Drakenburg (huis)
Drakenburg is een rijksmonument in de Utrechtse binnenstad dat gelegen is op de hoek van de Oudegracht en de Drakenburgstraat.
| Drakenburg | ||
|---|---|---|
| ||
| Locatie | Utrecht, Oudegracht 114 | |
| Algemeen | ||
| Kasteeltype | stadskasteel | |
| Bouwmateriaal | tufsteen/baksteen | |
| Huidige functie | winkelpand | |
| Gebouwd in | vanaf 12e eeuw | |
| Monumentale status | rijksmonument | |
| Monumentnummer | 31042 | |
| Bijzonderheden | mogelijk oudste nog bestaande huis van Utrecht | |
Geschiedenis
bewerkenHet stadskasteel Drakenburg was eigendom van de ridders van Drakenburg, tevens eigenaren van de kastelen Drakenburg bij Baarn en Drakensteyn bij Lage Vuursche. In het begin van de 14e eeuw was Frederik van Drakenburg schout van Utrecht. Het gebouw werd ook wel Drakenborch of Drakenbosch genoemd.[1]
Een achterhuis is vermoedelijk reeds in de 13e eeuw gebouwd met een fors voorterrein richting de Oudegracht. Restanten ervan zijn vandaag de dag bewaard gebleven als kelder achter het huidige hoofdgebouw en in de achtergevel ervan. Waarschijnlijk is in het begin van de 14e eeuw het aangebouwde hoofdgebouw ontstaan op het voorterrein. Gaandeweg de eeuwen is het geheel sindsdien diverse malen fors gewijzigd. Onder meer de vensterindeling, het dak met de dakbedekking en de voorgevel veranderden. Het oude achterhuis verdween en een nieuw lager bemeten achterhuis kwam ervoor in de plaats. Aan de zuidzijde verrees Klein Drakenburg op het aangrenzende perceel. Van het hoofdgebouw stortte tijdens de storm van 1 augustus 1674 de voorgevel in.
In de 19e eeuw zaten er een spiegelfabriek en een fabriek van scheepsmotoren in het gebouw. De laatste werd door de eigenaren, de familie Van Rennes, in 1899 overgebracht naar de Kruisvaart aan de toenmalige stadsrand en in 1938 naar Leiden.
In de 20e eeuw kreeg Drakenburg het Hoofdpostkantoor (1924) als naastgelegen bouwwerk. Drakenburg zelf was sinds 1946 in gebruik als Chinees-Indisch restaurant. De bouw van de Neudeflat (1961), oorspronkelijk onder meer Drakenburgh genoemd, bedreigde aanvankelijk ook het stadskasteel. Maar nadat van sloop was afgezien, volgde rond 1964 voor Drakenburg een ingrijpende restauratie. Onder meer werd de trapgevel van voor 1674 weer teruggebouwd.[2]
- Marceline Dolfin, E.M. Kylstra en Jean Penders, Utrecht. De huizen binnen de singels. Beschrijving, SDU uitgeverij, Den Haag / Rijksdienst voor de Monumentenzorg, Zeist, 1989, blz. 395 e.v.
- C.L. Temminck Groll (1961), Oude Gracht 114, in: M.H. Stafleu (red.)(1993), Archeologische en Bouwhistorische Kroniek van de Gemeente Utrecht 1926-1972, blz. 184-186, ISBN 90-5479-010-5
- Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, rijksmonument 31042
- Drakenburg op Kastelen in Utrecht
Externe links
- ↑ J.C. Overvoorde (red.), M.J. Schretlen, A.W. Byvanck, C. Engelen, N.J. Krom, E. Neurdenburg, W. Vogelsang (1927). Oudheidkundig jaarboek; 3e serie van het Bulletin van den Nederlandschen Oudheidkundigen Bond. Oosthoek, p. 165.
- ↑ Drakenburg: oeroud stadskasteel met ‘nieuwe’ voorgevel DUIC. Gearchiveerd op 31 maart 2023.
-Flag.svg){kind=small}
