Eki-stempel
Een Eki-stempel is een verzamelbare inktstempel die op veel treinstations in Japan te krijgen is.
Beschrijving
bewerkenBijna ieder spoorwegstation heeft zijn eigen Eki-stempelontwerp.[1][2] De ontwerpen bevatten doorgaans afbeeldingen die kenmerkend zijn voor de stad of de omgeving van het station, zoals bezienswaardigheden, mascottes (Yuru Kyara[3]), of lokaal geproduceerde goederen.[1][4] Veel ontwerpen van Eki-stempels zijn geïnspireerd op Ukiyo-e, Japanse houtsnedes.[5] Een van de bekendste Eki-stempels is te stempelen op Station Shibuya, een Eki-stempel waarop een hondenpoot het beroemde verhaal over de hond Hachiko symboliseert.[6]
Eki -stempels zijn te krijgen op bijna alle treinstations en veel metrostations in Japan. Vormen van deze stations-stempels zijn ook te vinden op andere stations, zoals op luchthavens, havens, bezoekersinformatie- en toeristencentra en servicepunten langs de snelweg.[7][2]
Etymologie
bewerkenEki-stempel, eki sutanpu. Eki betekent 'station' in het Japans.
駅スタンプ is de Japanse schrijfwijze voor Eki-stempel. 駅 is de kanji voor station. De oorspronkelijke kanji voor station is 驛, wat sinds 1947 versimpeld is tot 駅. 驛 is de oude kanji voor verversingspost voor postpaarden. Hier zit de kanji voor paard in: 馬, wat ook in de kanji voor station nog terugkomt. スタンプ is de schrijfwijze voor stempel.
Geschiedenis
bewerkenHet gebruik van stempels in Japan in de vorm van tempelstempels (Goshuin) gaat al honderden jaren terug.[8] Deze stempels waren een herinnering aan de aanwezigheid op de betreffende datum bij deze specifieke tempel, een bewijs van offergave, of een bewijs van een tempelpelgrimage.[9][10][8] Een breed gedragen hypothese is dat deze tempelstempels de liefde voor het verzamelen van Eki-stempels in Japan hebben beïnvloed.[6][11]
De eerste Eki-stempel werd in 1931 gezet op het treinstation Fukui, om toerisme te promoten.[1][2][11] In 1970 lanceerde Japanese National Railways de Discover Japan-campagne, waarbij 1400 stations hun eigen Eki-stempel kregen, allemaal met de woorden "DISCOVER JAPAN" er op in het Engels.[5][12] Sindsdien hebben de meer dan 9000 treinstations in Japan bijna allemaal hun eigen Eki-stempel ontwerp,[1] die vaak naar lokale winkels voor kantoorbenodigdheden werden gestuurd om handgetekend te worden en daarna geprint.[5]
Verzamelen
bewerkenHet verzamelen van Eki-stempels is een reistraditie in Japan.[2][4] Er zijn speciale stempelboekjes voor verzamelaars[4] en er zijn speciale Eki-uitgaves en speciale seizoens-Eki-stempels.[1] East Japan Railway houdt evenementen waar speciale stempels te stempelen zijn, die daarna nergens anders meer te krijgen zijn[4] en heeft in 2024 een Eki-app gelanceerd.[13]
Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Eki stamp op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
- ↑ a b c d e Een stempelloze toekomst: niet als het aan Japan ligt. 3 op Reis. npo.nl (14 september 2023). Geraadpleegd op 3 november 2024.
- ↑ a b c d Collecting Eki Stamps: A Fun Japanese Railway Quest. JRailPass (August 2023).
- ↑ Kurimu, Japanse Mascottes: Yuru Kyara. The Sushi Times (2 juli 2020). Geraadpleegd op 3 november 2024.
- ↑ a b c d Kurimu, Stamp Rally Japan!. The Sushi Times (18 november 2019). Geraadpleegd op 3 november 2024.
- ↑ a b c (en) Voon, Claire, The Design Nostalgia of Japan’s Train Station Stamps. Hyperallergic (6 januari 2016). Geraadpleegd op 3 november 2024.
- ↑ a b (en) Carne, Anna, Stamp Rally Folly: Our Favorite Unconventional Way To Travel Japan. Tokyo Weekender (23 augustus 2023). Geraadpleegd op 3 november 2024.
- ↑ Tom Omes, Michi no eki: het omrijden waard. Katern: Japan (10 maart 2020). Geraadpleegd op 3 november 2024.
- ↑ a b Goshuin: Gezegende tempelstempels. The Sushi Times. Geraadpleegd op 3 november 2024.
- ↑ Cees Omes, Goshuin: where the past teaches the future. Katern:Japan (20 februari 2017). Geraadpleegd op 3 november 2024.
- ↑ (en) Robert Anderson, Let's Stamp Rally!. Consulate-General of Japan in Atlanta 在アトランタ日本国総領事館. Geraadpleegd op 3 november 2024.
- ↑ a b (en) Davies, Hugh (lente 2020). Japanese Seasonal Play A Prehistory of Pokémon GO. Journal of play spring 2020: 325 "In 1931 an entrepreneurial stationmaster at Fukui named Tominaga Kanichi drew on the enduring popularity of traditional goshuin stamps and the visual principles of Ukiyo-e wood-block prints to pioneer the first train station stamp"
- ↑ (en) Daisuke Kikuchi, 'Discover, Discover Japan'. The Japan Times (9 november 2014). Geraadpleegd op 3 november 2024.
- ↑ (en) Launch of digital station stamp app “EKITAG”. JR-times (4 augustus 2023). Geraadpleegd op 3 november 2024.