Formule 1-motoren
Dit artikel geeft een overzicht van de Formule 1-motoren, ook wel Formule 1-krachtbronnen genoemd, sinds het hybride tijdperk in 2014 begon. Sinds de start in 1947 heeft de Formule 1 verschillende motorreglementen gebruikt.
Werking
bewerkenIn de Formule 1 wordt momenteel (2024) gebruikgemaakt van 1,6-liter viertakt-turbo-oplaadbare 90-graden V6-zuigermotoren met dubbele bovenliggende nokkenas.[1] Ze werden in 2014 geïntroduceerd en zijn in de daaropvolgende seizoenen verder ontwikkeld.
Het vermogen dat een Formule 1-motor produceert, wordt gegenereerd door te werken met een zeer hoge rotatiesnelheid, tot 20.000 toeren per minuut (tpm). Vanaf het seizoen 2014 zijn ze echter elektronisch beperkt tot maximaal 15.000 toeren per minuut.[2] Dit staat in schril contrast met normale automotoren van vergelijkbare grootte, die meestal gelimiteerd zijn tot ~ 6.000 toeren per minuut. De basisconfiguratie van een Formule 1-motor met natuurlijke aanzuiging is sinds de Ford Cosworth DFV uit 1967 niet veel veranderd en de gemiddelde effectieve druk is rond de 14 bar gebleven.[3] Tot het midden van de jaren '80 waren Formule 1-motoren beperkt tot ongeveer 12.000 tpm vanwege de traditionele metalen veren die werden gebruikt om de kleppen te sluiten. De snelheid die nodig is om de motorkleppen bij een hoger toerental te bedienen, vroeg om steeds stijvere veren, waardoor het vermogen dat nodig was om de nokkenas en de kleppen aan te drijven zo toenam dat het verlies de vermogenswinst door het hogere toerental bijna compenseerde.
Ze werden vervangen door pneumatische klepveren die in 1986 door Renault werden geïntroduceerd.[4] Sinds de jaren '90 gebruiken alle motorfabrikanten in de Formule 1 pneumatische klepveren, waarbij de lucht (onder druk aangevoerd) motoren in staat stelt om toerentallen van meer dan 20.000 tpm te bereiken.
Motor met korte slag
bewerkenFormule 1-auto's gebruiken motoren met een korte slag. Om met hoge toerentallen te kunnen werken, moet de slag relatief kort zijn om catastrofale uitval (meestal van de drijfstang, die onder zeer grote spanningen staat bij deze toerentallen) te voorkomen. Een korte slag betekent dat er een relatief grote boring nodig is om een cilinderinhoud van 1,6 liter te bereiken. Dit resulteert in een minder efficiënte verbrandingsslag, vooral bij lagere toerentallen.
Naast het gebruik van pneumatische klepveren is het hoge toerental van een Formule 1-motor mogelijk gemaakt door vooruitgang in metallurgie en ontwerp, waardoor de lichtere zuigers en drijfstangen bestand zijn tegen de versnellingen die nodig zijn om zulke hoge toerentallen te bereiken. Het verbeterde ontwerp maakt ook smallere drijfstangeinden mogelijk en dus smallere hoofdlagers. Hierdoor zijn hogere toerentallen mogelijk met minder lagerschade veroorzakende warmteontwikkeling. Voor elke slag gaat de zuiger van bijna stilstand naar bijna twee keer de gemiddelde snelheid (ongeveer 40 m/s) en dan terug naar nul. Dit gebeurt één keer voor elk van de vier slagen in de cyclus: één inlaatslag (omlaag), één compressieslag (omhoog), één vermogensslag (ontsteking omlaag) en één uitlaatslag (omhoog). De maximale versnelling van de zuiger treedt op in het bovenste dode punt en ligt in de buurt van 95.000 m/s2, ongeveer 10.000 keer de standaardzwaartekracht (10.000 g).
Motorrecords
bewerkenHieronder een lijst van motorrecords in het FIA Wereldkampioenschap Formule 1 sinds 1950.
Totaal overwinningen
bewerken- Deze lijst is bijgewerkt t/m de GP van Abu Dhabi 2023.
