Gebruiker:MichielDMN/Starten van een nieuw artikel

	Gebruikerspagina	Overlegpagina	Gestarte pagina's	Geüploade afbeeldingen	Wegwijzer	Hulp bij starten van een nieuw artikel

Deze pagina neemt een persoonlijk standpunt in en is ook wel wat verouderd. Wees kritisch als je het hanteert.

Omdat het starten van een nieuw artikel voor nieuwe gebruikers vaak problemen veroorzaakt, wil ik ze met deze pagina graag even begeleiden bij het schrijven van een goed artikel. Veel artikels van nieuwe gebruikers worden immers genomineerd voor verwijdering omdat ze inhoudelijk of structureel niet geschikt worden geacht. Zo'n nominatie schrikt die gebruikers soms af, ook al zijn hun bedoelingen goed. Daarom deze handleiding over het wat en hoe van het schrijven van een artikel.

Handig om te weten, is dat een nominatie voor verwijdering betekent dat je de kans krijgt om je te verdedigen. Je kunt argumenten lezen van anderen en je artikel waar nodig aanpassen zodat het blijft bestaan. Je kunt ook eigen argumenten aanhalen. Beschouw zo'n nominatie dan ook als een kans en niet als een belediging. Door de nominatie leer je waar mensen op letten als ze Wikipedia lezen, dingen waar je zelf misschien niet aan dacht. Het is een leerproces. Sommige Wikipedianen zullen misschien hard overkomen als ze je artikel beoordelen, maar zet je daar over. Lees hun boodschap, maar niet de manier waarop ze die brengen. Heb respect voor de meningen. Vraag een vriendelijke Wikipediaan om hulp, er zijn er genoeg. De persoon die je artikel nomineerde, zou je op z'n minst verder moeten kunnen helpen. Aarzel niet om hem of haar vriendelijk aan te spreken.

Vooraf

Kennis

Het belangrijkste bij het schrijven van een goed artikel is dat je kennis hebt over het onderwerp. Je moet geen specialist zijn, maar best wel een kenner. Kies dus een onderwerp waarover je iets weet. Neem er bij voorkeur ook een waar je bronnen voor hebt. Een boek, een website, een tijdschrift... Niet alles moet een bron hebben, maar het is wel handig voor wie je artikel naleest.

Eerst zoeken

Een artikel schrijven vereist dat je weet waarover je wil schrijven. Kies een onderwerp waar je iets over weet en wees er zeker van dat er al niet een gelijkaardig artikel bestaat. Zoek bv. op synoniemen van je onderwerp. Wil je iets schrijven over bv. de spelregels van voetbal? Start dan niet onmiddellijk 'n artikel spelregels van voetbal, maar kijk eerst of dat niet al opgenomen is in het artikel over voetbal zelf. Dat bespaart je het schrijven van een overbodig artikel. Veel onderwerpen zijn immers al behandeld in andere artikels.

Nuttig artikel?

Als je er zeker van bent dat je genoeg over je artikel weet en het onderwerp nog niet besproken is, denk dan toch nog even na over je onderwerp zelf. Hoort het wel thuis in een encyclopedie? Het gebeurt heel vaak dat mensen schrijven over het café om de hoek, de slager op het einde van de straat of de plaatselijke kapper die iedereen te kort knipt. Die dingen horen hier hoogstwaarschijnlijk niet thuis. Artikels over een leraar, een lokale sportvereniging of een plaatselijk koor of bandje zullen vast evenmin van groot belang zijn. Er zijn altijd uitzonderingen, maar die zijn schaars.

Ook over jezelf schrijven in een artikel is geen goed idee. Als iemand je belangrijk genoeg vindt, dan kom je wel vanzelf op Wikipedia. Hetzelfde geldt voor je bedrijf of je eigen muziekband. Als totaal onbekenden over die dingen gaan schrijven, dan zit het goed. Zelf doe je het beter niet. Je kunt jezelf waarschijnlijk nooit goed genoeg inschatten.

Twijfel je aan het belang van je onderwerp, bekijk dan ook even de richtlijn Wikipedia:Relevantie. Die is niet bindend, maar geeft puike aanwijzingen.

