televisieprogramma dat enkele jaren te zien zou zijn.

Tussen 1956 en 1962 werkte Manders samen met organist Cor Steyn ("meneer Cor Steyn") voor het programma De Showboat. Samen waren zij verantwoordelijk voor nummers als Twee motten, M'n volkstuintje, De crocus en de hyacint, Als ik wist dat je zou komen, Bij de marine en Figaro.

Het pand aan de Mauritsstraat 65 in Rotterdam, waar tot in 1960 de Chemicaliënhandel v/h E. Schuddebeurs NV was gevestigd, werd in 1967 tot het Cabaret Dorus omgebouwd, dat in 1970 weer moest sluiten. Nu staat er op die plaats een wooncomplex, dat sinds 1 november 1985 de naam Tom Mandershof draagt.

Manders raakte in de financiële problemen toen hij probeerde Dorus-films te produceren. In 1967 won hij een Zilveren Roos en begon een nieuwe show in zijn nieuwe theater. Nog tijdens de bouwperiode lanceerde hij in de zomervakantie een kindermatinee, met daarin o.a. Bij Dorus op schoot. Populair werd de scène uit zomer 1967, op 18 november uitgezonden door de VARA, met op zijn schoot het tweejarige meisje Corrina Konijnenburg, dat eindeloos Poessie Mauw blijft zingen. Toen in 1970 de Rotterdamse club sloot, stopte ook het programma. In 1971 kwam Dorus nog eenmaal terug op de televisie tijdens een programma met een verborgen camera, waarbij hij bij Madame Tussauds onbeweeglijk ging zitten, zodat hij op een van de wassen beelden leek, en vervolgens toch tot leven kwam. In hetzelfde jaar had hij nog een hit met In de hemel is geen bier.

Begin februari 1972 kreeg Manders een auto-ongeluk. In het ziekenhuis werd geconstateerd dat hij kanker had. Drie weken later stierf Manders aan een hartaanval. Hij werd gecremeerd in Crematorium Daelwijck in Utrecht.

Manders was een zoon van stukadoor Cornelis Petrus Manders en Anna Geertruida Mathilda Kok, en was een jongere broer van Kees Manders. Hij huwde op 3 januari 1946 met Anna Maria Josephina Hennen (geb. 1924). Uit dit huwelijk werden twee zoons, onder wie Tom Manders jr., en drie dochters geboren. Tom jr. beheert het archief met het oeuvre van zijn vader.[4]

