Forze

Stichting Formula Zero ; Team Delft
	Forze VIII
Oprichting	2007
Oprichter(s)	Edgar van Os
Land	Nederland
Hoofdkantoor	Schieweg 15 2627AN
Sector	Waterstofracen
Website	www.forzehydrogenracing.com/
Portaal	Economie

Forze Hydrogen Racing is het studententeam uit Delft dat gespecialiseerd is in waterstof racen. Het werd in 2007 opgericht door Edgar van Os onder toen nog de naam Greenchoice Forze. Het team begon in 2007 met het maken van karts met een waterstof-elektrische aandrijving. Hiermee kwamen ze uit in de Formula Zero-competitie, vandaar de naam Forze. Na vijf jaar werd de eerste fullsize raceauto gemaakt en weer drie jaar later werd begonnen aan de eerste waterstof-elektrische endurance-auto, de Forze VII. Inmiddels heeft Forze Hydrogen Racing acht waterstofraceauto's met een brandstofcel ontwikkeld en wordt er momenteel gewerkt aan de Forze IX. Toen het team nog officieel verbonden was met de Technische Universiteit Delft, waren de kantoren en werkplaats van het team gelegen in de Dream Hall op de campus. Sinds 2020 is het team gevestigd in de Schiehallen. Het team wil in de komende jaren de auto's zo ontwikkelen dat ze de snelheid en betrouwbaarheid hebben om te strijden in Le Mans Prototype-endurance-races.

De missie van Forze is het promoten van de waterstof-brandstofceltechnologie door het opleiden van hun eigen teamleden, maar ook het algemene publiek en het inspireren van industrieën om gebruik te maken van waterstoftechnologie. Door het ontwerpen, bouwen en racen van hun eigen waterstofraceauto's kunnen de potentie en mogelijke toepassingen van waterstof worden aangetoond.

Waterstof

In een conventionele auto wordt de energie die is opgeslagen in de brandstof omgezet in mechanische energie door middel van het principe van verbranding. De auto's die zijn gebouwd door Forze maken gebruik van een ander concept. Het waterstof-brandstofcelsysteem in de voertuigen zet de opgeslagen chemische energie in waterstof om in elektrische energie. Dit betekent dat het brandstofcelsysteem kan worden gebruikt om elektrisch vermogen te leveren aan een elektrische aandrijving. Waterstof is dan de zogenaamde energiedrager.

Het voordeel van deze alternatieve brandstof is dat de enige uitstoot hiervan water is. Er komen geen schadelijke stoffen vrij bij het rijden. Daarbij komt dat de efficiëntie van het omzetten van waterstof in elektriciteit ongeveer twee tot drie keer hoger kan zijn dan het verbranden van fossiele brandstoffen in een verbrandingsmotor. Waterstof is dus een schone brandstof die ook nog eens efficiënter kan worden gebruikt dan fossiele brandstoffen.

Het verschil tussen waterstof-elektrische en batterij-elektrische voertuigen zit hem in de opslag van de energie. Bij batterijvoertuigen wordt die energie elektrisch opgeslagen in relatief zware en grote batterijen. Brandstofcelvoertuigen nemen die energie in gasvorm mee. Dat brengt twee duidelijke voordelen met zich mee. Waterstoftanks kunnen op dit moment sneller worden bijgevuld dan dat er geladen kan worden met een batterij-elektrische auto.. Daarbij komt dat voertuigen die rijden op waterstof ook verder kunnen rijden dan batterij-elektrische voertuigen. Dit maakt waterstof-elektrische voortstuwing ideaal voor toepassingen waar non-stop werking en/of een lange actieradius is vereist.

Voertuigen

Forze I (2007-2008)

Geïnspireerd door het 2008 Formula Zero Championship, werd in 2008 het eerste racevoertuig op waterstof voltooid. Forze I was winnaar van 's werelds eerste waterstof race. Dit succes inspireerde een nieuw team van studenten om een nieuwe, verbeterde waterstof kart to ontwerpen.

