Gebruiker:Mondo/Week Zonder Vlees

Mee bezig
Mee bezig
Aan deze pagina of deze sectie wordt de komende uren of dagen nog druk gewerkt.
Toelichting: Geen andere bewerkers dan gebruiker Isabel Boerdam en ik, s.v.p.
Klik op geschiedenis voor de laatste ontwikkelingen.

De Week Zonder Vlees is een jaarlijks initiatief om een week lang geen vlees te consumeren. Het initiatief komt van de Stichting Nationale Week Zonder Vlees[1], een non-profit organisatie met een officiële status als Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI), opgericht in 2018 door Isabel Boerdam.[2] Tot en met 2022 hadden er zo'n 2,4 miljoen mensen meegedaan.[2] De stichting werkt momenteel aan een Europese uitrol om het bewustzijn rond de voordelen van minder vleesconsumptie te vergroten.

Doelstellingen

bewerken

De Week Zonder Vlees-campagne richt zich op het veranderen van consumentengedrag en het vergroten van het bewustzijn over de positieve impact van minder vlees consumeren.[3] Het doel van de campagne is om mensen aan te moedigen om gedurende één week geen vlees te eten, waardoor ze kunnen ervaren hoe dat is en hun eetgedrag op lange termijn zouden kunnen veranderen.

De stichting heeft de volgende doelstellingen:

  • Bevorderen van een flexitarisch eetpatroon dat maaltijden met vlees en vis afwisselt met plantaardige gerechten, in de wetenschap dat dagelijkse vlees- en zuivelconsumptie schadelijk is voor het klimaat.
  • Vergroten van het bewustzijn in Europa over de positieve impact van minder vlees- en zuivelconsumptie op de menselijke gezondheid, dierenwelzijn en het milieu. Laten zien hoe plezierig, leuk en eenvoudig het is om vegetarisch en plantaardig te eten.
  • Aandacht trekken voor het initiatief door samenwerking met bedrijven, scholen, kantines, restaurants, universiteiten en publieke instellingen in verschillende landen. Tijdens de Week Zonder Vlees 2020 ging Kentucky Fried Chicken (KFC) compleet vegetarisch in Nederland.[4] Daarnaast hebben grote Nederlandse supermarkten zoals Albert Heijn en Jumbo speciale promoties tijdens de campagneweek. De verkoop van vleesvervangers in Nederland steeg in 2024 met 15% tijdens de Week Zonder Vlees terwijl de verkoop van rundvlees afnam met 23%.
  • De Week Zonder Vlees jaarlijks organiseren en integreren in de nationale klimaatstrategie, om zo een flexitarisch dieet met minder vlees- en zuivelconsumptie de nieuwe norm te maken.
  • Jaarlijks de Week Zonder Vlees-campagne lanceren in minimaal vijf verschillende Europese landen: België (2023), Denemarken (2024), Duitsland (2024), Spanje (2025) en Oostenrijk (2026).
  • Aantonen via steekproeven dat het aantal deelnemers per land jaarlijks groeit en dat het percentage mensen dat van plan is hun vlees- en zuivelconsumptie te blijven verminderen toeneemt.
  • Bewijzen door middel van supermarktonderzoek dat er tijdens de campagneperiode een proportionele daling in vlees- en zuivelverkopen is ten opzichte van een normale week.
  • Minimaal 8 miljoen Europeanen bij de campagne betrekken tegen 2027.

De campagne begon in Nederland, maar sinds 2023 wordt de campagne ook in andere Europese landen uitgerold, met als doel een vergelijkbare impact te bewerkstelligen. De stichting zet zich in om het bewustzijn over en de aanpassing van eetgewoonten in zoveel mogelijk Europese landen te bevorderen.[5] Het uiteindelijke doel van de Week Zonder Vlees is om de grootste campagne voor gedragsverandering op het gebied van voeding in Europa te worden. In 2023 deden in België 300.000 mensen mee aan de Week Zonder Vlees en sloten 29 bedrijven zich aan, waaronder Albert Heijn, Becel, HAK, Hello Fresh en Vivera. Deze bedrijven helpen bij de bredere verspreiding van de Week Zonder Vlees.

Om deze doelstellingen te bereiken, volgt de stichting de volgende strategie:

  • Delen van kennis en inspiratie in de vorm van artikelen, producten en recepten over een vegetarisch en plantaardig dieet via alle kanalen: website, sociale media en nieuwsbrief.
  • Online en, indien het budget het toelaat, offline mediacampagnes om het bewustzijn van de campagne te maximaliseren en zoveel mogelijk mensen aan te moedigen deel te nemen en hun eetgewoonten te veranderen. In 2024 is de stichting 494 keer gepubliceerd in de media.
  • Samenwerken met diverse lokale retailers en producenten om een lokale beweging binnen de voedselindustrie te stimuleren en de boodschap breder te verspreiden via hun kanalen en producten, terwijl ook praktische begeleiding wordt geboden.
  • Partnerschappen aangaan met diverse lokale cateraars en restaurants om het aanbod van vegetarische en plantaardige opties in de horeca, bedrijfskantines, snelweg locaties, universiteiten en scholen uit te breiden. In Nederland werken cateraars zoals Albron en Sodexo samen met de Week Zonder Vlees om meer vegetarische opties aan te bieden in bedrijfsrestaurants en scholen.
  • Samenwerken met lokale universiteiten en publieke instellingen en hen betrekken als stakeholders in de campagne, hun expertise benutten en gezamenlijk focussen op de campagne doelstelling. Universiteiten zoals de Universiteit van Amsterdam en de Technische Universiteit Delft hebben zich aangesloten bij de campagne en organiseren evenementen en workshops om het bewustzijn te vergroten.
  • Aanbieden van een educatief pakket aan onderwijsinstellingen, basisscholen en middelbare scholen, waardoor het onderwerp bewuste vlees- en zuivelconsumptie in hun curriculum kan worden opgenomen.
  • Voortdurende communicatie onderhouden met partijen die betrokken zijn bij soortgelijke initiatieven en campagnes, zoals belangrijke lokale opinieleiders op dit gebied en andere organisaties met vergelijkbare doelstellingen, met het doel elkaar geïnformeerd te houden en mogelijkheden voor versterking of samenwerking te verkennen.

Onderzoek door Norstat toont aan dat in 2024 44% van de Nederlandse bevolking de Nationale Week Zonder Vlees & Zuivel herkent. Daarnaast nam 20% van de Nederlandse volwassen bevolking deel aan de campagne in 2024. Ten slotte had 80% van de deelnemers in 2024 de intentie om na de Nationale Week Zonder Vlees & Zuivel minder of geen vlees en zuivel meer te eten.

Voor de Europese uitrol is de doelstelling dat tegen 2026 8 miljoen Europeanen deelnemen aan de campagne. Daarnaast is het doel dat minstens 15% van de inwoners in alle Europese landen zich de campagne herinnert, en dat 60% van de deelnemers van plan is om in de toekomst minder vlees te eten.

Geschiedenis

bewerken

Stichting Week Zonder Vlees is een Nederlandse organisatie die werd opgericht door Isabel Boerdam in 2018 omwille van de klimaatverandering en de maatschappelijke gezondheid.[2][6] Boerdam is sinds haar negende vegetariër en deelt sinds 2013 vegetarische recepten op haar blog De Hippe Vegetariër. In 2018 wilde ze meer doen dan alleen een blog bijhouden en zette ze de 'Week Zonder Vlees'-campagne op. Deze eerste editie toonde groot potentieel en daarom richtte Boerdam een non-profit stichting op om de campagne voort te zetten.

Vanaf 2022 behoort geen zuivel consumeren ook tot de campagne, aangezien zuivel ook van grote invloed is op de klimaatverandering.[7] In 2024 hadden 51 producenten en supermarkten zich verbonden aan de campagne.[8]

Kritiek

bewerken

Het initiatief heeft ook te maken met kritiek, vooral vanuit de gemeenschap van vleeseters. Kritiekpunten omvatten onder andere het gevoel dat vleeseters door vegetariërs en deelnemers aan het initiatief worden weggezet als mensen met slechte gewoonten.[9] Dit kan leiden tot een polariserend debat, waarbij sommige vleeseters zich aangevallen voelen door de campagne. Desalniettemin blijkt door een representatieve steekproef dat 79% van de Nederlanders positief of neutraal staat tegenover de Week Zonder Vlees.

Volgens sommige critici, zoals Rutger Bregman, kan deze polarisatie worden verminderd door meer te focussen op wetenschappelijke argumenten en minder op moraliserende boodschappen. Bregman stelt dat het gebruik van objectieve gegevens over de milieu-impact van vleesconsumptie, de gezondheidsvoordelen van een plantaardig dieet en de ethische overwegingen rondom dierenwelzijn effectiever kan zijn om mensen te overtuigen zonder hen te vervreemden.[10]

Bovendien is er kritiek op de effectiviteit van de campagne op de lange termijn. Hoewel de Week Zonder Vlees positieve kortetermijneffecten kan hebben, is het onduidelijk in hoeverre deze gedragsveranderingen duurzaam zijn.[11] Sommige deelnemers vallen na de campagne terug in hun oude eetgewoonten, wat vragen oproept over de langetermijnimpact van de initiatieven. Toch blijkt uit de statistieken van Norstat dat 9% helemaal geen vlees en zuivel meer gaan consumeren en 71% van plan is om minder vlees te gaan eten in de toekomst.

Tot slot is er een discussie over de inclusiviteit van de campagne. Critici beweren dat de campagne zich vooral richt op een bepaald segment van de bevolking, namelijk stedelijke, hoger opgeleide mensen die al interesse hebben in duurzaam eten. Hierdoor zouden andere groepen, zoals mensen in landelijke gebieden of lagere inkomensklassen, minder bereikt worden. Toch neemt het draagvlak van het initiatief ook toe in de noordelijke en zuidelijke provincies van het land. [12] Uit de statistieken van het onafhankelijke onderzoeksbureau Norstat blijkt dat 50% van de deelnemers in 2024 van buiten de randstad kwam.

Zie ook

bewerken
bewerken