Gebruiker:Labberté K.J./zandbak

Een Kobzar (Oekraïens: кобзар) is een rondtrekkende Oekraïense troubadour, minstreel of zanger. Deze zangers waren vaak blind en kwamen veelvuldig voor in de 19de eeuw. Kobzar betekent letterlijk een kobza speler. Een kobza is een Oekraïens snaarinstrument (Sachs-Hornbostel classificatie nummer 321.321-5+6) uit de luit/aartsluit instrumenten groep. In het spraakgebruik betekent Kobzar een uitvoerder van de muzikale erfenis van de Kobzar traditie.

Kobzar Petro Semenovych Drevchenko (1863 – 1934) ook bekend als Drevkin en Drygavka, leerling van Hnat Tykhonovych Honcharenko en waarschijnlijk gestorven tijdens de hongersnood in Oekraïne.

Traditie

De Kobzar traditie stam uit de Kozakken Hetman periode, zestiende eeuw in de Geschiedenis van Oekraïne. Het gezang van de Kobzar werd begeleid door muzikale instrumenten zoals de kobza, bandoera (Oekraïens: Банду́ра) of een lier. Het repertoire werd voornamelijk gevonden in liturgische psalmen en kanty gezangen. Kanty zijn gezangen in een eenvoudige driestemmige zetting van Pools-Oekraïense herkomst. Oorspronkelijk met een religieuze inhoud, later ook op een inhoud met wereldlijke zaken en / of heldendaden, de zogenaamde Duma een epos gezang.

Organisatie

In Oekraïne organiseerde de Kobzars zich in Gildes of Broederschappen, bekend als Kobzars'kyj Tsekh Oekraïens: (КобзарськийЦех). Ze doorliepen een leerling-tijd van ongeveer drie jaar voordat ze de eerste examens aflegde om Kobzar te worden. In de negentiende eeuw waren er drie regionale kobzar scholen en wel in de regio Tsjernihiv, Poltava en Slobozhan regio, deze laatste regio was een onderdeel van de Charkov regio en volgde deze traditie. Deze scholen hadden onderscheidenlijke repertoires en speelstijlen.

De gildes werkte samen, ook in de leerling fase, met de Orthodoxe kerk, broederschappen hadden elk een verbintenis met een specifieke kerk. In deze kerk had het gilde de zorg over een bepaalde Icoon of gaven aan deze kerk specifieke nieuwe religieuze voorwerpen(Kononeko, pagina 568–9). De Orthodoxe Kerk was echter vaak zeer achterdochtig en soms zelf vijandig ten opzichte van de Kobzars.

Einde van de Gildes

Het gilde van de Kobzar eindigde in het midden van de dertiger jaren van de twintigste eeuw ten tijde van de Oekraïense SSR gedurende Stalin transformatie van de landelijke levensgemeenschap, wat mede inhield de verbanning en liquidatie van de Kobzars in de Oekraïne. De Kobzar optredens warden vervangen door optredens van folkloristische muziek en klassieke muziek en het gebruik van de bandoera.

Recente opleving van de Gildes

In de negentiger jaren van de twintigste eeuw werd het Kobzar Gilde nieuw leven in geblazen door de bandoeristen Heorhy Tkachenko, Mykola Budnyk en Mykhailo Khai, om de oude muziek vorm en traditie weer te doen herleven. Het Gilde heeft ongeveer 200 leden en afdelingen in Kiev, Charkov en Poltava.

Andere betekenis van het woord Kobzar

• Kobzar is een gelijknamig gedichten en proza boek van Taras Sjevtsjenko, de grote nationale kunstenaar, dichter en tekstschrijver van Oekraïne.

• Kobzar wordt soms gebruikt voor de hurdy-gurdy spelers uit Belarus, Oost-Polen en Wolynië regio in Oekraïne. Deze hurdy-gurdy spelers worden daar beschouwd als Kobzar. De draailier (Oekraïens: ліра) in Oekraïne is een variant van de hurdy-gurdy.

• Kobzar doedelzakspelers uit Polen staan in sommige streken van Polen bekend onder de naam Kobziarza, (doedelzak is daar een kobza, Kozioł of koza).

