Etienne Schouppe

Etienne Adolf Schouppe (Denderleeuw, 24 juli 1942) is een Belgisch politicus en voormalig partijvoorzitter ad interim van CD&V.

Etienne Schouppe
Schouppe op de luchthaven van Zaventem (2010)
Volledige naam	Etienne Adolf Schouppe
Geboren	Denderleeuw, 24 juli 1942
Kieskring	Oost-Vlaanderen
Regio	Vlaanderen
Land	België
Partij	CVP / CD&V
Functies
1975-1981	Kabinetsadiviseur Jos Chabert
1977-heden	Gemeenteraadslid Liedekerke
1981-1986	Kabinetschef Paula D'Hondt
1983-1988	Schepen Liedekerke
1986-1991	Directeur-generaal NMBS
1989-2000	Burgemeester Liedekerke
1991-2003	Gedelegeerd bestuurder NMBS
1991-1995	Voorzitter Groepering Europese Spoorwegen
1996-2002	Voorzitter Eurofima
2002-2003	Voorzitter UIC
2003-2004	Senator
2004-2007	Vlaams Parlementslid
2004-2007	Gemeenschapssenator
2004-2007	Politiek secretaris CD&V
2007-2008	Senator
2007-2008	Quastor Senaat
2007-2008	Voorzitter College van quaestoren Senaat
2007-2008	Lid Raadgevende Interparlementaire Beneluxraad
2007-2008	Partijvoorzitter CD&V
2008-2011	Staatssecretaris voor Mobiliteit
2012-2014	Gecoöpteerd senator
Portaal    België Politiek

Van 20 maart 2008 tot 6 december 2011 was hij staatssecretaris voor Mobiliteit in de opeenvolgende regeringen Leterme I, Van Rompuy en Leterme II. Schouppe was van 1987 tot 2002 gedelegeerd bestuurder van de NMBS.

Biografie

Schouppe behaalde een diploma van licentiaat in de handels- en financiële wetenschappen aan de Erasmus Handelshogeschool in Brussel in 1967.

NMBS

Zeer lang concentreerde Schouppe zich op zijn carrière bij de Belgische spoorwegenmaatschappij NMBS, waar hij vanaf 1963 werkte. Hij was van 1975 tot 1981 kabinetsadviseur van minister Jos Chabert en van 1981 tot 1986 kabinetschef van minister Paula D'Hondt.

Ook bekleedde hij ambten in de lokale politiek. Hij werd voor het eerst gemeenteraadslid in 1977 in Liedekerke voor de CVP (nu CD&V), waar hij van 1983 tot 1989 schepen en van 1989 tot 2000 burgemeester was. Sindsdien is Schouppe gemeenteraadslid en sinds 2007 is hij ook voorzitter van de gemeenteraad van Liedekerke.

Ondertussen had Schouppe de top van de NMBS bereikt: van 1986 tot 1991 was hij directeur-generaal en van 1991 tot 2003 gedelegeerd bestuurder. Een aantal belangrijke, maar ook bekritiseerde ontwikkelingen tijdens zijn bestuur waren de aanleg van de hogesnelheidslijnen in de jaren 90 en de uitbouw van een logistieke dochteronderneming, de pakjesdienst ABX. Die had volgens Schouppe een grote strategische betekenis in de aanloop naar de privatisering van het spoor in Europa. Rond 2000 had deze pakjesdienst, onder andere door overnames, een wijdvertakt netwerk in Europa en Azië voor transport over land, over zee en per vliegtuig. Tijdens zijn mandaat werd ook het totale personeelsbestand van 68.000 tot 42.000 eenheden ingekrompen. In 2001 kreeg hij zware kritiek bij het dodelijke spoorongeval in Pécrot. Hij verklaarde toen dat er werd gewerkt aan een performant veiligheidssysteem waarvan de landelijke installatie tijd vergde. Het is pas in 2005 dat onder zijn opvolgers het systeem TBL 1+ werd opgestart.

