Frits Koeberg
Nederlands componist en dirigent (1876–1961)
Frits Ehrhardt Adriaan Koeberg (Den Haag, 15 juli 1876 – aldaar, 9 november 1961) was een Nederlandse componist, muziekpedagoog en dirigent. Hij was een zoon van het echtpaar Gilles Koeberg en Katharina Cornelia Eijlbracht.[2]
| Frits Koeberg | ||||
|---|---|---|---|---|
.jpg)
| ||||
| Volledige naam | Frits Ehrhardt Adriaan Koeberg | |||
| Geboren | 15 juli 1876 | |||
| Overleden | 9 november 1961 | |||
| Land |  Nederland
| |||
| Nevenberoep | muziekpedagoog, dirigent | |||
| Instrument | piano | |||
| Leraren | Willem Frederik Gerard Nicolaï, Henri Viotta, Xaver Scharwenka | |||
| Leerlingen | Martin Spanjaard[1] Henk van Lijnschooten, Jeanne Beijerman-Walraven, Dina Appeldoorn, Rudy de Heus | |||
| Belangrijkste werken | 3 symfonieën, Zeelandia, Academische Feestmarsch, Vivat-floreat-crescat (1831-1906) Sempre-Crescendo, Alionora, Middelburg's Overgang in 1574, De Speeldoos van Pandora | |||
| ||||
Levensloop
bewerkenKoeberg studeerde aan de toenmalige Koninklijke Muziek- en Zangschool, nu: Koninklijk Conservatorium, in Den Haag piano, compositie en orkestdirectie bij onder anderen Willem Frederik Gerard Nicolaï en Henri Viotta. Vervolgens studeerde hij bij Xaver Scharwenka aan het Klindworth-Scharwenka-conservatorium in Berlijn en ook aan de Akademie der Künste in Berlijn.[3]
Hij was werkzaam als dirigent van het Leidsch Studenten Muziekgezelschap Sempre Crescendo (1902-1931) en van de Haagsche Orkest-Vereeniging Musica (1911-1938).[3][4] Sinds 1914 was hij als docent voor muziektheorie en samenspel verbonden aan zijn alma mater, het Koninklijk Conservatorium Den Haag.[3] Vanaf 1892 werkte hij eveneens als componist.
Op 27 juli 1905 trouwde hij met Diderica Agatha Vink in Utrecht. Dit huwelijk werd op 4 augustus 1921 ontbonden.[5] Op 31 januari 1923 huwde hij Cornélie Henriette Hermine Hartman.[2]
Composities
bewerkenWerken voor orkest
bewerkenSymfonieën
bewerken- 1896-1897 - Sinfonie - De Jaargetijden, voor orkest
- 1901 - Stimmung-Symphonie, voor orkest
- 1904 - Symfonie nr. 3 - Zwitsersche, voor orkest
Andere werken voor orkest
bewerken- 1894 - Andante, voor orkest[6]
- 1894 - Scherzo, voor orkest
- 1895 - Ouverture in a mineur, voor orkest
- 1895 - Ouverture in d mineur, voor orkest
- 1896 - Ouverture - Nijdia, voor orkest
- 1898 - Idylle, voor orkest
- 1898 - Im Walde, symfonisch gedicht
- 1899 - Concert-Ouverture, voor orkest
- 1899 - Pastorale, voor hobo en orkest
- 1900 - Romance, voor viool en orkest
- 1900 - Zelma - Voorspel, voor orkest
- 1903 - Faunen-Tanz, scherzo-caprice voor viool en orkest
- 1904 - Academische Feestmarsch, voor orkest - opgedragen aan: Leidsch Studenten Muziekgezelschap "Sempre Crescendo"
- 1905 - Bruids-Marsch, voor orkest
- 1906/1912 - Lenore, voor declamatie met orkest - tekst: Gottfried August Bürger
- 1906 - Touw-Menschen (Marionettes), suite
- 1906 - Vivat - floreat - crescat (1831-1906) Sempre-Crescendo, symfonische muziek voor orkest
- 1909 - Waarheid en Chimere, voor spreker en orkest - tekst: Willem Adriaan van Konijnenburg
- 1918 - Zevenzot, scherzo voor orkest
- 1919 - Zeelandia, voor orkest
- 1920 - Zonne - weg, voor orkest
- 1920 - Intermezzo (Avond-muziek), voor kamerorkest
- 1920 - M'n "Zonneweg", voor orkest
- 1920 - Zots-Kap, dans voor orkest
- 1929 - "'t Wilhelmus", voor declamatie met orkest
