Grootouders voor het Klimaat

Grootouders voor het Klimaat is een burgerbeweging van (groot)ouders die bezorgd zijn over de klimaatverandering.

GvK is gesticht op 25 januari 2019 in het Vlaams parlement, Brussel.

Geschiedenis in België, Vlaanderen

Op donderdag 10 januari 2019 kwamen in Brussel 3000 spijbelende scholieren samen om een klimaatrechtvaardig beleid te eisen. Ze waren erg ongerust over hun toekomst. De klimaatactiviste Anuna De Wever had hen daartoe opgeroepen in navolging van de Zweedse activiste Greta Thunberg. De voorzitter van GroenPlus, de ouderenwerking van Groen, Hugo Van Dienderen had de oproep op sociale media opgemerkt. En een tiental grootouders waren welkom om de jongeren te steunen. Die grootouders, allemaal lid van GroenPlus, besloten om een partij-onafhankelijke burgerbeweging op te richten. Ze vroegen aan prof. em. Bernard Hubeau het stichtingscolloquium op 25 januari 2019 in het Vlaams parlement voor te zitten. Aan dat colloquium namen verschillende mensen van de Vlaamse Ouderenraad deel. Ook Anuna De Wever en vertegenwoordigers van de Franstalige Grands-Parents pour le Climat en van de Nederlandse Grootouders voor het Klimaat waren van de partij. Bernard Hubeau en Hugo Van Dienderen werden co-voorzitters. Van week tot week werden de Grootouders voor het Klimaat (GvK) die de jongerenmarsen in Brussel en andere steden steunden talrijker.

Franstalige en Vlaamse GvK stapten op in tientallen klimaatmarsen van de jongeren.

De nieuwe burgerbeweging bestaat uit ouderen met ervaring, vaardigheden en inzichten. In een open geest en verbonden door hun engagement nemen de vrijwilligers de klimaatcrisis en de waarschuwingen van de wetenschappers van het IPCC zeer ernstig. Ze hebben niet allemaal eigen kleinkinderen, maar delen de bekommernis voor de mensenrechten van iedereen, ook wie het lastig heeft, of elders leeft, of in de toekomst.

Tijdens de coronapandemie waren de Grootouders actief aanwezig op het internet. Vrijwilligers zorgden voor een website. Daarnaast waren er ook vrijwilligers die op verschillende sociale media actief werden. Een coördinatieteam regelde de communicatie via deze kanalen. Er werden meerdere online colleges aangeboden over de sociale, ecologische en economische aspecten van de klimaatcrisis. Die colleges worden op online kanalen van de beweging geplaatst. Tevens verzorgt de beweging een tweewekelijkse nieuwsbrief.

Uit het Stichtingscolloquium en de acties ontstond een "Open Bestuur". Daarin zijn verscheidene afdelingen en werkgroepen actief. En mensen die zich herkennen in het handvest. Op 31 augustus 2020 werd Grootouders voor het Klimaat een vzw. GvK is lid van de Klimaatcoalitie die ruim honderd verenigingen groepeert en de jaarlijkse Klimaatmars organiseert. Omdat GvK lid is van de Bond Beter Leefmilieu krijgen ze steun van deze instelling. Als ouderenorganisatie is GvK lid van de Vlaamse Ouderenraad en werkt de vereniging samen met verschillende seniorenverenigingen. In Reset Vlaanderen werken milieubewegingen en vakbonden samen. GvK is ook van deze club formeel lid. Het Zuidelijk Halfrond is het grootste slachtoffer van de klimaatcrisis terwijl de mensen daar het minste broeikasgassen uitstoten. Uit solidariteit met deze mensen is GvK lid van 11.11.11. GvK blijft relaties onderhouden met Youth for Climate. De Grootouders zijn ten slotte aangesloten bij De Federatie, die het Vlaamse sociaal-cultureel volwassenenwerk en de amateurkunsten vertegenwoordigt.

In 2022 kreeg GvK de Ultimaprijs van de Vlaamse Cultuur in de categorie sociaal-cultureel volwassenenwerk. Uit het juryrapport: "Grootouders voor het Klimaat gaf een krachtig signaal dat het klimaatthema niet enkel de jongeren aangaat, maar dat het een thema is dat alle generaties aanbelangt.". Het jaar voordien hadden Grootouders voor het Klimaat met hun campagne "Onze spaarcenten voor hun toekomst" de Civil Society Prize 2021 gewonnen van het Europees Economisch en Sociaal Comité (EESC). de campagne spoort ouderen aan om bij hun banken er op aan te dringen dat hun spaargelden duurzaam worden belegd. Dus niet in steenkool, olie of gas.

Geschiedenis in België, Wallonië

Grands-Parents pour le Climat werd begin 2015 opgericht door een paar grootouders die zich bewust werden van de dringende ecologische uitdagingen, om bij te dragen aan de toekomst van hun kleinkinderen. Grootouderbewegingen voor het klimaat bestonden al in onder andere Noorwegen, Canada en Franstalig Zwitserland. Sinds de oprichting namen de Grands-Parents pour le Climat deel aan tal van evenementen, demonstraties en sensibiliseringsacties.

Geschiedenis in Nederland

Grootouders voor het klimaat zijn in Nederland sinds december 2016 actief. De organisatie benadert ook de politieke partijen tijdens hun acties via brieven en gesprekken en door een manifest op 19 januari 2017 waarbij de grootouders vragen om een goed klimaatbeleid voor een leefbare wereld voor hun kleinkinderen.

Europese samenwerking

Sinds 2022 vergaderden Grootouders voor het Klimaat uit negen Europese landen regelmatig online om hun ervaringen, doelstellingen en strategieën te delen, wat resulteerde in internationale nieuwsbrieven waarvan de eerste verscheen in september 2022. Na een aantal videoconferenties werd besloten om een eerste EPGC-conferentie (European Grandparents for Climate) te organiseren in Brussel van 30 november tot 3 december 2023 waarbij GvK-organisaties van Oostenrijk, Duitsland, Nederland, Finland, Noorwegen, Denemarken, Groot-Brittannië, Zwitserland en België aan zullen deelnemen.

Zie ook

• Schoolstaking voor het klimaat

Externe links

• Website België, Vlaanderen
• Website Nederland
• Website België, Franstalig
• Website European Grandparents for Climate

Bronnen, noten en/of referenties

Opwarming van de Aarde