Forze II (2008-2009)

De Forze II was ontwikkeld om deel te nemen aan het Formula Zero kampioenschap van 2009. Hoewel het systeem van het voertuig op veel punten was verbeterd en er een aanzienlijke prestatieverbetering werd bereikt, was de Forze II niet betrouwbaar genoeg om een serieuze deelnemer aan het kampioenschap te zijn. Er was echter wel een sterke basis gelegd voor een duurzame en kansrijke toekomst.

Forze III (2009-2010)

Op 14 juli 2010 werd de Forze III geïntroduceerd aan het publiek in het centrum van Den Haag. Ho Pin Tung, Formule 1 testcoureur voor Renault reed de eerste meter in het nieuwe voertuig voor het publiek en de media. De nieuwe Forze III bestond uit een toename van het brandstofcelvermogen en een verbeterd elektronisch systeem dat lichter en 'slimmer' dan zijn voorgangers. Dit jaar besloot het team de strijd aan te gaan met karts op benzine. Door vier van de vijf heats te winnen, bevestigde het team met dit succes de mogelijkheden van waterstoftechnologie.

Forze IV (2010-2011)

Aan het einde van het derde seizoen was het team klaar voor de volgende stap en het bouwen van een volwassen raceauto, hiermee was het de eerste waterstof raceauto van dit formaat. Dit werd mogelijk gemaakt door de kennis en expertise die is opgedaan tijdens de ontwikkeling van de voorgaande drie voertuigen. Omdat de Formula Zero-competitie niet uitdagend genoeg was, was het team klaar om een revolutionaire raceauto te ontwikkelen en te bouwen. Het team zag een grote uitdaging in de Formula Student UK competition, dat jaarlijks plaatsvindt op Silverstone. Helaas kon de auto door problemen met de elektronica uiteindelijk niet deelnemen aan deze competitie.

Forze V (2011-2012)

Het team wilde een tweede waterstof-elektrische Formula Student Car bouwen, namelijk de Forze V. De nieuwe raceauto werd speciaal ontworpen om te concurreren met verbrandings- en elektrische auto's op FSUK om het potentieel van de waterstoftechnologie te tonen. De Forze V is evolutionair ten opzichte van zijn voorgangers en is ontwikkeld rond een waterstofbrandstofcel die het kloppend hart van de raceauto vormt.

In 2012 nam Forze met succes deel aan de Formula Student Competition. Omdat het nog steeds de enige kart op waterstof in de competitie was, maakte het indruk op de jury en het publiek met zijn vermogen om conventionele brandstoffen in racen te vervangen.

Forze VI (2012-2015)

De Forze VI werd de eerste full size raceauto met een brandstofcelsysteem ter wereld. Met zes keer zoveel kracht als de Forze V werd de eerste stap in de autoracewereld gezet. De auto pakte het elektrische ronde record van de Tesla Roadster op het circuit van Zandvoort. Ook was de Forze VI de eerste full size raceauto met een ronde record op de Nürburgring: 10:43:56 minuten.

Forze VII (2017)

In augustus 2017 maakte de Forze VII zijn werelddebuut als waterstof-elektrische raceauto. Nooit eerder had een voertuig met deze technologie deelgenomen aan een officiële race. Tijdens de Supercar Challenge op de Gamma Racing Day nam Forze het op tegen benzine-aangedreven auto's. Hiermee bewees het team dat waterstoftechnologie niet alleen haalbaar en betrouwbaar is, maar ook spannend en innovatief.

De Forze VII is gebouwd rond een Le Mans Prototype (LMP) monocoque. Deze constructie vormde niet alleen de basis voor de Forze VII, maar fungeert ook als fundament voor toekomstige raceauto's van het team. Deze aanpak stelde het team in staat om steeds betere raceauto's te ontwikkelen en nieuwe records te vestigen.