- 1935 - Apen-dans, voor orkest
- 1935 - Una Melodia, voor orkest
- 1936 - In Gondola, voor orkest
- 1936 - Pazzia - Olandese, scherzo voor orkest
- 1937 - La Pastorella, voor orkest
- 1941 - Chimère's - Simpele variaties op een eigen treurig thema, voor orkest
- 1946 - Uit de lage Landen "Licentia - poëtica", voor orkest
- 1948 - Om de dorps-pomp, 3 dansen met variaties voor orkest
- 1957 - Dialogen, voor orkest
- - Intermezzo, voor strijkorkest
- - Klooster-variaties "Daar boven tusschen de Oude Wallen", voor orkest
Werken voor harmonieorkest
bewerken- 1907 - Lorenzo de Medici - Intocht en Welkomstlied, voor mannenkoor en harmonieorkest
- 1907 - Lorenzo il Magnifico (de Medici) - Twee marschen in Italiaanschen stijl, voor harmonie- of fanfareorkest
- 1924 - Dies Natalis, voor harmonie- of fanfareorkest
- 1933 - Hollandia, voor harmonieorkest
- 1934 - No 7 Een Stap verder?, mars voor harmonie- of fanfareorkest
- 1934 - De Speeldoos van Pandora, suite voor harmonieorkest
- Opening
- Trippeldans
- Chimère
- Tarantella
- Marsch van den haan met zijn kippen
- De pas van 5
- Sluiting
- 1936 - De Koninklijke Militaire Kapel, voor harmonieorkest
- 1942 - Vrijheidslied, voor harmonie- of fanfareorkest
- - Zeelandia voor harmonieorkest bewerkt door Coenraad Lodewijk Walther Boer
Muziektheater
bewerkenOpera
bewerken| Voltooid in | titel | aktes | première | libretto |
|---|---|---|---|---|
| 1916 | Bloemenkind | 3 bedrijven | 1917, Den Haag | van de componist |
Operette
bewerken| Voltooid in | titel | aktes | première | libretto |
|---|---|---|---|---|
| 1928 | Viola | 4 bedrijven | A. den Hertog |
Toneelmuziek
bewerken- 1907 - Bloemensproke, sprookje in 4 delen voor spreker, zangstem(men), koor en instrumenten
- 1908-1909 - Lorenzo de Medici, Plato-mimemspel in 5 afdelingen, voor declamatie, mannenstemmen en orkest
- 1910 - Alionora - spel van het huwelijk van Reynalt van Nassaw, hertog van Gelre, en Alianora van Engeland, openluchtspel voor gemengd koor en orkest - tekst: P.C. Boutens
- 1924 - Middelburg's Overgang in 1574, voor vijf- of meerstemmig gemengd koor en orkest[7] - tekst: P.C. Boutens
Vocale muziek
bewerkenCantates
bewerken- 1923 - Koninginne, cantate voor vijf- of meerstemmig gemengd koor en orkest - tekst: August Heyting
Werken voor koor
bewerken- 1900 - Herbsttage, voor gemengd koor - tekst: Anna Ritter
- 1902 - Avondlied, voor driestemmig vrouwenkoor en harp - tekst: Hélène Swarth
- 1902 - Die Jagd nach dem Glück, voor mannenkoor - tekst: Anna Ritter
- 1907 - Lorenzo de Medici - Intocht en Welkomstlied, voor mannenkoor en harmonieorkest
- 1908 - Italiaansch liedje, voor driestemmig meisjeskoor, mandolines en gitaren - tekst: Lorenzo de Medici
- 1928 - Holland: "de bruid", voor mannenkoor - tekst: Jan Prins
- 1937 - Volkslied "Aan het Nederlandsche Volk", voor gemengd koor - tekst: B.H. Kemper
- 1944 - Eene Fuik, voor mannenkoor - tekst: Jacob Cats
- 1945 - Dank, voor gemengd koor (of mannenkoor (TTBB)) a capella - tekst: J.C.G. van Evert
- - Wij groeten U, voor tweestemmig koor
Liederen
bewerken- 1892 - In 't Donker, voor zangstem en piano - tekst: Hélène Swarth
- 1900 - Heimweh, voor zangstem en piano - tekst: Anna Ritter
- 1900 - Frühlingsmärchen (Lentesprookje), duet voor sopraan, bariton en piano - tekst: Anna Ritter
- 1902 - Das Mädchen, voor zangstem en piano - tekst: Adelbert von Chamisso