Het schrijven zelf

Stelregel 1: schrijf alles zelf, kopieer niets of typ het niet letterlijk over. Maak er je eigen ding van, 100%.
Stelregel 2: vertaal alleen iets waarvan je weet dat het klopt en waarvan je zeker bent dat je het goed hebt begrepen.
Stelregel 3: schrijf in de derde persoon enkelvoud. "Ik", "jij", "jullie" en "wij" horen hier niet thuis in een artikel.
Stelregel 4: vergeet ook de andere Nederlandstalige landen niet, beperk je niet tot Nederland of Vlaanderen.
Stelregel 5: schrijf juist. Zie spelling onderaan.
Stelregel 6: blijf neutraal. Zie Neutraliteit onderaan.

Start met een inleiding

Bijna alle Wikipedia-artikels starten op dezelfde manier: de eerste zin vat samen over wat het gaat. Wie is de persoon waar je over schrijft? Waar komt de muziekgroep vandaan en welke muziek maken ze? Wat voor soort bedrijf is het? Welk soort dier is het? De lezer moet na de eerste zin al direct weten over wat of wie het gaat.

Zet de naam van je artikel, je onderwerp dus, ook altijd in de eerste zin en maak deze vet (= typ voor en na het woord 3 keer een apostrof, dus zo: '''je onderwerp'''). Gebruik voor de rest géén vet in je artikel. Maak je artikelnaam ook alleen in de 1ste zin vet.

Je kunt na die eerste zin nog enkele andere inleidende zinnen schrijven, maar wees er spaarzaam mee. De eerste paragraaf moet de grote lijnen weergeven. Geen lange uitleg, die hoort verderop.

Personen

Als je een persoon bespreekt, begin je artikel dan met zijn naam gevolgd door tussen haakjes zijn geboorteplaats- en -datum en ev. sterfplaats en -datum (bv. (Brussel, 20 april 1886 - Amsterdam, 21 april 1918)). Geef dan direct aan wat hij was of deed. Maak bij voorkeur interne links van de plaatsen en data. Zie verder hoe je dat doet.

Synoniemen

Sommige onderwerpen hebben meerdere woorden om het te beschrijven. Of een afkorting. Organismen hebben ook een wetenschappelijke naam. Die synoniemen vermeld je ook best in de inleiding. Maak die woorden ook vet.

Optioneel: je kunt misschien best ook zorgen dat al die synoniemen verwijzen naar je echte onderwerp. Je kunt gewoon weer een nieuw artikel beginnen en daar dan typen #REDIRECT [[je onderwerp]]. Heeft zo'n synoniem ook een andere betekenis? Maak er dan een doorverwijspagina van.

Structuur

Hou structuur in wat je schrijft. Schrijf je een stukje geschiedenis? Voeg je er ook een of andere lijst aan toe? Gebruik dan kopjes om niveaus te maken. Scheid je info in duidelijk afgelijnde onderdelen als dat kan, zeker als er veel info is. Typ daarvoor een subtitel tussen twee is-gelijk-aantekens, zo dus: == Geschiedenis ==. Als je daarbinnen bv. per periode iets wil schrijven, gebruik dan een extra "=" voor elke kleinere onderverdeling. Doe dit bij voorkeur zonder niveaus over te slaan, ook al vind je het kopje dan te groot of te vet. Een logische structuur is meestal wenselijker. Niet alles ziet er overigens op elke pc of in elke browser hetzelfde uit. Let dus niet te veel op letteropmaak binnen je eigen browser. Mijd gebruik van vet om deze onderverdelingen te maken!

Hou ook rekening met de leesbaarheid. Rond een paragraaf af met 2 enters om een witregel te krijgen. Gebruik geregeld witregels.

Leg alles uit

Gebruik je vaktermen? Heb je het over een relatief onbekend voorwerp? Over een kunststroming? Een muziekgenre? Zorg dat iedereen je artikel begrijpt. Leg ongewone woorden uit (kort). Bestaat er een artikel over dat onderwerp op Wikipedia? Dan moet je het niet uitleggen. Leg een interne link (zie hieronder).