Forze VIII (2018-2019)

Na het werelddebuut van waterstof-elektrisch racen met de Forze VII bleek dat er nog veel werk nodig was om races te kunnen winnen. Daarom werd de Forze VII in 2017 volledig gestript tot alleen de LMP3-monocoque overbleef. Vanuit deze basis werd de auto compleet opnieuw opgebouwd met verbeterde onderdelen zoals een 700-bar waterstofsysteem, volledig vernieuwde voor- en achterophanging en een geheel nieuwe carrosserie van koolstofvezel voor betere aerodynamica.

De Forze VIII werd de eerste waterstofraceauto in de geschiedenis die deelnam aan een FIA-gecertificeerde race. Op 18 augustus 2018 racete de auto in de sportdivisie van de Supercar Challenge tegen benzine-aangedreven raceauto's. Een jaar later, in augustus 2019, behaalde het team tijdens de Gamma Racing Days de tweede plaats in zijn klasse, wat het grootste succes van het team tot nu toe markeerde.

Op het circuit van Zandvoort vestigde de Forze VIII het officiële ronderecord voor elektrische sportauto's met een tijd van 1:55.809, ondanks uitdagende weersomstandigheden. Op het TT Circuit Assen noteerde de auto een onofficieel ronderecord van 1:56.958.

Competities

Formula Zero

Het team begon te concurreren in het 2008 Formula Zero Championship, 's werelds eerste waterstof-brandstofcel-kampioenschap. Gezien het belang van de komende waterstofeconomie en gezien de problemen met de klimaatverandering en de energie-transitie, trekt het project veel aandacht van internationale media.^[1]^[2]

Het eerste seizoen was beperkt tot één evenement in de binnenstad van Rotterdam naast de Erasmusbrug. Voor het tweede seizoen bouwde Forze een nieuwe kart. Het seizoen bestond uit een Europese Beker en een aparte Grand Prix in het centrum van Turijn. In het derde seizoen werd opnieuw een enkele race gehouden, dit maal in het centrum van Den Haag, waar Forze met haar derde kart reed.

Formula Student

Het Formula Zero-kampioenschap bleek niet te groeien tot wat het beloofde te worden tijdens het eerste jaar. Forze bleef wel innoveren en schoof op naar de Formula Student-competitie. De Forze IV en V werden voertuigen speciaal gebouwd voor dit kampioenschap. Tot en met 2018 is Forze het enige studententeam dat heeft meegedaan met een kart aangedreven door een brandstofcel in de Formula Student-competitie.

Groeien

Na tweemaal te strijden in de Formula Student-competitie, zette Forze een stap in de richting van de professionele racewereld. De volgende auto, de Forze VI, werd 's werelds eerste full-size raceauto aangedreven door waterstof. Door het ontbreken van een FIA-licentie voor de Forze VI was het registreren voor officiële wedstrijden moeilijk. De auto heeft daarom niet gereden in door de FIA ondersteunde wedstrijden. Met de Forze VI heeft het team destijds wel een ronderecord gereden op de Nürburgring. Dit record staat tot op de dag van vandaag nog steeds.

Om te voorkomen dat dit probleem zich zou herhalen in de volgende iteratie van de Forze-line-up, de Forze VII, kocht het team een FIA-gecertificeerde LMP3-monocoque van ADESS AG. Daarmee bouwde het team de eerste waterstofraceauto die in een officiële wedstrijd heeft gereden tegen auto's met reguliere brandstofmotoren. De Forze VII nam deel aan de Supercar Challenge 2017 tijdens de Gamma Racing Days op het TT Circuit Assen. In de 45 minuten durende race zette de Forze VII de op twee na snelste rondetijd in de Sport-divisie. De waterstof-elektrische raceauto was niet in staat om de volledige wedstrijd aan één stuk door te rijden aangezien ze slechts brandstof aan boord had voor 30 minuten. Tanken op het circuit was destijds nog niet mogelijk, maar wordt door Forze onderzocht. Het team ontving wel de trofee voor de Garage 56-competitie voor hun innovatieve design.