- 1905 - Begrabe deine Toten, voor sopraan (of alt, of tenor) en piano (of klavecimbel) - tekst: Karl Siebel
- 1905 - Mailied, voor zangstem en piano - tekst: Johann Wolfgang von Goethe
- 1905 - O süße Mutter, voor zangstem en piano - tekst: Friedrich Rückert
- 1909 - Zes liederen, voor tenor en piano (of klavecimbel) - tekst: Anna Ritter
- Sonnenregen
- Brautring
- Novemberabend
- Die Glocke des Glücks
- Sieghafte Lust
- Geheimnis
- 1921 - Das du mich liebst, das wüßt ich, voor sopraan (of alt, of tenor) en piano
- 1921 - Liedchen - Een muzikaal "Oogenblik", voor zangstem en piano - tekst: Julius Sturm
- 1929 - Levensliedje, voor zangstem en piano
- 1937 - Volkslied "Aan het Nederlandsche Volk", voor zangstem en orkest - tekst: B.H. Kemper
- 1945 - Vrijheidslied, voor zangstem en piano - tekst: J.C.G. van Evert
- - Dansliedje uit "Een koningssproke", voor zangstem en piano
- - Liedchen "Leise zieht durch mein Gemüt", voor zangstem en piano - tekst: Heinrich Heine
Kamermuziek
bewerken- 1893 - Strijkkwartet in D majeur
- 1903 - Serenade, voor cello en piano
- 1916 - Intermezzo, voor strijkkwartet
- 1916 - Rondinette, voor viool en piano
- 1917 - Grazia e Saluta, voor viool en piano
- 1917 - Serenatina, voor viool en piano
- 1917 - Thema con Variazioni, voor strijkkwartet
- 1934 - Violinetta, voor viool en piano
Werken voor piano
bewerkenBibliografie
bewerken- Annalen van de opera gezelschappen in Nederland 1886-1995, Amsterdam: Den Uitgave van Theater Institute Nederland, 1996, 1276 p.
- Eduard Reeser: Een eeuw nederlandse muziek 1815-1915, Amsterdam: Em. Querido's Uitgeverij, 1986, 263 p.
- Jozef Robijns, Miep Zijlstra: Algemene muziek encyclopedie, Haarlem: De Haan, 1979-1984, ISBN 978-90-228-4930-9
- Onze musici : portretten en biografieën, Rotterdam: Nijgh & Van Ditmar, 1923, 232 p.
- J.H. Letzer: Muzikaal Nederland. 1850-1910. Bio-bibliographisch woordenboek van Nederlandsche toonkunstenaars en toonkunstenaressen - Alsmede van schrijvers en schrijfsters op muziek-literarisch gebied, 2. uitgaaf met aanvullingen en verbeteringen. Utrecht: J. L. Beijers, 1913. 220 p.
- Wolfgang Suppan, Armin Suppan: Das Neue Lexikon des Blasmusikwesens, 4. Auflage, Freiburg-Tiengen, Blasmusikverlag Schulz GmbH, 1994, ISBN 3-923058-07-1
- Paul E. Bierley, William H. Rehrig: The Heritage Encyclopedia of Band Music - Composers and Their Music, Westerville, Ohio: Integrity Press, 1991, ISBN 0-918048-08-7
Externe links
bewerken- Biografie op de internetpagina van het Nederlands Muziekinstituut
- (en) Korte biografie op de internetpagina van "Find A Grave"
Bronnen, noten en/of referenties
- ↑ Martin Spanjaard biografie (gearchiveerd)
- ↑ a b Darrin Lythgoe: Frits Ehrhard Adrianus Koeberg op de internetpagina van "StamboomOnderzoek.com". Gearchiveerd op 12 juli 2023.
- ↑ a b c Biografie op de internetpagina van het Nederlands Muziekinstituut
- ↑ In 1911 vond het eerste openbare optreden plaats onder leiding van dirigent Frits Koeberg, die het orkest leidde tot 1938.. Gearchiveerd op 29 september 2013. Geraadpleegd op 28 februari 2014.
- ↑ Huwelijksregisters Utrecht 27 juli 1905 - Huwelijksakte 442: Frits Ehrhard Adrianus Koeberg en Diderica Agatha Vink (gearchiveerd)
- ↑ 2. Frits Ehrhardt Adrian Koeberg: Wohl eigenhändiges Musikmanuskript "Pastorale. Andante voor klein Orchest met Obligant-Hobo."[dode link]
- ↑ Middelburg's overgang in 1574 op de internetpagina van "Europeana"