Afbeeldingen

Kobzars

• 
  Hnat Tykhonovych Honcharenko (1835–1917) (links), Oleksander Borodai bespeelt een torban en zijn gids jongen.
• 
  Ostap Mykytovych Veresai (1803 - 1890). Waarschijnlijk de meest bekende Oekraïense kobzar en bandoerist uit de 19de eeuw, met zijn echtgenote Kulyna. De afbeelding stamt uit 1873 gemaakt tijdens zijn optreden op een congres te Kiev.
• 
  Pavlo Ivanovych Hashchenko (? -1933), Kobzar uit de Poltava regio.
• 
  Ivan Iovych Kuchuhura-Kucherenko (Oekraïens: Іван Іович Кучугура-Кучеренко), 07 juli 1878 - 24 november 1937 rechts, leerling van kobzar Pavlo Hashchenko. Gefusilleerd in 1937.
• 
  Kobzar Drevchenko (links) uit de Charkov regio en Kobzar Kravchenko (rechts) uit Poltava region, met hun gids jongen. Samenkomst in Charkov, ingekleurde opname uit 1902.
• 
  Een moderne Kobzar en Bandoera speler in Lviv (2006)

Kobzar monumenten

• 
  Monument voor de vermoorden Kobzars, uit de Stalin periode, in Charkov.
• 
  Kiev, De Kozak Mamay (Oekraïens: Козак Мамай) is een folkloristisch persoon uit Oekraïne sinds de zeventiende eeuw. Uitgebeeld met de Kobzar attributen.

Kobzar instrumenten

• 
  Oekraïense Kobzas
• 
  Bandoerist Danylo Nosko (Oekraïens: Бандурист Данило Носко) uit Oekraïne.

Kobzar begrippen

• 
  Kobzars, Hurdy-gurdy bijeenkomst in Kiev,1926.
• 
  Taras Sjevtsjenko.
  Omslag van de eerste druk van de Kobzar, 1840.
• 
  Doedelzakspelers uit Polen (Dudy Wielkopolskie). De man bespeelt de Dudy wielkopolskie, de vrouw de Kozioł czarny.
• 
  Koncert kobziarza, Kobzar speler met doedelzak.
  van Antoni Kozakiewicz (?-1841(Krakau) - 3 januari 1929 (Krakau). 1876, Olieverf op linnen, 92,5 x 66,5 cm.

Externe links en bronnen

• Kobzar at Encyclopedia of Ukraine
• National Union of the Ukrainian Kobzars official site (in Ukrainian)
• Kobzars in "Welcome to Ukraine" Magazine
• Mishalow, V. and M. (1986). Ukrayins’ki kobzari-bandurysty (Ukrainian Kobzars-Bandurists). Sydney, Australia.
• Humeniuk, A. (1967) Ukrayins’ki narodni muzychni instrumenty (Ukrainian folk musical instruments), p 79. Kyiv, Ukraine.
• Lysenko, M. ‘Narodni muzychni instrumenty na Ukraïni,’ Zoria (1894; repr Kyiv 1955)
• Iemets', V. Kobza ta kobzari (Berlin 1922)
• Khotkevych, H. Muzychni instrumenty ukraïns'koho narodu (Kharkiv 1930)
• Lastovych-Chulivs’kyi, S. Lysty pro banduru (New York 1956)
• Humeniuk, A. Ukraïns’ki narodni muzychni instrumenty (Kyiv 1967)
• Skliar, I. Kyïvs’ko-kharkivs’ka bandura (Kyiv 1971)
• Kononenko, Natalie O., Ukrainian Minstrels: And the Blind Shall Sing, 1998 M. E. Sharpe, Inc., ISBN 0-7656-0144-3 of ISBN 0-7656-0145-1.

Bronnen, noten en/of referenties

Mediabestanden

Zie de categorie Kobzars van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

[[Categorie:Cultuur in Oekraïne]] [[Categorie:Muziek in Oekraïne]] [[Categorie:Muziekinstrument]]扎]]