De Forze VII werd uiteindelijk doorontwikkeld tot de Forze VIII, hiermee heeft het team in 2018 opnieuw deelgenomen aan de Supercar Challenge tijdens de Gamma Racing Days op het TT Circuit Assen. Door over te stappen van waterstoftanks op 350 bar- naar een 700 bar-systeem lukte het het team dit keer om de 60 minuten durende race volledig uit te rijden, een wereldprimeur voor racen op waterstof. Het team eindigde op de 6e plaats, maar ontving opnieuw de Garage 56-troffee voor hun innovatieve design. Een jaar later deed Forze opnieuw mee aan de Sport-divisie van de Supercar Challenge tijdens de Gamma Racing Days. Dit keer met een nog groter succes: een tweede plek. Hiermee werd het team het eerste raceteam ter wereld dat een podiumplek won met een waterstof raceauto. De Forze VIII was tot 2020 de snelste waterstof raceauto ter wereld.

Huidige plannen

Sinds 2019 is Forze bezig met het ontwikkelen van de Forze IX. Dit moet de snelste raceauto ter wereld worden met een topsnelheid van 301 km/u. Het team wil in het voorjaar van 2025 weer meedoen aan races en de Forze IX uiteindelijk op GT-niveau brengen.

Competitieresultaten

Forze Team op Gamma Racing Days 2017

Datum	Race	Voertuig	Resultaat
23-08-2008	Formula Zero World Championship	Forze I	1e
Zomer 2009	Formula Zero European Home Grand Prix	Forze II	3e
11-10-2009	Formula Zero GP Torino	Forze II	1e
19-08-2010	Formula Zero GP The Hague	Forze III	1e
17-07-2011	Formula Student UK	Forze IV	DNF
15-07-2012	Formula Student UK	Forze V	55e
07-08-2017	Supercar Challenge Sport Division (Gamma Racing Days)	Forze VII	DNF
07-08-2017	Supercar Challenge Garage 56	Forze VII	1e
18-09-2018	Supercar Challenge Sport Division (Gamma Racing Days)	Forze VIII	6e
18-09-2018	Supercar Challenge Garage 56	Forze VIII	1e
20-10-2019	Supercar Challenge Sport Division (Gamma Racing Days)	Forze VIII	2e

Wereldrecords

Het team heeft verschillende officiële en officieuze wereldrecordpogingen gedaan om het FIA-wereldsnelheidsrecord te breken voor waterstof-brandstofcelauto's onder de 500 kg op de 1/8e mijl. Op 16 augustus 2010 verbrak het team het wereldrecord, dat destijds in handen was van het Formula Zero Mark II met 11,2 seconden. Dit vond plaats op het eiland Aruba op het Palo Marga International Raceway Park. Het team zette een tijd neer van 9,77 seconden.

Op 16 augustus 2011 organiseerde het team een officiële poging op de Prinses Beatrixlaan in het centrum van Den Haag. Met de hulp van de KNAC Nationale Autosport Federatie (KNAF) werd er een gecertificeerde baan opgezet. De Forze IV reed een tijd van 10,45 seconden die dag. Na een aantal maanden oordeelde de FIA dat de gemeten tijd geen officieel snelheidsrecord is vanwege een fout in de documenten die door de KNAF aan de FIA geleverd werd.

In mei 2015, nam het team de Forze VI mee naar de Nürburgring Norschleife. Met ex-Formule 1-coureur Jan Lammers werd het brandstofcel-ronderecord met meer dan een minuut verbroken. Dat was eerst in handen van het Nissan FCV X-Trail-concept. Lammers reed een tijd van 10:42,58. Deze tijd is tot en met 2024 niet verbroken door een brandstofcelauto.

