Eoazhdarcho
Eoazhdarcho is een geslacht van uitgestorven pterosauriërs behorend tot de Pterodactyloidea dat leefde tijdens het Vroeg-Krijt in het gebied van het huidige China.
| Eoazhdarcho Status: Uitgestorven Fossiel voorkomen: Vroeg-Krijt | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Taxonomische indeling | |||||||||||
| |||||||||||
| Geslacht | |||||||||||
| Eoazhdarcho Lü & Ji, 2005 | |||||||||||
| Typesoort | |||||||||||
| Eoazhdarcho liaoxiensis | |||||||||||
| |||||||||||
De soort is in 2005 benoemd door Lü Junchang en Ji Qiang. De geslachtsnaam verbindt het Klassiek Griekse eoos, 'dageraad', een element dat vaak gebruikt wordt voor soorten die de eerste geacht worden te zijn van een bepaalde groep, met een verwijzing naar Azhdarcho, een soort die de naamgever is van de groep waartoe Eoazhdracho eerst vermoed werd te behoren. De soortaanduiding verwijst naar het historische gewest Liaoxi.
Het holotype GMN-03-11-02 komt uit de Jiufotangformatie van de Jehol-groep, een laag, ongeveer 125 miljoen jaar oud, uit het Aptien. Het bestaat uit een gedeeltelijk platgedrukt skelet op een enkele plaat, waarvan veel stukken nog in verband liggen. Beide vleugels zijn grotendeels aanwezig, evenals de schoudergordel, en verder wervels en delen van de achterste ledematen. De schedel ontbreekt; de samengegroeide onderkaken zijn losgeraakt en liggen iets vóór de rechteronderarm. De halswervels zijn niet al te langgerekt. De kaken zijn tandeloos. In de schoudergordel zijn het schouderblad en het ravenbeksbeen vergroeid tot een U-vorm. De achterpoten zijn niet zeer verlengd. De middenhandsbeenderen zijn wel erg lang. De schedel heeft een geschatte lengte van meer dan twintig centimeter en de vleugelspanwijdte bedraagt ongeveer 160 centimeter; het is dus een relatief kleine soort.
De beschrijvers plaatsten Eoazhdarcho eerst in de Azhdarchidae, in een basale positie. Een jaar later bepaalden ze door een kladistische analyse dat verschillende basale azhdarchiden en andere soorten waarvan de positie onduidelijk was, onderaan de basis van Azhdarchoidea stonden. In een latere analyse uit 2008 bleek dat ze samen een aparte aftakking ofwel klade vormden, de Chaoyangopteridae, te zien als een zustergroep van de Azhdarchidae binnen de Azhdarchoidea. Binnen de Chaoyangopteridae is Eoazhdarcho nauw verwant aan Eopteranodon.
Een heel andere opvatting hebben Wang Xiaolin en Zhou Zhonghe die in 2006 stelden dat Eoazhdarcho een jonger synoniem is van Chaoyangopterus, net als Eopteranodon en Jidapterus, en dus geen aparte soort.
Literatuur
- Lü, J., and Ji, Q., 2005, "New Azhdarchid Pterosaur from the Early Cretaceous of Western Liaoning", Acta Geologica Sinica, 79(3): 301-307
- Wang, X. and Zhou, Z., 2006, "Pterosaur assemblages of the Jehol Biota and their implication for the Early Cretaceous pterosaur radiation", Geological Journal 41: 405–418
- Lü, Junchang; and Qiang Ji, 2006, "Preliminary results of a phylogenetic analysis of the pterosaurs from western Liaoning and surrounding area", Journal of the Paleontological Society of Korea 22 (1): 239–261
- Lü, J., Unwin, D.M., Xu, L., and Zhang, X., 2008, "A new azhdarchoid pterosaur from the Lower Cretaceous of China and its implications for pterosaur phylogeny and evolution." Naturwissenschaften 95: 891–897