Interne links

Interne links gebruik je als je wil linken naar andere artikels. Om een woord uit te leggen of ook om te verwijzen naar bv. de auteur van het boek, de groep van het muziekalbum, de politieke partij, de werkgever, de kunststroming, een plaats... Dat maakt je artikel leesbaar en maakt het handig voor mensen om meer info op te zoeken rond deelaspecten van je onderwerp. Intern linken is simpel: zet een woord of woordgroep tussen vierkante haken ([[interne link]]). Komt het bewuste woord twee of meer keer voor? Link dan bij voorkeur alleen de eerste keer.

Data en plaatsen

Verwijzen naar een datum doe je zo: [[25 maart]] [[2010]], dus dag+maand en jaar apart. Doe dit echter niet bij elke datum, vooral bij geboorte- en sterfdata is dit gebruikelijk. Voor plaatsen doe je het beter wel.

Externe links

Verwijzen naar andere sites doe je beter zo weinig mogelijk. Vaak volstaat het om te verwijzen naar een officiële site of een site met meer info. Een fansite is meestal niet wenselijk, forums en weblogs nog minder. Zet je externe links ook niet zomaar in je artikel. Meestal wordt als laatste onderverdeling van een artikel een kopje "externe link" (voor 1) of "externe links" (voor 2 of meer) gemaakt. Dan zet je daar best alle externe links in een lijst (zie verderop). Extern linken doe je door je volledige link tussen enkele vierkante haken te zetten, ev. met een uitleg erbij, zo: [http://www.externelink.tld Externe link].

Zie Wikipedia:Wanneer extern linken als je twijfelt over de relevantie van je link.

Lijsten

Sommige dingen kun je best ook in een lijst plaatsen, bv. opsommingen van titels. Zit er een structuur in? Gebruik dan een genummerde lijst. Geen echte structuur? Neem dan een gewone lijst. Een genummerde lijst maak je door voor je items 1 hekje (#) te zetten. Zet alle puntjes op een aparte lijn. Voor ongeordende lijsten gebruik je een sterretje (*).

Afwerking

Maak je artikel compleet, dan ben je al een stuk zekerder dat het bewaard blijft.

Media

Foto's en filmpjes bij een artikel zijn leuk. Wikipedia biedt je de mogelijkheid om die te uploaden, maar je moet daar zéér spaarzaam mee zijn. Je mag enkel bestanden uploaden die je zelf hebt gemaakt, bv. een foto uit je persoonlijke collectie. Geen foto's of bewerkingen van foto's van op internet of uit kranten. Die zijn beschermd door auteursrechten.

Categorieën

Artikels die iets met elkaar te maken hebben, worden gelinkt door categorieën. Kijk eens bij een verwant onderwerp helemaal onderaan. Staat er een categorie bij waar je artikel in kan passen? Voeg die dan ook toe aan je eigen artikel met een soort interne link: [[Categorie:Interne link]]. Voeg die onderaan toe.

Bronnen

Boven de categorieën kun je ook nog bronnen vermelden. Gebruik daarvoor het volgende systeem:

{{Appendix||2=

== Bronnen ==

* bron 1

* bron 2

* ...

}}

Dit maakt je artikel geloofwaardig, tenminste als je die bronnen ook echt hebt gebruikt.

Referenties

Als de bewuste bronnen niet gebruikt zijn voor het hele artikel, maar slechts voor één zin of één onderdeel, gebruik dan referenties. Die plaats je na de zin of het onderdeel, net na de laatste punt (geen spatie). Per referentie gebruik je het volgende systeem: <ref>Bron</ref>; voor meerdere bronnen herhaal je dit. Je kunt referenties ook plaatsen binnen een zin om één bepaald stuk van de zin te voorzien van een bron. Zet dat dan net na dat stuk; als dit stuk het einde van de zin is, zet de referentie dan net vóór het laatste leesteken.

Als je referenties plaats, moet je ook onderaan je artikel {{references}} plakken zodat die daar verschijnen. Je kunt dit in het Appendixsjabloon van hierboven toevoegen, bv. op deze manier:

{{Appendix||2=

== Bronnen ==

* bron 1

* bron 2

* ...