| Motor | Overwinningen | Eerste | Laatste | |
|---|---|---|---|---|
| 1 |  Ferrari
|
244 | Groot-Brittannië 1951 | Singapore 2023 |
| 2 |  Mercedes
|
212 | Frankrijk 1954 | São Paulo 2022 |
| 3 |  Ford
|
176 | Nederland 1967 | Brazilië 2003 |
| 4 |  Renault
|
169 | Frankrijk 1979 | Hongarije 2021 |
| 5 |  Honda
|
89 | Mexico 1965 | Abu Dhabi 2021 |
| 6 | .svg){kind=small} Coventry Climax
|
40 | Argentinië 1958 | Duitsland 1965 |
| 7 |  Red Bull Powertrains
|
38 | Saoedi-Arabië 2022 | Abu Dhabi 2023 |
| 8 |  TAG
|
25 | Brazilië 1984 | Portugal 1987 |
| 9 | BMW
|
20 | Canada 1982 | Canada 2008 |
| 10 | BRM
|
18 | Nederland 1959 | Monaco 1972 |
Meeste overwinningen in één seizoen
bewerken| Motor | Seizoen | Races | Overwinningen | Percentage | Teams | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Red Bull Powertrains
|
2023 | 22 | 21 | 95,45 % | Red Bull Racing |
| 2 | Mercedes
|
2016 | 21 | 19 | 90,48 % | Mercedes |
| 3 | Red Bull Powertrains
|
2022 | 22 | 17 | 77,27 % | Red Bull Racing |
| 4 | Renault
|
1995 | 17 | 16 | 94,12 % | Benetton, Williams |
| Mercedes
|
2014 | 19 | 16 | 84,21 % | Mercedes | |
| Mercedes
|
2015 | 19 | 16 | 84,21 % | Mercedes | |
| 7 | Ford
|
1973 | 15 | 15 | 100,00 % | Lotus, Tyrrell, McLaren |
| Honda
|
1988 | 16 | 15 | 93,75 % | McLaren | |
| Ferrari
|
2002 | 17 | 15 | 88,24 % | Ferrari | |
| Ferrari
|
2004 | 18 | 15 | 83,33 % | Ferrari | |
| Mercedes
|
2019 | 21 | 15 | 71,43 % | Mercedes |
Hoogste percentage winst in één seizoen
bewerken| Motor | Seizoen | Races | Overwinningen | Percentage | Teams | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Ford
|
1969 | 11 | 11 | 100,00% | Matra, Brabham, Lotus, McLaren |
| Ford
|
1973 | 15 | 15 | 100,00% | Lotus, Tyrrell, McLaren | |
| 3 | Red Bull Powertrains
|
2023 | 22 | 21 | 95,45% | Red Bull |
| 4 | Renault
|
1995 | 17 | 16 | 94,12% | Benetton, Williams |
| 5 | Honda
|
1988 | 16 | 15 | 93,75% | McLaren |
| 6 | Ford
|
1968 | 12 | 11 | 91,67% | Lotus, McLaren, Matra |
| 7 | Mercedes
|
2016 | 21 | 19 | 90,48% | Mercedes |
| 8 | Ferrari
|
2002 | 17 | 15 | 88,24% | Ferrari |
| 9 | Ferrari
|
1952 | 8 | 7 | 87,50% | Ferrari |
| 10 | Alfa Romeo
|
1950 | 7 | 6 | 85,71% | Alfa Romeo |
Meeste overwinningen achter elkaar
bewerken| Motor | Overwinningen | Seizoenen | Gewonnen races | Teams | |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Ford
|
22 | 1972 - 1974 | Oostenrijk 1972 - Zuid-Afrika 1974 | Lotus, Tyrrell, McLaren, Brabham |
| 2 | Ford
|
20 | 1968 - 1970 | Groot-Brittannië 1968 - Monaco 1970 | Lotus, Matra, McLaren, Brabham, March |
| 3 | Renault
|
16 | 1995 - 1996 | Frankrijk 1995 - Monaco 1970 | Benetton, Williams |
| 4 | Red Bull Powertrains
|
14 | 2023 | Bahrein 2023 - Italië 2023 | Red Bull Racing |
| 5 | Honda
|
11 | 1988 | Brazilië 1988 - België 1988 | McLaren |
| 6 | Ferrari
|
10 | 2002 | Frankrijk 2002 - Japan 2002 | Ferrari |
| Mercedes
|
10 | 2015 - 2016 | Japan 2015 - Rusland 2016 | Mercedes | |
| Mercedes
|
10 | 2016 | Monaco 2016 - Singapore 2016 | Mercedes | |
| Mercedes
|
10 | 2018 - 2019 | Brazilië 2018 - Frankrijk 2019 | Mercedes | |
| 10 | Ford
|
9 | 1980 - 1981 | Nederland 1980 - België 1981 | Brabham, Williams |
| Renault
|
9 | 2013 | België 2013 - Brazilië 2013 | Red Bull Racing | |
| Red Bull Powertrains
|
9 | 2022 | Frankrijk 2022 - Mexico-Stad 2022 | Red Bull Racing |
Zie ook
bewerken- Lijst van Formule 1-records (coureurs)
- Lijst van Formule 1-records (constructeurs)
- Lijst van Formule 1-records (banden)
- Lijst van Formule 1-records (race)
- ↑ 2014 FORMULA ONE TECHNICAL REGULATIONS. Fédération Internationale de l’Automobile (FIA) (23 januari 2014).
- ↑ (en) Motor / versnellingsbak
- ↑ (en) F1 Engine Power Secrets
- ↑ (en) Technically Challenged: Renault Innovations in Formula One. Atlas F1. ScarbsF1.com (17 december 2003).