Evolutionaire geneeskunde
In de evolutionaire geneeskunde (in het Engels ook wel Darwinian medicine genoemd) worden de medische aspecten van menselijke pathogenen vanuit het oogpunt van de evolutietheorie verklaard.
Volgens de evolutietheorie zijn alle soorten, via natuurlijke selectie, het resultaat van een proces genaamd evolutie. Dit proces vindt plaats wanneer een genetische variatie en relevante milieu-invloeden het voortplantingssucces van een populatie beïnvloeden. Een mutatie, met negatieve effecten ten opzichte van reproductiviteit zal bijvoorbeeld in frequentie dalen ten opzichte van een alternatief allel met positieve effecten.
Het is geopperd dat evolutie door natuurlijke selectie door adaptaties het ons bekende functionele ontwerp van levende wezens heeft opgeleverd, en dat daarom ziekte en infectie verklaard kunnen worden via een kosten/voordeel analyse van fysiologische functionaliteit. Een betere kennis van het evolutionaire ontwerp helpt medische onderzoekers met het verklaren van verschillende fenomenen: infecties, verwonding, vergiftiging, genetische ziektes, ouder worden, allergieën, problemen gedurende de geboorte, kanker en geestesziekten.
Een bekend voorbeeld van een gebruik van evolutionaire medische kennis is de studie naar de evolutionaire wapenwedloop tussen ziekteverwekkers en de antistoffen van het menselijk lichaam. Andere voorbeelden betreffen menselijke populaties die bepaalde symptomen vertonen die hun overlevingskansen verhogen. Sikkelcelanemie beschermt tegen malaria en hemochromatose beschermt tegen de builenpest.
Enkele bekende onderzoekers die actief zijn in dit veld zijn Rainer H. Straub, Paul W. Ewald, Sharon Moalem, Randolph M. Nesse, James McKenna en George C. Williams.
Zie ook
bewerkenReferenties
bewerken- Endothelial Biomedicine. Cambridge University Press (2007), 1500 pp.. ISBN 0521853761.
- Childs, B., Wiener, C.; Valle, D. (2005). A science of the individual: Implications for a medical school curriculum. Annual Review of Genomics and Human Genetics 6: 313-330. ISSN: 1527-8204.
- Cosmides, L., Tooby, J. (1999). Toward an evolutionary taxonomy of treatable conditions. Journal of Abnormal Psychology 108 (3): 453-464. ISSN: 0021-843X.
- Ewald, P. W. (1996). Evolution of Infectious Disease. Oxford University Press, Oxford. ISBN 0-19-511139-7.
- LeGrand, E. K., Brown C. C. (2002). Darwinian medicine: applications of evolutionary biology for veterinarians. Canadian Veterinary Journal: 556-559. ISSN: 0008-5286. PMID 12125190. [dode link]
- Moalem, S., Prince, J. (2007). Survival of the Sickest, New York. ISBN 978-0-06-088965-4.
- Nesse, R. M., Williams, G. C.. Why We Get Sick: The New Science of Darwinian Medicine, New York. ISBN 0-679-74674-9.
- Stearns, Stephen C. (1999). Evolution in Health and Disease. Oxford University Press, New York. ISBN 0-19-8504454.
- Stiehm, E. R. (2006). Disease versus disease: how one disease may ameliorate another. Pediatrics 117 (1): 184-191. ISSN: 0031-4005. PMID 16396876. DOI: 10.1542/peds.2004-2773.
- Straub, RH., Besedovsky, HO. (2003). Integrated evolutionary, immunological, and neuroendocrine framework for the pathogenesis of chronic disabling inflammatory diseases. Faseb J 17 (15): 2176-2183.
- Trevathan, W. R. (1999). Evolutionary Medicine. Oxford University Press, Oxford. ISBN 0-19-510356-4.
- Williams, G. C., Nesse, R. M. (1991). The dawn of Darwinian medicine. Quarterly Review of Biology 66 (1): 1-22. ISSN: 0033-5770.