Op 13 augustus 2018 behaalde de Forze VIII het ronderecord binnen de "Electric Sportscar" klasse op het Circuit van Zandvoort met coureur en oud-teamlid Jan Bot achter het stuur. Met een rondetijd van 1:55,809 verbrak de Forze VIII het al eerder door het team gevestigde record van 2:04,519 op het Nederlandse circuit.

Op 18 augustus 2019 behaalde het team met de Forze VIII voor het eerst een podiumplek in de Sport-divisie van de Supercar Challenge. Hiermee werd de Forze VIII de eerste raceauto in de wereld die een podiumplek wist te veroveren in een officiële race.

Team

De meeste teamleden zijn afkomstig van de TU Delft. Daarnaast maken ook studenten van andere onderwijsinstellingen deel uit van het team, waaronder lycea, hogescholen en universiteiten uit steden zoals Leiden en Rotterdam. Deze diverse achtergronden zorgen voor een breed scala aan vaardigheden en expertise binnen het team.

Board

	2007-2008 Board I	2008-2009 Board II	2009-2010 Board III	2010-2011 Board IV	2011-2012 Board V	2012-2013 Board VI	2013-2014 Board VII	2014-2015 Board VIII	2015-2016 Board IX	2016-2017 Board X	2017-2018 Board XI	2018-2019 Board XII	2019-2020 Board XIII	2020-2021 Board XIV	2021-2022 Board XV	2022-2023 Board XVI	2023-2024 Board XVII	2024-2025 Board XVIII
1	Edgar van Os	Ivo Salters	Koen Lubbers	Wouter Krul	Jan Jaap Treurniet	Michel Haak	Ruiz Knöbel	Menno Dalmijn	Rick Everaert	Mats Dirkzwager	Gijs Vermeij	Zhi Wei Cai	Jesper Frijns	Mark Jan Uijl	Coen Tonnaer	Abel van Beest	Eva van der Dijs	Ryan Zondag
2	Koen Legrand	Teunis Schuurman	Edwin De Kreij	Charlie van der Schoor	Andrew Hagens	Albert Mulder	Jonas Brendelberger	Nils Barfknecht	Werner Jousma	Joost Berendsen	Steffen Strübing	Daan Treurniet	Antonio Scoccimarro	Jasper van Dongen	Elliott Desmit	India van Doornen	Quinten Bongers	Jelte-Roel Span
3		Leon de Poorter	Hielke Wesdorp	Mart Moerdijk	Matthijs Jansen	Ruben Burger	Remco Duba	Mart van Rijsingen	Marc Bisschop	Sieger Falkena	Sanne Nielsen	Levi de Vries	Emiel Hartsema	Ron Hochstenbach	Sophie Cleton	Tim Rademaker	Amaryllis Brosens	Renzo Bootsma
4				Bob Wittebrood	Jelle Boersma	Ruben Grandia	Martin Hartvelt	Anton Stoop	Thomas Boogaart	Coen Lastdrager	Karsten Bakker	Joost Wendling	Seymour Lubbers	Gabriel Garcia Aparicio	Daan Dieben	Marn Klein Holkenborg	Koen Smit	Tobias Lucas
5				Pieter Danneels	Thomas Arink	Matthijs Damen	Thijs van Winden	Joost Kortleve	Sjoerd van Empelen	Beau Smit	Thomas Barendse	Lorenza Mottinelli	Anna Noteboom
6				Matthijs Koornneef		Tiemen Joustra	Kevin van Giessen	Jan Bot	Casper van Dien	Colin Heimans	Simon Vermeijlen	Joris Vlasblom	Antoni Pionczak
7						Niels van Duijkeren	Ruben Biesheuvel	Bob Ligtvoet	Jasper Schenk	Mathieu Blanke	Pepijn de Heer	Jonathan Linssen	Bram Kool
8						Stefan van Seggelen	Philip Coenen			Oscar Verbeek	Tjebbe de Lint	Maurice Valentijn	Daphne Stukker
9						Kevin Schreiber				Tinie Lam	Christophe Geuens	Andrea de Matteis	Dennis Koens
10											Lars Musters	Daniele Tarantini	Lars Talsma
11											Joerie Arkesteijn	Renko Siebols	Martijn Jorissen
12											Wouter van Gijseghem	Koen Rodewijk	Martin Osowski
13											Lode de Herdt	Steven Kortekaas	Mounir Roodenburg
14											Thom Huisman	Wouter Kleynen	Niels de Boer
15											Maurice van der Maas	David Veselka	Otmar Ubbens
16											Jan Maarten Buis	Martijn Eppenga	Peter Eiffers
17											Steijn van Schoor	Simon Beets	Pranav Madabhushi
18											Jelle de Vries	Frank Overes	Rosalie Kievits
19													Thijmen Langendam
20													Thijs Goetzee
21													Tuur Knevels
22													Tim de Weijer