Discografie

bewerken
Jaar Titel Drager Label Catalogusnr. Opmerking
1957 Twee motten
De Nachtwacht
10 inch-, 78 toerensingle DECCA M 64104
1957 Lompen en metalen
Dorus Sr.
10 inch-, 78 toerensingle DECCA M 64105
1957 Me bolhoed op me ene oor (Paris Canaille)
Moordballade
10 inch-, 78 toerensingle DECCA M 64108
1957 Dorus, No 1:
Twee motten
De Nachtwacht
Lompen en metalen
Dorus Sr.
7 inch-ep DECCA V 63000
1957 Met zulke rozen
Ik loop met veters
10 inch-, 78 toerensingle DECCA M 64109
1957 Als ik wist dat je zou komen
Me volkstuin
10 inch-, 78 toerensingle DECCA M 64113
1957 Dorus, No 2:
Me bolhoed op me ene oor (Paris Canaille)
Met zulke rozen
Als ik wist dat je zou komen
Me volkstuin
7 inch-ep DECCA V 63001
1957 Brandkastenmanus
Net als hij
10 inch-, 78 toerensingle DECCA M 64131
1957 Me kippehok
Als ik een miljoen bezat
10 inch-, 78 toerensingle DECCA M 64153
1957 Peukie sigaar
Me parapluie
10 inch-, 78 toerensingle DECCA M 64154
1957 De crocus en de hyacint
Me auto
10 inch-, 78 toerensingle DECCA M 64155
1957 40 minuten Tom Manders als Dorus 10 inch-lp DECCA LQ 60402
1958 Dollevie Zallevie en ik
De kat van me buurvrouw
10 inch-, 78 toerensingle DECCA M 64156
1958 Dorus, No 3:
Me auto
De crocus en de hyacint
Peukie sigaar
Me parapluie
7 inch-ep DECCA V 63016
1958 De straatmus
Napoleon
10 inch-, 78 toerensingle DECCA M 64188
1958 Dorus, No 4:
Me kippehok
Als ik een miljoen bezat
Ik loop met veters
Moordballade
7 inch-ep DECCA V 63017
1958 Twee motten Musicard Roxasect reclame voor Roxasect insectenverdelger
1958 Dorus alias Tom Manders zingt acht van zijn beste liedjes 10 inch-lp DECCA LQ 60404
1958 Dorus, No 5:
Dollevie Zallevie en ik
Napoleon
De kat van me buurvrouw
De straatmus
7 inch-ep DECCA V 63031
1958 Orchidee
Bij de marine
7 inch-single DECCA FM 264 239
1958 Dorus, No 6:
Bij de marine
Orchidee
Brandkastenmanus
Net als hij
7 inch-ep DECCA V 63050
1959 Ome Nico en Tante Ria
Dorus, oh Dorus
7 inch-single HIS MASTER'S VOICE 45 JF 259 met Tante Leen
1961 Op manoeuvre
Me bank in het bos
7 inch-single Philips 318 542 PF
1961 Babydoll
Witte muizen
7 inch-single Philips 318 605 PF
1961 Mijn grote teen
De harmonie van Krommenie
7 inch-single Philips 318 606 PF
1962 Met zulke rozen
Reclameboodschap
MUSICARD Rath & Doodeheefver reclame voor Rath & Doodeheefver behang
1962 Vlubber (Geïnspireerd op de Walt Disney-film De Verstrooide Professor)
Er is er maar één
7 inch-single Philips 318 735 PF
1962 Figaro-parodie
Op m'n ouwe regenjas
7 inch-single Philips 318 798 PF
1963 Dorus als zigeunerbaron
Ik loop door 't land
7 inch-single Philips JF 327 578
1963 De beste van Dorus:
Me bolhoed op me ene oor (Paris Canaille)
Twee motten
Bij de marine
Als ik wist dat je zou komen
7 inch-ep DECCA V 63146
1963 Zwei Motten (Twee motten)
Krokus und Hyazinth (De crocus en de hyacint)
7 inch-single PHILIPS 318 855 PF
1963 'r Zit een gat in m'n emmer (There's a hole in the bucket)
Als vader een mooie dochter heeft
7 inch-single Philips JF 327 529
1964 Bij de marine
Twee motten
7 inch-single DECCA AT 10 087
1964 Dorus als zigeunerbaron
Op m'n ouwe regenjas
Figaro-parodie
Ik loop door 't land
7 inch-ep Philips PE 433 235
1965 Oudejaarsconference Cinecentrum 1964 10 inch-lp Cinetone 111 298 R
1965 Mies van speculaas
'n Rijke goser
7 inch-single Philips JF 327 780
1965 Een uur met Dorus 12 inch-lp Philips P 12958 L
1966 'n Rijke goser
Ik zou honderd willen worden
7 inch-single Philips JF 327 952
1966 De beste van Dorus 12 inch-lp DECCA 625 375 QL
1966 Speel de clown
Twee bijen
7 inch-single Philips JF 333 530
1966 Twee ouwe toffe jongens
Lobith aan de Rijn
