Gebruiker:Chescargot/Albert Boeken en de vele verenigingen

Verdeeldheid in de architectuurwereld 1932-1938

Halverwege de negentiende tot halverwege de twintigste eeuw was een lange zoektocht van stijlen in en functies in de internationale architectuurwereld in het algemeen, en in Nederland in het bijzonder. Deze zoektocht culmineerde in Nederland in de dertiger en veertiger jaren van de twintigste eeuw tot een hoogtepunt, welke zich kenmerkte met het ontstaan, samengaan, uit elkaar vallen en weer verdwijnen van stromingen en groepen. De nooit een blad voor de mond nemende en immer strijdende Boeken speelde in de gaande discussies een belangrijke rol: waar hij in werk tekort kwam, leek hij te compenseren met zijn betrokkenheid in de theoretische ontwikkelingen.

Boeken stond te boek als een typische proponent van het Nieuwe Bouwen en nam als zodanig deel aan de internationale congressen van het CIAM, waar de nieuwste ontwikkelingen over het Nieuwe Bouwen, of functionalisme, besproken werden. Hij was ook sinds zijn studententijd lid van Architectura et Amicitia. Tevens sloot hij in 1828 aan bij de 8 dat net een jaar daarvoor opgericht was. De 8 (basis in Amsterdam) en Opbouw (basis in Rotterdam) werkten toen al samen. Met de ontwikkelingen van de tijd begonnen Boekens ideeën enigszins af te wijken van deze verenigingen, waarvan hij meende dat ze verstarden en achterliepen op de tijd. Hoewel de banden behouden bleven, werd op Boekens initiatief "de roemruchtige Groep 32" opgericht, welke als een moderne uitloper van het Nieuwe Bouwen was en daarmee tijdelijk een brug sloeg tussen A&A (een "doodenhuis") enerzijds en De 8 ("anti-alles") anderzijds. Hij was dan ook veelvuldig betrokken in de redacties van de tijdschriften van deze verenigingen.

CIAM (1928-1959) internationale architectuur beweging dat ondermeer Nieuwe Bouwen of Functionalisme (1915/1920-1960) en later Nieuwe Zakelijkheid (1918-1933) vertegenwoordigde.

A et A (1855), Architectura, resp Forum (1946-) tijdschriften

Forum zou een soort opvolging van De 8 en Opbouw zijn

Nieuwe Bouwen-->Groep '32 (1934-1950)

De 8 (1927-), Amsterdam

Opbouw (1920-) zusterorganisatie van De 8, Rotterdam

De 8 en Opbouw tijdschrift (1932-1943)

Andere genoemde stromingen: "Modernen", "Delftse school", "Algemene Katholieke Kunstenaarsvereniging".

"Het onontgonnen gebied" 1938-1940

Een bewogen vergadering van 'De 8' in 1938, waarin een prijsvraagontwerp voor het raadhuis van Huizen, gewonnen door Arthur Staal en Simon van Woerden ter discussie stond, zou tot scheuring in De 8 leiden. Staal en Woerdens raadhuis-ontwerp had overeenkomsten met een monumentale, barokke achttiende-eeuwse villa, en Albert Boeken steunde het ontwerp, dat hij als een uitdrukking zag van een ‘nieuwe architectuur’ die het gevolg was van "de beperktheid en onvoldoendheid van de analyse van het Nieuwe Bouwen".

Boeken zette zijn gedachten verder uit in het artikel "Het onontgonnen gebied" dat hij later dat jaar publiceerde: hij gaf aan dat terwijl De 8 om de juiste redenen ontstaan was, het door de "anti-alles" houding in de loop der jaren het potentieel van de ware architectuur "onontgonnen" heeft gelaten. Hij kwam met vier "Richtlijnen voor "De 8"", maar die vielen bij een groot deel van de "De 8"-leden niet in goede aarde, die derhalve de rug keerde naar Boeken. Boeken ging met een klein aantal medestanders zijn eigen weg.