== Referenties ==

}}

Je kunt er ook voor opteren om geen bronnenlijst te gebruiken, maar alleen referenties. Dit maakt niet zoveel uit, het belangrijkste is dat je artikels bronnen heeft. De manier waarop je die presenteert is daaraan ondergeschikt.

Sjablonen

In Categorie:Wikipedia:Sjablonen voetnoot vind je handige sjablonen waarin je je bronnen kunt plaatsen. Dat helpt bij het uniform maken van de bronnen. Voor links op het web kun je bijvoorbeeld Sjabloon:Voetnoot web gebruiken, voor tijdschriften Sjabloon:Citeer tijdschrift. Hoewel dit meer werk inhoudt, zorgt dit wel voor een eenduidig systeem.

Typisch artikel

Een typisch artikel zal er dan zo uitzien:

Inleiding

Zinnen

Kopjes en subkopjes

Zinnen binnen de kopjes en subkopjes

Externe links

Bronnen

Categorieën

Behalve de inleiding kunnen enkele of al van de onderdelen wegvallen.

Spelling

Juiste spelling is ook belangrijk op Wikipedia. Hier wordt de Woordenlijst van de Nederlandse taal gebruikt.

Schrijf woorden aaneen

Een typische fout tegenwoordig is het van elkaar schrijven van woorden die aan elkaar moeten, samenstellingen meer bepaald. In het Engels schrijf je alle woorden normaal van elkaar, in het Nederlands is dat niet zo. We schrijven bijvoorbeeld drinkbeker en niet drink beker. Het probleem duikt al vaker op bij ongewone samenstellingen, zoals Club Bruggefan of Formule 1-sport. Of langere woorden als eersteklasrijtuig. De spellingscontrole zal die woorden inderdaad als fout bestempelen, maar die controles bevatten dan ook geen samenstellingen. Bij twijfel: mijd de woorden. Fan van Club Brugge of de sport Formule 1 of een rijtuig van eerste klasse zijn ook juist.

Afkortingen

Een andere typische fout komt vaak voor bij vertalingen uit bv. het Engels. In het Engels is een afkorting altijd met hoofdletters geschreven. In het Nederlands is dat eerder uitzonderlijk. Woorden als DNA worden met hoofdletters geschreven, woorden als hiv, hbo, aids, lp, cd-rom, dvd, en mp3 zijn met kleine letter geschreven. Deze woorden staan in de woordenlijst. Zoek ze bij voorkeur op.

Mijd ze!

Mijd typische afkortingen als ev., bv., o.a. ... in een artikel. Niet iedereen snapt de betekenis en het leest niet vlot. Voor letterwoorden zoals in de voorbeelden hierboven is dit natuurlijk niet nodig. Gebruik daar liever interne links.

Neutraliteit

Het schrijven van artikels vereist dat je geen eigen mening geeft. Let dus zeker op met woorden als "belangrijkste", "slechtste", "grootste", "gruwelijke", "schitterende", "perfecte" etc. Als iemand anders daar een andere mening over kan hebben, dan moet je die woorden ofwel mijden ofwel nuanceren. Het kan zijn dat bv. een film door een belangrijke organisatie als de beste in zijn soort wordt beschouwd, maar dan moet die bron er wel bij. Meestal is het artikel echter beter af zonder dat soort onwetenschappelijke meningen.

Er is echter wel plaats voor gefundeerde meningen op Wikipedia. Een artikel moet geen bloemlezing zijn. Als er veel kritiek is op een bepaalde persoon of een bepaald bedrijf of product, dan kan dat daar gerust in. Maar dan moet er wel bij vermeld staan dat die kritiek door bepaalde mensen wordt geuit. Bij voorkeur vermeld je dan ook een bron.

Oppassen met actuele zaken

Actuele zaken mogen op Wikipedia vermeld worden (als ze belangrijk zijn), maar het is beter deze los te zien van hun tijd. Schrijf niet over "momenteel", "nu", "binnenkort", "enkele dagen/jaren geleden" maar wees concreet. Geef jaartallen, maanden, dagen. Het artikel blijft misschien wel 3 jaar ongewijzigd, "momenteel" is tegen dan vast al gedaan.

Inhoud op deze pagina valt onder verantwoordelijkheid van MichielDMN en is geen officieel erkende helppagina.