7 inch-single Philips JF 333 599 met Hans Tiemeyer als Dollevie Zallevie
1967 De laatste trein naar Rotterdam (Ajax-Feyenoord)
Pas op, ga niet over de streep
7 inch-single Philips JF 333 646
1968? Bij Dorus op schoot 7inch-single Philips JF 333 922
1968 Bij Dorus op schoot 12 inch-lp Philips QY 826 479
1968 Bij Dorus op visite - Veertien oude en nieuwe successen van een muzikale zwerver 12 inch-lp Philips XPY 855 085
1968 Grote Honig luisterwedstrijd (zonder kans) (Reclameboodschap)
De nachtwacht
Pas op, ga niet over de streep
7 inch-ep HONIG 113 080 E reclame voor Honig-soepen
1968 Hoogtepunten 10 jaar 1957-1967 2 7 inch-ep's Honig 113 092/093 E reclame voor Honig-soepen
1968 Grote Honig-luisterwedstrijd (met kans) (Reclameboodschap)
Me auto
Mijn grote teen
7 inch-ep Honig 113 095 E reclame voor Honig-soepen
1968 Ik zou honderd willen worden
Als ik wist dat je zou komen
Dorus over de dochter van zijn hospita (Dorus en het circus) (Conférence)
'n Rijke goser
7 inch-ep Foresters 113 180 E t.g.v. Forester tv-actie
1968 Toespraak Heer W.A. de Jonge
Zorg dat je erbij blijft (bij de marine)
7 inch-single Philips DF 88 260 t.g.v. het afscheid van W.A. de Jonge van Philips
1968 Bij Dorus op schoot (flitsen uit een kindervoorstelling vanuit Tom Manders' Radio-tv-cabaret in Rotterdam): Poesie mauw
Hand in hand, kameraden
Slaap kindje, slaap
M'n opa
7 inch-single Philips JF 333 922
1968 Daar neem je je hoed voor af (voor de metro in Rotterdam)
Zo komen de praatjes in de wereld
7 inch-single Philips JF 333 934
1968 Die Lijnbaan (Delilah)
De laatste trein naar Rotterdam (Ajax-Feyenoord)
7 inch-single Philips JF 334 575
1969 Wie heeft er weer 't laatste woord ... ? (Feyenoord)
Witte muizen
7 inch-single Philips JF 336 037
1970 Hoogtepunten uit Tom Manders' Dorus-Show 12 inch-lp Westside EM 241024 mogelijk gemaakt door Albert Heijn kruidenier
1970 Geef me de ruimte! - Een elpee vol met nieuwe liedjes van Dorus 12 inch-lp ESSO 30 649 Y mogelijk gemaakt door Esso-oliemaatschappij
1970 In de hemel is geen bier
Dat doe ik alleen om jou te vergeten
7 inch-single Philips 6012 082
1971 Er zit een vogelnestje in m'n kop - 12 nieuwe liedjes van Dorus 12 inch-lp ERDAL 6802 755 mogelijk gemaakt door Erdal-schoenpoets
1972 De grote successen van Dorus 12 inch-lp Spectrum 6416 013
1972 Dorus 12 inch-lp VARAgram 14
1973 De beste van Dorus 12 inch-lp Philips 6440 108
1974 16 Dorus-hits 12 inch-lp Philips 6343 240
1975 Tom Manders als Dorus - Rood met een goud randje 2 12 inch-lp Varagram ET 43
1976 Een dozijn successen van Dorus (Bij Dorus op schoot) 12 inch-lp Philips 6440 953
1977 De 30 grootste successen van Dorus 2 12 inch-lp's Philips 6678 301
1977 De onvergetelijke Dorus 12 inch-lp WEA WEAN 58 054
1979 De beste plaat van Dorus 12 inch-lp Philips 9279 353
1979 Pietje-patje-poe!
Het dierenasiel
7 inch-single WEA WEAN 18 101
1980 12 successen van Dorus 12 inch-lp Philips 6440 814
1981 Speel de clown 2 12 inch-lp's Philips 6601 017
1982 Twee motten
Bij de marine
7 inch-single Philips 6017 273
1986 Liedjes van een vriend Cd K-TEL KTCD 231-2
1988 16 Dorus-successen Cd Philips 834 386 2
1989 4 gouden hits:
Twee motten
Bij de marine
Me bolhoed op me ene oor (Paris Canaille)
Als ik wist dat je zou komen
Cd's Philips 872 697 2
2001 Twee motten - 48 all time favourites 2 cd's HUNTER MUSIC HM 1297 2
2009 De keuze van Annie de Reuver Cd WETON WESGRAM NN016
2009 Mooi was die tijd Cd DISKY HSI 905957
2013 60 Jaar om nooit te vergeten CD SOURCE 1 MEDIA S1M2569227 bijlage bij 4DVD
2024 Liedjes om nooit te vergeten 3 CD's SOURCE 1 MEDIA S1M2594359 = 60 Jaar om nooit te vergeten + De muziekale herinnering + Parels van de 20e eeuw

