Elias Canneman (architect)

Elias Anthony Canneman (Den Haag, 12 juli 1905 - Houten, 25 november 1987) was een Nederlands architect. Hij was hoofdarchitect bij de Rijksdienst voor de Monumentenzorg. Zijn echtgenote Maria Elisabeth Philipse (Liesbeth Canneman-Philipse) (1909-1987) combineerde als tuinarchitecte verschillende ontwerpen met zijn restauraties. Elias Canneman had twee zusters en twee broers, onder wie Benjamin Richard Canneman.

Monumentenzorg

Vanaf 1933 tot 1970 is Elias Canneman, telg uit het geslacht Canneman, bij de Rijksdienst voor de Monumentenzorg werkzaam geweest. Na de Tweede Wereldoorlog kreeg hij omvangrijke projecten, zoals het Belfort van Sluis. De Watersnood van 1953 was aanleiding voor restauraties in Zierikzee. Zijn bekendste werken betroffen kasteel Walenburg (Neerlangbroek), kasteel Duivenvoorde (Voorschoten), de Nieuwe Kerk (Den Haag) en de Markiezenhof (Bergen op Zoom). Behoudens perfectionistisch herstel kenmerken zijn restauraties zich door contrasterend kleurgebruik van gedurfde Louis seizekleuren en creativiteit van aankleding. Als kenner van Louis Seize en Empirestijlen wist hij ook stijlzuivere nieuwe scheppingen tot stand te brengen. Zijn specialiteiten betreffen kerken en kastelen, veelal met aankleding en tuinaanleg van zijn echtgenote.

Kasteel Walenburg

Aan de Langbroekerwetering restaureerde Canneman de uit de 13e eeuw stammende ridderhofstad Walenburg. De donjon is vanaf 1275 alleenstaand geweest tot omstreeks 1550 toen er een huis aan vast werd gebouwd. Het ernstig vervallen geheel werd in 1965 tot 1967 geheel gerestaureerd, waarbij het poortgebouw werd gereconstrueerd en op het rechthoekig omgrachte terrein door het echtpaar een tuin werd aangelegd, in formele, engelse stijl. De verschillende kamers vormden een verlengstuk van het kasteel, dat tot 1987 door het echtpaar werd bewoond. Hierna werd de tuin enige jaren door De Nederlandse Tuinenstichting beheerd.

Walenburg geschreven door Elias Canneman

Erkenning

Vanwege zijn restauraties werd hij onderscheiden met het ereburgerschap van Sluis, Zierikzee en Edam, en benoemd tot Officier in de Orde van Oranje-Nassau en Officier in de Orde van Verdienste van de Bondsrepubliek Duitsland.

Lijst van restauraties

Markiezenhof

Huis op Tholen, 1939. Tekening van E.A. Canneman

Vredespaleis

Lijst van restauraties die zelfstandig, dan wel met een overwegend aandeel werden uitgevoerd.

Prinsentuin (Groningen), 1938
Heksenwaag te Oudewater, 1941
De houten torenbekroning van het Stadhuis van Hulst, 1949-1951
N.H. kerk Sint-Galluskerk (Angerlo) 1948-1950
Huys 1624, thans Huis Bonck te Hoorn, 1951
Boerderij en dorpsgezicht Sint Anna ter Muiden, 1952
Belfort van Sluis, 1955
Kasteel Wisch, 1951-1961
Geertekerk te Utrecht, 1955-56
Huize Bingerden, 1957
Huis Wassenaer-Duivenvoorde, Kneuterdijk, Den Haag, 1962
Het Huys ten Donck bij Ridderkerk, 1967
Kasteel Duivenvoorde, Voorschoten, 1958-1963
N.H.Kerk, Schipluiden, 1958
N.H. Kerk, Scheveningen, 1959
Stadhuis te St.Maartensdijk 1960-1964
N.H. Kerk , Brielle, 1963
Kasteel Walenburg, Neerlangbroek, 1965-1967
Ned. Hervormde kerk, Beets, 1967
N.H.Kerk, Oosthuizen, 1967
Kasteel Lunenburg, Neerlangbroek, 1968-1970
Huis Schuylenburch, Lange Vijverberg, Den Haag, 1968
Koepel van Fagel, Paleistuin Noordeinde, Den Haag, 1968
N.H. Kerk te Monnikendam, 1969
Stadhuis van Zierikzee, 1973
Noorderhavenpoort, Zierikzee
Nieuwe Kerk (Den Haag), 1976
Grote Kerk, Edam, 1979
Tuinaanleg uitbreiding Vredespaleis, Den Haag (met echtgenote)
N.H.Kerk, Bergen op Zoom, 1987
Markiezenhof, Bergen op Zoom, 1970-1987

Bibliografie

E.A.Canneman en L.J. van der Klooster: De Geschiedenis van het Kasteel Duivenvoorde en zijn bewoners, Den Haag, 1967
E.A.Canneman: De Nieuwe Kerk te 's-Gravenhage, Den Haag [1976]
E.A.Canneman: Walenburg, huis en hof, Nederlandse Tuinenstichting, [1981]
E.A.Canneman: Kastelen aan de Langbroekerwetering, Alphen a/d Rijn, 1989

Literatuur

H.W.M. van der Wyck, Herinneringen aan de architect E.A.Canneman 1905-1987. Alphen aan den Rijn, 1992 [met een opgave van door hem uitgevoerde/gesuperviseerde restauraties].

Eerbetoon

In de Geertekerk te Utrecht is een Canneman-foyer ingericht als eerbetoon aan de restauratie-architect, die in 1956 de restauratie van die kerk ondernam.

Externe links

Familie Canneman: http://www.canneman.nl
Kasteel Walenburg: Kasteel Walenburg
Kasteel Duivenvoorde: https://www.kasteelduivenvoorde.nl/
Toren Lunenburg: https://web.archive.org/web/20100102044305/http://www.kasteelonline.nl/toren.html
Biografisch Portaal: http://www.biografischportaal.nl/persoon/36430129
Geertekerk te Utrecht: https://www.heirloom.nl/de-geertekerk-toen-tot-nu/