Europese hanenpoot

soort uit het geslacht Echinochloa
(Doorverwezen vanaf Echinochloa crus-galli)

De Europese hanenpoot (Echinochloa crus-galli) is een plant uit de grassenfamilie (Poaceae).

Europese hanenpoot
Europese hanenpoot
Taxonomische indeling
Rijk:Plantae (Planten)
Stam:Embryophyta (Landplanten)
Klasse:Spermatopsida (Zaadplanten)
Clade:Bedektzadigen
Clade:Eenzaadlobbigen
Clade:Commeliniden
Orde:Poales
Familie:Poaceae (Grassenfamilie)
Onderfamilie:Panicoideae
Geslachtengroep:Paniceae
Geslacht:Echinochloa
Soort
Echinochloa crus-galli
(L.) P.Beauv. (1812)
Bloeiwijze
Afbeeldingen op Wikimedia Commons Wikimedia Commons
Europese hanenpoot op Wikispecies Wikispecies
Portaal  Portaalicoon   Biologie

Kenmerken

bewerken

De plant groeit vaak tot 1 meter hoogte maar wordt soms tussen het maïs wel 2 meter hoog. De bloeitijd begint in augustus en loopt door tot eind september.[1]

Hoewel de plant in stevige pollen kan groeien en een groot wortelstelsel heeft, is het een eenjarige plant. De plant heeft groene of roodaangelopen, eivormige aartjes. Binnen dit aartje heeft het lemma van de onvruchtbare bloem een kafnaald. De aartjes staan in aarvormige trossen die zelf weer deel uitmaken van een pluim. De 4 mm lange (zonder naald) en 2 mm brede vrucht is een graanvrucht. De plant heeft geen tongetje en de bladscheden hebben geen haren.

Bij sommige planten ontbreekt de naald op de lemma van de onvruchtbare bloem. Deze worden door sommigen tot de ondersoort Echinochloa crus-galli subsp. submutica gerekend. De overige planten worden dan tot Echinochloa crus-galli subsp. crus-galli gerekend.

Voorkomen

bewerken

De Europese hanenpoot komt overal ter wereld voor. Alleen in tropisch Afrika wordt de soort minder aangetroffen. In Nederland en België is ze algemeen, al kan ze in bepaalde koelere streken, zoals de Ardennen en de Wadden veel zeldzamer zijn. Europese hanenpoot komt al sinds de introductie van landbouw in West-Europa hier voor.

Europese hanenpoot is een plant van omgewerkte voedselrijke grond. Ze komt veel voor in akkers en in moestuinen. Ook op industrieterreinen is ze aan te treffen. Ook in omgewerkte bermen wordt ze gevonden. Mogelijk profiteert ze van de pekel die 's winters wordt gestrooid.

Betekenis voor de mens

bewerken

Europese hanenpoot wordt beschouwd als een van de beruchtste onkruiden. In maïsakkers kan de soort voor de maïsplanten een moeilijke concurrent zijn. De plant is net als maïs een C4-plant en daardoor ongevoelig voor veel bestrijdingsmiddelen die in maïsakkers gebruikt worden.

In het middeleeuwse Polen werd hanenpoot gebruikt als voedingsmiddel en geoogst met behulp van de aarsnede.[1]

De naam 'hanenpoot' wordt in vele streken gebruikt voor zevenblad. Maar aangezien streeknamen kunnen variëren heet in andere streken zeekraal hanenpoot. Ook de verwante streeknaam hanenvoet wordt voor diverse gewassen gebruikt zoals voor boterbloemen.

Bibliografie

bewerken
bewerken
Zie de categorie Echinochloa crus-galli van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.