Hitlijsten

bewerken
Album met eventuele hitnotering(en) in de Nederlandse Album Top 100 Datum van
verschijnen
Datum van
binnenkomst
Hoogste
positie
Aantal
weken
Opmerkingen
Liedjes van een vriend 1986 29-11-1986 6 11 verzamelalbum

Singles

bewerken
Single met eventuele hitnotering(en) in de Nederlandse Top 40 Datum van
verschijnen
Datum van
binnenkomst
Hoogste
positie
Aantal
weken
Opmerkingen
Twee motten 1957 ..-03-1957 1 6M Elsevier
M'n volkstuintje 1957 ..-06-1957 6 1M Elsevier
Als ik wist dat je zou komen 1957 ..-07-1957 3 1M Muziek Parade
Me volkstuin 1957 ..-08-1957 7 1M Muziek Parade
Bij de marine 1958 ..-02-1959 13 1M Muziek Expres
Figaro-parodie 1962 ..-01-1963 19 2M Muziek Expres
In de hemel is geen bier 1970 09-01-1971 37 3
Twee motten 1957 02-12-2023 tip8* - Postuum

Radio 2 Top 2000

bewerken
Nummer met notering(en)
in de NPO Radio 2 Top 2000[noot 1]
'99'00'01'02'03'04'05'06'07'08'09'10'11'12'13'14'15'16'17'18'19'20'21'22'23'24
Twee motten 937129918151595146716791919183017471698--------------676 ?
  1. 1, 2, 3, … geeft de plaats aan; vet = hoogste notering. * = nummer was nog niet uitgekomen; - = nummer was niet genoteerd.

Bibliografie

bewerken
Jaar Titel Uitgeverij Nummer Opmerking
1948 Hoe maken wij ons eigen décor? - Handleiding voor het amateurtoneel om zelf decors te maken met tal van afbeeldingen Jongeneel E 2529
1957 Dorus - Kolderpraatjes door Tom Manders Jongeneel 1847
1957 Top-songs van Dorus (Tom Manders) - De ster van radio en televisie Botschuijver
1958 Plakboek van Dorus De Arbeiderspers met een voorwoord van Gijs Stapperhoef

Videografie

bewerken
Jaar Titel Drager Uitgeverij Nummer Opmerking
1981 Speel de clown - Documentaire VHS/Betamax VARA EVC 452
1982 De wolf en zijn 7 dochters - Film VHS Video Media 490 007
1982 De klok van Simpeldorp - Film VHS Video Media 490 008
1991 De avonturen van Dorus VHS Polygram Video 1990013
1991 De successen van Dorus VHS Polygram Video 1990023
1991 Saint Germain des Prés VHS Polygram Video 1990033
2002 Alles van onze gabber dvd Alpha Centauri ACE 11011 F
2004 Trilogie
Een avondje uit met Dorus
De avonturen van Dorus
De successen van Dorus
3 dvd's Alpha Centauri Box 00337
2013 60 jaar om nooit te vergeten 4 dvd's + cd SOURCE1 S1M2567117
2014 60 jaar om nooit te vergeten 4 dvd's SOURCE1 S1M2569227
2015 Hollandse Klassiekers dvd SOURCE1 S1M2571398
bewerken
Zie de categorie Tom Manders van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.