Coureurs

Tijdens het derde seizoen werd een nieuw teamlid met kartervaring de derde coureur voor het team. Ook de coureur, Charlie van der Schoor, was nauwer betrokken bij de ontwikkeling van de Forze III. In seizoen 4 nam het team afscheid van Martin Buitelaar als coureur. Hij was geen student meer en ging fulltime aan de slag buiten de racebranche. Voor seizoen 4 reed het team in de Formula Student (UK) competitie en had daarom meer coureurs nodig om aan alle evenementen te kunnen deelnemen. Een selectie onder de teamleden werd georganiseerd door Buitelaar waarbij Marco van't Wout, Arie Nap en Lennert van den Boom werden geselecteerd. Voor het zesde seizoen waren alleen gelicentieerde autocoureurs toegestaan vanwege de betere prestaties van de auto.

Coureur	2008-2009	2009-2010	2010-2011	2011-2012	2012-2013	2013-2014	2014-2015	2015-2016	2016-2017	2017-2018	2018-2019	2019-2020	2020-2021	2021-2022	2022-2023	2023-2024	2024-2025
1	Martin Buitelaar	Martin Buitelaar	Andrew Hagens	Andrew Hagens	Kevin Schreiber	Kevin Schreiber	Kevin Schreiber	Kevin Schreiber	Kevin Schreiber	Kevin Schreiber	Kevin Schreiber	Kevin Schreiber	Kevin Schreiber	Kevin Schreiber	Kevin Schreiber	Kevin Schreiber	Kevin Schreiber
2	Andrew Hagens	Andrew Hagens	Marco van't Wout	Jan Bot	Jan Bot	Jan Bot	Jan Bot	Jan Bot	Jan Bot	Jan Bot	Jan Bot	Jan Bot	Jan Bot	Jan Bot	Jan Bot	Jan Bot	Jan Bot
3		Charlie van der Schoor	Charlie van der Schoor	Charlie van der Schoor		Leo van der Eijk	Leo van der Eijk	Leo van der Eijk	Leo van der Eijk	Leo van der Eijk	Leo van der Eijk	Leo van der Eijk	Leo van der Eijk	Leo van der Eijk	Leo van der Eijk	Leo van der Eijk	Leo van der Eijk
4			Arie Nap	Arie Nap
5				Kevin Schreiber

Zie ook

Externe link

Officiële website

Referenties

↑ Hydrogen-powered cars meet in championship race, Reuters. Gearchiveerd op 10 juli 2023.
↑ Green tech in 'Formula Zero' race, BBC. Gearchiveerd op 28 maart 2023.

[1] Hydrogen-powered cars meet in championship race, Reuters. Gearchiveerd op 10 juli 2023.

[2] Green tech in 'Formula Zero' race, BBC. Gearchiveerd op 28 maart 2023.

[1]

[2]