Gebruiker:Markmaarten/Kladblok

Beste Markmaarten,

Omdat je deelneemt aan de Wikipedia-workshop over kinderboeken en jeugdliteratuur op 22 juni as. in Amsterdam, heb ik alvast wat oefenmateriaal op dit kladblok voor je neergezet, onder de dubbele stippellijn. Hiermee kun je de beginselen van het schrijven (aanvullen, verbeteren) en illustreren van Wikipedia-artikelen onder de knie krijgen.

Met dit materiaal gaan we op de 22e aan de slag. Je kunt er natuurlijk ook voor die tijd mee oefenen.

Voel je vrij, ga je gang, probeer wat uit. Mocht je er niet uitkomen: op de 22e leg ik het graag verder aan je uit.

Met vriendelijke groet, OlafJanssen (overleg), Wikipedia-coordinator bij de Koninklijke Bibliotheek

Voorbereiding, Visuele tekstverwerker

• Schakel eerst de Visuele tekstverwerker in. Dat doe je als volgt: Eerst aanmelden (rechtsboven), daarna "Voorkeuren --> Betafuncties --> Visueel bewerken aanvinken --> Opslaan"
• Klik daarna hierboven op "Bewerken" om de Visuele bewerker te starten
• (Als je op de tab ernaast, "Brontekst bewerken" klikt, krijg je een scherm dat er iets technischer uitziet, maar waar je ook prima mee kunt bewerken, je werkt dan rechtstreeks in de wiki-code. Ik werk daar persoonlijk graag mee, omdat dit meer controle biedt. Voor mensen die nieuw zijn met Wikipedia is het denk ik gebruikersvriendelijker om de Visuele bewerker te gebruiken)

In onderstaande uitleg neem ik aan dat je de Visuele tekstverwerker steeds hebt ingeschakeld / aan hebt staan

1- Eenvoudige tekstopmaak

Dit is een regel gewone tekst (Paragraaf)

Dit is een vette tekst, ^{en dit is een superscript}

Dit is een cursieve tekst,en doorgehaalde tekst

De tekst in dit blok is weergegeven in de vorm van een blokcitaat.

De tekst in dit blok is weergegeven in de vorm van een blokcitaat. De tekst in dit blok is weergegeven in de vorm van een blokcitaat. De tekst in dit blok is weergegeven in de vorm van een blokcitaat.De tekst in dit blok is weergegeven in de vorm van een blokcitaat.De tekst in dit blok is weergegeven in de vorm van een blokcitaat.De tekst in dit blok is weergegeven in de vorm van een blokcitaat.De tekst in dit blok is weergegeven in de vorm van een blokcitaat.

De speciale tekens, symbolen, diacrieten etc. (zoals Á Ċ Ġ ₡ڳ ℳƒ€♥¥₮ᐐᐍᐇᐬᐅ᧱) zitten verborgen onder de Omega Ω

2- Kopjes - Dit is een kopje

Dit is een onderkop 1

Dit is een onderkop 2

Dit is een onderkop 3

En dit een onderkop 4

kopje

3- Lijsten

Hieronder een ongenummerde lijst

• Item 1
• Item 2
• Item 3

Hieronder een genummerde lijst

1. Nummer 1
2. Nummer 2
3. Nummer 3

4- Links

Wikipedia maakt onderscheid tussen twee soorten links

1) Interne links, dus naar andere pagina's binnen Wikipedia (= interwiki-link)

Hier volgt een interne wiki-link naar het artikel over Pluk van de Petteflet. In de broncode zie je titel van het Wikipedia-artikel "Pluk van de Petteflet" staan tussen dubbele haken , dus als [[Pluk van de Petteflet]]. Die dubbele haken gebruik je dus om een interne wiki-link te maken.

Let op: De volgende interne wiki-link lijkt te wijzen naar het artikel over de Bob Evers-serie, maar gaat in werkelijkheid naar het artikel over Arendsoog (kinderboekenserie). Je kunt aan wiki-links dus een alternatief label geven. In de broncode zie je dit staan als [[Arendsoog (kinderboekenserie)|Bob Evers-serie]], dus tussen dubbele haken en met een vertikaal streepje (|) tussen de Wikipedia-artikeltitel en het label.

2) Links naar externe websites/pagina's

Dit is een link naar de website van de KB, een website buiten Wikipedia dus. Dat zie je aan de "externe link symbooltje" erachter. In de broncode zie dit staan als [http://www.kb.nl website van de KB], dus met enkele haken en een spatie tussen de URL en het label. Zorg wel dat de URL altijd netjes met http:// begint, anders werkt het niet.

5- Bronvermeldingen & voetnoten

Een goed Wikipedia-artikel bevat altijd bronvermeldingen. Wikipedia is immers een encyclopedie en baseert zich altijd op bronmateriaal in andere publicaties.

De bronvermelding die nu volgt zie je helemaal onder aan deze pagina terug

6 - Een enkele afbeelding invoegen

Het nut van de dierenhuid, afbeelding 5

Zoals ik op 22 juni uit zal leggen, moet een afbeelding die je in een Wikipedia-artikel wilt gebruiken, afkomstig zijn uit Wikimedia Commons, de vrije beeldbank van Wikipedia met bijna 40 miljoen afbeeldingen.

Ik leg op de 22e uit hoe je in deze enorme bak met afbeeldingen kunt zoeken en bladeren.