Aan Schouppes carrière bij de spoorwegen kwam abrupt een eind in april 2002 na moeilijkheden tussen hem en de toenmalige minister van Verkeer, Isabelle Durant van Ecolo, die teruggingen op botsende visies op de toekomst en de herstructurering van het spoor. Algemeen wordt aangenomen dat ook partijpolitieke tegenstellingen een aanzienlijke rol gespeeld hebben en dat de regering Schouppe op korte termijn kwijt wilde. De zoektocht naar Schouppes opvolger verliep overhaast en stuntelig. Reeds na enkele dagen wees de regering Christian Heinzmann, topman van Luxair, als opvolger aan, maar die bedankte nog voor hij aangesteld was. Uiteindelijk werd Karel Vinck, voormalig voorzitter van het VEV, als nieuwe gedelegeerd bestuurder van de NMBS benoemd. Schouppe was nog een jaar lang voorzitter van de dochterfirma ABX, tot in november 2003. Ook was hij van 1991 tot 1995 voorzitter van de Groepering van Europese Spoorwegen, van 1996 tot 2002 voorzitter van Eurofima en van 2002 tot 2003 voorzitter van de Internationale Spoorwegunie (UCI).

Bij zijn vertrek kreeg hij boven op zijn jaarloon van € 750.000 nog een gouden handdruk van € 2 miljoen.

Na zijn vertrek liet hij de NMBS achter met een schuldenput van 1,8 miljard euro. In 2002 boekte NMBS bijna 1 miljard verlies.

Politieke carrière

Schouppes nationale politieke carrière begon bij de aanloop naar de federale verkiezingen van 2003, toen toenmalig CD&V-partijvoorzitter Stefaan De Clerck hem vroeg om als lijstduwer op de Senaatslijst van de partij te gaan staan. Schouppe besliste zijn carrière niet in een privé-firma voort te zetten en wierp zich in een kiescampagne, naar eigen zeggen deels uit revanche tegenover de politiek (in een interview met La Libre Belgique, 18 april 2003). Tot grote verbazing van velen behaalde Schouppe 117.000 voorkeurstemmen, meer dan het dubbele van wat hij zelf als doel gesteld had. Op slag werd hij een zwaargewicht in de partij. In 2004 werd Schouppe politiek secretaris bij de CD&V. Binnen de partij behoort hij tot de ACW-strekking.

Bij de derde rechtstreekse Vlaamse verkiezingen van 13 juni 2004 werd hij verkozen in de kieskring Oost-Vlaanderen, waarna hij ontslag nam als rechtstreeks gekozen senator in de Senaat. Tussen juli 2004 en juni 2007 werd hij door het Vlaams Parlement aangewezen als gemeenschapssenator, waardoor hij in de Senaat kon blijven. In december 2004 volgde hij Jo Vandeurzen op als politiek secretaris van de CD&V, een functie die hij uitoefende tot december 2007. Vervolgens bleef deze functie vacant tot de aanstelling van Ludwig Caluwé. Eind juni 2007 verliet hij het Vlaams Parlement om wederom rechtstreeks gekozen senator in de Senaat te worden, waarna hij begin juli 2007 als Vlaams volksvertegenwoordiger werd opgevolgd door Cindy Franssen. Binnen de partij profileerde Schouppe zich als mobiliteitsspecialist. In de Senaat was Schouppe van 2007 tot 2008 quaestor. Ook was hij van 2007 tot 2008 lid van de Raadgevende Interparlementaire Beneluxraad.

Bij de aanstelling van Jo Vandeurzen als minister van Justitie in de regering-Verhofstadt III werd Schouppe op 20 december 2007 interim-voorzitter van CD&V. Dat bleef hij niet lang, want op 20 maart 2008 werd Schouppe staatssecretaris voor Mobiliteit in de regering-Leterme I. Als interim-voorzitter van CD&V werd hij opgevolgd door Wouter Beke. Als CD&V-voorzitter was hij lid van de Werkgroep over de Staatshervorming, het zogenaamde Octopusoverleg.

