Fedexia
Fedexia[1][2] is een geslacht van uitgestorven temnospondyle Batrachomorpha (basale 'amfibieën'). Ze kwamen circa 300 miljoen jaar geleden voor tijdens het laat-carboon (laat-pennsylvanien).
| Fedexia Status: Uitgestorven, als fossiel bekend Fossiel voorkomen: Laat-carboon | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| Geslacht | |||||||||||||||||
| Fedexia Berman et al., 2010 | |||||||||||||||||
| Typesoort | |||||||||||||||||
| Fedexia striegeli | |||||||||||||||||
Afbeeldingen op  Wikimedia Commons
| |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
De typesoort Fedexia striegeli zou zo'n zestig centimeter lang zijn geweest en op een salamander hebben geleken. Het geslacht is bekend door een vondst in Pittsburgh (Pennsylvania). De naam verwijst naar FedEx, de eigenaar van de vindplaats van het holotype.
Beschrijving
bewerkenFedexia heeft enkele kenmerken die erop wijzen dat hij tot de Trematopidae behoort. Een van de opvallendste zijn de langwerpige en externe neusgaten die in tweeën verdeeld waren. Het achterste deel van de neusgaten had mogelijk een zoutklier of versterkte het reukvermogen. Een ander kenmerk is de aanwezigheid van twee grote hondachtige tanden vooraan in de mond en grote, uitstekende tanden die uit het verhemelte komen, die zouden geholpen hebben om een prooi uiteen te rijten en vast te houden. Fedexia had waarschijnlijk een korrelige huidtextuur met benige uitsteeksels. Die uitsteeksels zouden nuttig geweest zijn als verdediging tegen verwonding door predatoren en ze zouden waterverlies via de huid verminderd hebben.
Classificatie
bewerkenHieronder staat een cladogram die de fylogenetische relaties van Fedexia beschrijft.
| Temnospondyli |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Paleobiologie
bewerkenZoals alle soorten uit de familie Trematopidae was Fedexia goed aangepast aan een leven op het land. Deze soorten zijn de eerste gewervelden uit Noord-Amerika die vooral op het land leefden. Waarschijnlijk keerden ze wel naar het water terug om te paren en eieren te leggen. Deze stap naar een leven op het land was mogelijk een reactie op het warmer en droger worden van het wereldwijde klimaat tijdens het late Carboon. Tijdens deze periode veroorzaakte ijsvorming snelle verschuivingen van het klimaat en een dalende zeespiegel. Dit resulteerde in een verlies aan moerassen die daarvoor algemeen voorkwamen op hogere breedtegraden. Fedexia was een vroeg voorbeeld van een aanpassing aan die klimaatsverandering. Mogelijk leefden er enkele miljoenen daarvoor al Trematopidae op het land. Vroegere soorten zouden in hoger gelegen gebieden geleefd hebben en later naar lager gelegen gebieden getrokken zijn toen het klimaat veranderde. Twintig miljoen jaar na het verschijnen van Fedexia, tijdens het Perm, ondergingen Trematopidae en andere landvertebraten een snelle diversificatie.[3]
Bronnen
- Berman, D.S., Henrici, A.C.; Brezinski, D.K.; and Kollar, A.D. (2010). A new trematopid amphibian (Temnospondyli: Dissorophoidea) from the Upper Pennsylvanian of western Pennsylvania: earliest record of terrestrial vertebrates responding to a warmer, drier climate. Annals of Carnegie Museum 78 (4): 289–318.
- J. Viegas, Meat-eating amphibian predated dinos. Discovery News (15 maart 2010). Geraadpleegd op 17 maart 2010.
- Christine Dell'Amore, "FedEx" Fossil Amphibian Found in Pittsburgh. National Geographic News (15 maart 2010). Geraadpleegd op 17 datum 2010.
- Clara Moskowitz, Ancient Amphibian Skull Discovered at Airport. LiveScience (15 maart 2010). Geraadpleegd op 17 maart 2010.
Verwijzingen
- ↑ Fedexia. www.prehistoric-wildlife.com. Gearchiveerd op 2 maart 2023. Geraadpleegd op 02-03-2023.
- ↑ Fossilworks: Fedexia. www.fossilworks.org. Geraadpleegd op 02-03-2023.
- ↑ Fossil of Early Terrestrial Amphibian Discovered. Science Daily (15 maart 2010). Geraadpleegd op 17 maart 2010.