Gewone garnaal

Gewone garnaal
Taxonomische indeling
Rijk:	Animalia (Dieren)
Stam:	Arthropoda (Geleedpotigen)
Onderstam:	Crustacea (Kreeftachtigen)
Klasse:	Malacostraca (Hogere kreeftachtigen)
Orde:	Decapoda (Tienpotigen)
Infraorde:	Caridea (Garnalen)
Familie:	Crangonidae
Geslacht:	Crangon
Soort
	Crangon crangon; (Linnaeus, 1758); Originele combinatie; Cancer crangon
Synoniemen
	Lijst Crangon vulgaris Fabricius, 1798; Crangon rubro punctatus Risso, 1816; Cancer schillinus Nardo, 1847; Crangon maculosus Rathke, 1836; Crangon maculosus f. typica Czerniavsky, 1884; Crangon maculosus f. brevirostris Czerniavsky, 1884; Crangon maculosus var. suchumica Czerniavsky, 1884; Steiracrangon orientalis; Steiracrangon orientalis var. longicauda; Steiracrangon orientalis var. longicauda f. intermedia Czerniavsky, 1884; Steiracrangon orientalis var. brevicauda Czerniavsky, 1884; Crangon crangon typicus Doflein, 1900; Crangon crangon f. mediterranea Bražnikov, 1907; Crangon crangon f. typica Bražnikov, 1907;
	Afbeeldingen op Wikimedia Commons
	Gewone garnaal op Wikispecies
	(en) World Register of Marine Species
Portaal	Biologie

De gewone garnaal of grijze garnaal (Crangon crangon) is een garnaal uit de familie Crangonidae. De wetenschappelijke naam van de soort werd als Cancer crangon in 1758 gepubliceerd door Carl Linnaeus.^[1] De lengte is ongeveer 50 tot 70, maximaal 90 millimeter en de kleur is grijs tot bruin met een onregelmatige vlekjestekening. De garnaal kan van kleur veranderen om zich aan te passen aan de ondergrond. Ook graaft hij zich daarin vaak in, en is dan nagenoeg onzichtbaar.

De gewone garnaal komt veel voor in kustwateren met een zanderige tot slibbige ondergrond. De garnaal foerageert 's nachts over de bodem en graaft zich overdag in zodat alleen de ogen en voelsprieten uitsteken. Het is een alleseter die zowel plantaardig materiaal en aas, maar ook prooidieren als borstelwormen eet.

Vangst en verwerking

Noordzeegarnalen worden hoofdzakelijk door Nederlandse (45% in 2016^[2]) en Duitse (37%) vissers gevangen. Kleinere producenten zijn Denemarken (10%) en België (1%). Garnalen worden tegenwoordig vaak aan boord gekookt om aan de wal gepeld te worden.

Het pellen gebeurt meestal met de hand door garnalenpellers in lagelonenlanden als Marokko, Thailand of Bangladesh.^[2] Om bederf te voorkomen worden deze garnalen bewerkt met conserveermiddelen zoals benzoëzuur.^[bron?]

Bij garnaalkruien worden garnalen met een kruinet gevangen. De garnalenvisser gaat hiervoor ongeveer 1 uur voor laagwater tot op heuphoogte in zee en sleept het net voort tot de vloed inzet. September en oktober zijn de maanden waarin op deze wijze de meeste en de grootste garnalen gevangen worden. Garnaalkruierij te voet wordt aan de Belgische kust nog beoefend^[3], maar het traditionele vissen van garnalen te paard is bijna verdwenen, de garnaalvissers te paard in Oostduinkerke zijn erkend door UNESCO als immaterieel cultureel erfgoed van de mensheid.^[4]

Consumptie

De grijze garnaal wordt in België gezien als een delicatesse, het land consumeert ongeveer de helft van de gevangen grijze noordzeegarnalen.^[2] Gekend zijn de garnaalkroket. Daarnaast zijn ook Duitsland en Nederland grote consumenten.

Externe link

SoortenBank.nl beschrijving en afbeeldingen

Bronnen, noten en/of referenties

↑ Linnaeus, C. (1758). Systema naturae ed. 10: 632
↑ ^a ^b ^c Themanummer Grijze Garnaal, 18 februari 2002. Gearchiveerd op 2 september 2022.
↑ Garnalen vissen te voet en te paard^{[dode link]}.
↑ Shrimp fishing on horseback in Oostduinkerke, UNESCO. Gearchiveerd op 23 maart 2017.

[1] Linnaeus, C. (1758). Systema naturae ed. 10: 632

[the-2] Themanummer Grijze Garnaal, 18 februari 2002. Gearchiveerd op 2 september 2022.

[3] Garnalen vissen te voet en te paard^{[dode link]}.

[4] Shrimp fishing on horseback in Oostduinkerke, UNESCO. Gearchiveerd op 23 maart 2017.

[1]

[2]

[3]

[4]