Historische prentenboeken KB

Voor de schrijfdag op 22 juni is één collectie afbeeldingen met name interessant: De KB heeft onlangs ruim 2600 afbeeldingen uit 191 oude (=19e eeuwse) kinderprentenboeken naar Wikimedia Commons geupload. Die zitten allemaal in 1 overkoepelende categorie: Category:Picture books from Koninklijke Bibliotheek

Elke van de 191 subcategorieen bevat de bladzijden van 1 boek. Bijvoorbeeld het boek Het nut van de dierenhuid

Hiernaast hebben een miniatuur (thumbnail) van zo'n prentenboekafbeelding opgenomen. Dat doe je door in de toolbar te kiezen: Invoegen --> Media. Typ in de zoekbox die je in het dialoogvenster ziet vervolgens "Het nut van de dierenhuid" in; na een aantal seconden (het systeem moet even zoeken) worden dan de afbeeldingen uit dit boek getoond. Kies er één en voeg die als miniatuur hiernaast in.

7 - Meerdere afbeeldingen invoegen (galerij)

Je kunt ook meerdere afbeeldingen tegelijk, in de vorm van een galerij opnemen in een wiki-pagina. Dat doe je via Invoegen --> Meer --> Galerij

Dan krijg je zoiets als dit:

• 
  Het nut van de dierenhuid, afbeelding 1
• 
  Het nut van de dierenhuid, afbeelding 2
• 
  Het nut van de dierenhuid, afbeelding 3
• 
  Het nut van de dierenhuid, afbeelding 4
• 
  Het nut van de dierenhuid, afbeelding 5

In het artikel over het Trivulzio-getijdenboek (=een oude handschrift uit de KB) zie je onderaan zo'n afbeeldingengalerij "in het echt". Wees wel een beetje bedachtzaam met het plaatsen van zo'n galerij, teveel (soortgelijke) afbeeldingen in een artikel is ook weer niet de bedoeling.

8 - Controleer je wijzigingen en publiceer ze

Met de blauwe knop "Wijzigingen publiceren" rechtsboven kun je de toevoegingen/wijzigingen die je hebt gedaan publiceren. Klik op die knop, je krijgt een popup.

In het vakje onder "Samenvatting" geef je kort weer wat je hebt gewijzigd/toegevoegd. Daarmee kunnen andere Wikipedia-bewerkers een snel beeld krijgen van de wijzigingen die je gedaan hebt.

Na publicatie worden jouw wijzigingen aan de bewerkingsgeschiedenis van de pagina toegevoegd (tabje "Geschiedenis" rechtsboven)

Het is sterk aan te raden om d.m.v. de knop "Wijzigingen controleren" (onderaan in de popup) eerst te controleren of alles in orde is, voordat je je bewerkingen publiceert. Zie je nog fouten, klik dan op "Doorgaan met bewerken", verbeter je fouten, en publiceer de pagina daarna pas. Daarmee voorkom je dat er teveel onnodige versies van de pagina in de bewerkingsgeschiedenis worden opgeslagen.

9- Ga verder op 'de echte' Wikipedia

Nu je de beginselen van het Wikipedia-bewerken in je Kladblok geoefend hebt, ben je klaar om een 'echt' Wikipedia-artikel te gaan bewerken. Gezien het thema van deze workshop zou het leuk zijn om artikelen over kinderboeken/jeugdliteratuur - en/of hiermee verbonden auteurs, illustratoren, uitgevers etc. - te verbeteren. Als je zelf om inspiratie verlegen zit, zou je de volgende artikelen kunnen aanpakken:

• Het aanbrengen van links naar de prentenboeken van Agatha in het artikel over Reinoudina de Goeje, alias Agatha. Zie ook de boeken van Agatha op Het Geheugen van Nederland.

• Gebruik van afbeeldingen uit Kluchtige tafereelen van Grootje Goedsloof met haar aardig hondje Blaf (bewerking van het Engelse bakerrijm 'Old Mother Hubbard').
• Je kunt dit Engelstalige artikel ook naar het Nederlands vertalen.

• Gebruik van afbeeldingen van beroepen uit Galerij van mannelijke bedrijven voor de Nederlandsche jeugd en Galerij van vrouwlijke bedrijven voor de Nederlandsche jeugd (De vischverkooper; De boekverkooper; De mandemaker; De bezemmaker; De officier; De matroos; De steenzager; De kuiper / De schoolhoudster; De nettenbreidster; De groenvrouw; De vischvrouw; De keukenmeid; De werkmeid; De kindermeid; De zwavelstokkenmeid) in bijbehorende artikelen.

• Het toevoegen van informatie over het prentenboek Reintje de Vos bij Van den vos Reynaerde

• Toevoegen van informatie over en afbeeldingen uit Nederlandse vertalingen van Engelse toybooks in het artikel Toy book

• Opnemen van afbeeldingen uit het prentenboek De haringvisscherij in het artikel over Haring of in een nieuw te schrijven artikel over (de geschiedenis van) de haringvangst

• Gebruik van de vele afbeeldingen uit bv. Groot en vermakelijk prenttafereel, bestaande in meer dan vier honderd soorten..., Het dierenrijk in afbeeldingen, Abé-boekje voor lieve kinderen : met eene menigte prentjes en rijmpjes

10 - Tenslotte: Vind het wiel niet opnieuw uit - kijk vooral af hoe andere schrijvers het doen

Je leert Wikipedia het best door af te kijken hoe andere, ervaren schrijvers hun artikelen schrijven. Je kunt heel precies bekijken hoe zij dingen gedaan hebben door in de broncoce en de bewerkingsgeschiedenis van een artikel te kijken.

Bronnen, noten en/of referenties