Etienne Schouppe kwam voor het eerst in het nieuws als staatssecretaris van mobiliteit toen hij op 30 april 2008 de pas hervormde rijopleiding terug wilde aanpassen door te verplichten om een basisrijopleiding te volgen en de begeleiders te vermelden op het voorlopig rijbewijs. Renaat Landuyt zei dat Schouppe hiermee alleen reageerde op een commerciële vraag van de rijscholen en dat dit een streep door de rekening was voor minder kapitaalkrachtige gezinnen die hun kinderen wilden leren rijden. Volgens Landuyt had het aantal ongevallen niets te maken met de rijopleiding.

Etienne Schouppe ijverde ook om een nieuwe nummerplaat in te voeren; het zou gaan om een Europees model bestaande uit 7 tekens. Over de kleur was er lange tijd discussie, maar Etienne Schoupe was een vurig voorstander van een gele plaat met zwarte cijfers, omdat dit de veiligheid zou verhogen. Etienne Schouppe wou dat de overheid de nummerplaat zowel vooraan als achteraan zou leveren, en dit voor de democratische prijs van ongeveer € 65.

Bij de verkiezingen op 13 juni 2010 raakte Schouppe niet verkozen als senator. Een dag later zei hij hierover het volgende:

"Ik dacht toch iets gepresteerd te hebben de jongste jaren. Ik heb een van de moeilijkste dossiers — dat van de geluidshinder rond de luchthaven van Zaventem — tot een goed einde gebracht. Maar blijkbaar word je alleen beloond voor wat je hebt beloofd en niet op wat je hebt gedaan." (Etienne Schouppe: 14 juni 2010).

In 2010 werd hij beschuldigd van insider trading omdat hij aandelen van de KBC en Dexia had verkocht.

In zijn laatste dagen als staatssecretaris voor Mobiliteit bereikte hij toch nog een akkoord over de nieuwe nummerplaat: de plaat zou € 20 kosten en het behouden van je huidige plaat met een indexcijfer ervoor zou € 1000 kosten; het werd een witte plaat met karmijnrode letters. Bij het aantreden van de regering-Di Rupo eind 2011 verliet hij de nationale politiek.

Eind 2012 keerde hij echter terug naar het nationale niveau: hij werd aangesteld als gecoöpteerd senator nadat Peter Van Rompuy naar het Vlaams Parlement verhuisde en bleef dit tot in 2014.

In 2014 stelde hij zich geen kandidaat meer bij de verkiezingen, waarmee zijn nationale politieke loopbaan ten einde kwam.

Sinds 26 oktober 2015 mag hij zich ere-Vlaams volksvertegenwoordiger noemen. Die eretitel werd hem toegekend door het Bureau (dagelijks bestuur) van het Vlaams Parlement.

Wapenschild

Op 7 augustus 2012 werd in het Belgisch Staatsblad het besluit gepubliceerd dat Etienne Schouppe een wapenschild mag voeren. Schouppe verklaarde dat hij dit best op prijs stelde gelet op de "diepe wonden" die hem door zijn ontslag als spoorbaas waren toegebracht. In het embleem werd een gekantelde dwarsbalk verwerkt, met twee sabels (voorstelling van de spoorweg), verder nog een leeuw (de NMBS voorstellende) en vijf schoepen, het zinnebeeld van zijn vijf kinderen. Zijn lijfspreuk luidt: "Bene agere, nil timere", met andere woorden: "Goed doen, niets vrezen".

Privé

Schouppe is gehuwd, vader van vijf kinderen en woont in Liedekerke.

Trivia

Mediabestanden

Eind jaren 90 was hij korte tijd voorwerp van een mild spotliedje van De Marlets, De Schouppe-trein, gezongen op de melodie van I'm a train van Albert Hammond.

Externe link

• Etienne Schouppe in de ODIS

Bronnen, noten en/of referenties

Voorganger: Clement Laurent	Burgemeester Liedekerke 1989-2000	Opvolger: Luc Wynant
Voorganger: Jo Vandeurzen	Politiek secretaris van de CD&V 2004-2007	Opvolger: Ludwig Caluwé
Voorganger: Jo Vandeurzen	Partijvoorzitter van CD&V 2007-2008	Opvolger: Wouter Beke (ad interim)
Voorganger: Yves Leterme	Staatssecretaris voor Mobiliteit 2008-2011	Opvolger: Melchior Wathelet