Hendrik Waelput

Hendrik Waelput
Volledige naam	Philippe Henri Pierre Jean-Baptiste (Hendrik) Waelput
Bijnaam	H. Lübner
Geboren	26 oktober 1845
Overleden	8 juli 1885
Land	België
Nevenberoep	muziekpedagoog, dirigent
Instrument	piano
Leraren	Karel Miry, François-Joseph Fétis, Charles Hanssens Jr.
Belangrijkste werken	Symfonie in d, Vierde symfonie "Nationale", De Pacificatie van Gent, Berken de Diamantslijper
	(en) Allmusic-profiel
	(en) Discogs-profiel;
	(en) MusicBrainz-profiel;
Portaal	Muziek

Philippe Henri Pierre Jean-Baptiste (Hendrik) Waelput (Gent, 26 oktober 1845 – 8 juli 1885) was een Belgisch componist, muziekpedagoog en dirigent.^[1] Zijn eerste werken publiceerde hij onder het pseudoniem H. Lübner.

Levensloop

Hij was zoon van Marina Catharina Adelaide Lebrun en kleermaker Philippus Jacobus Waelput. Waelput had als eerste muziekleraar aan het St. Barbaracollege te Gent Karel Miry. Daarna begon hij aan een studie letteren en wijsbegeerte aan de Rijksuniversiteit Gent. ongeveer tegelijkertijd studeerde hij harmonie bij François-Joseph Fétis en orkestratie bij Charles Hanssens Jr. aan het Koninklijk Conservatorium in Brussel. In 1866 behaalde hij een compositieprijs. Alhoewel hij zijn vroegste werken nog op Franse teksten schreef, was hij later een vurig aanhanger van Peter Benoit. In 1867 behaalde hij de Prix de Rome voor zijn cantate Het woud.

Waelput was medeoprichter en dirigent van de Koninklijke Vlaamse Schouwburg in Brussel (1866-1867). Na een kort verblijf in Duitsland was hij van 1869 tot 1871 docent compositieleer en directeur van het Stedelijk Muziek-Conservatorium in Brugge.

Hij organiseerde een reeks volksconcerten in Brugge en was tevens dirigent van de Concerts populaires en de Musique Classique in Brussel. Reeds in juli 1871 diende hij na een conflict met het Brugse stadsbestuur zijn ontslag in. Evenmin als Karel Miry werd hij, vanwege zijn Vlaamsgezinde overtuiging, in 1871 niet tot directeur van het Koninklijk Conservatorium in Gent benoemd. Hij verliet daarop het land en was enkele jaren actief in onder andere Den Haag, Cherbourg, Boulogne-sur-Mer, Dijon, Douai, Issoudun, Fécamp en Rijsel. Na zijn terugkomst in België werd hij dirigent van het orkest van de "Grote Schouwburg" in Gent (1875-1878 en 1882-1885) en eveneens directeur van het "Théâtre Royal" in Antwerpen (1879-1880). In 1879 werd hij docent harmonie, contrapunt en fuga aan het Koninklijk Vlaams Conservatorium in Antwerpen.

Hendrik Waelput wordt beschouwd als een van de vertegenwoordigers van de Vlaamse school; verder wordt hij, dankzij Edward Blaes, ook wel de 'Vlaamse Schubert' genoemd. Als componist schreef hij binnen verschillende genres.

Composities

Werken voor orkest

1865 Concerto symphonique, voor dwarsfluit en orkest
1870 Eerste Symfonie in d
1875 Tweede Symfonie in Es-groot
1875 Derde Symfonie in b
1875 Vierde Symfonie "Nationale", in C-groot
1881 Hulde aan Conscience
Agneessens, ouverture
Feestouverture
Ouverture de Concert voor klein orkest in c
Kwartentanz
Serenade, voor dwarsfluit en orkest
Suite
Romance voor hoorn en orkest
Marche des Geux (Hulde aan de Geuzen), Feestmars
Vijfde symfonie (onvoltooid; slechts een cantabile-deel is aanwezig)

Cantates en gewijde muziek

1867 Het woud, cantate - tekst: Karel Versnaeyen
1867 De Wind, cantate - tekst: Emmanuel Hiel
1871 Memlinc-cantate voor de onthulling van het standbeeld van de beroemde schilder Hans Memling (1430?-1494) in Brugge
1872 De Zegen der Wapens cantate - tekst: Eugeen van Oye
1876 De Pacificatie van Gent, cantate voor gemengd koor en orkest (gecomponeerd naar aanleiding van de feestelijkheden in Gent in 1876 ter herdenking van 300ste verjaardag het vredesverdrag tussen de gewesten Holland en Zeeland, Willem van Oranje en hun bondgenoten uit de rest van de Nederlanden (1576)) - tekst: Emmanuel Hiel
Stabat Mater

Muziektheater

Opera's

Voltooid in	titel	aktes	première	libretto
1865	La ferme du diable		1865, Gent	Victor Wilder en Ernest Houdet
1868	Berken de Diamantslijper	4 bedrijven	1868, Antwerpen	Karel Versnaeyen
1881	Stella		14 maart 1881, Brussel, Vlaamse Schouwburg	Isidoor Teirlinck en Reimond Stijns

Vocale muziek

1872 Zes gedichten - tekst: Eugeen van Oye
1878 Minne- en wiegelied - tekst: Eugeen van Oye
Afscheid
Helpt nu uzelf (De Tiende Penning)
In de duinen
Jeugd en liefde
Tabakslied
Wilhelmus (naar de versie uit Peter Benoits "De Schelde")

Kamermuziek

Andante Cantabile voor 4 altviolen
Strijkkwintet

Eerbetoon

Er bestaat een Hendrik Waelputstraat in Gent
Er bestaat een Hendrik Waelputstraat in Brugge

Bibliografie

Geïllustreerd muzieklexicon, onder redactie van Mr. G. Keller en Philip Kruseman, medewerking van Sem Dresden, Wouter Hutschenruijter (1859-1943), Willem Landré, Alexander Voormolen en Henri Zagwijn; uitgegeven in 1932/1949 bij J. Philip Kruseman, Den Haag; pagina 876
Jozef Robijns, Miep Zijlstra: Algemene muziek encyclopedie, Haarlem: De Haan, 1979-1984, ISBN 978-90-228-4930-9, deel 10, pagina 195, bijdrage van A.Corbet
Flavie Roquet: Lexicon Vlaamse componisten geboren na 1800, Roeselare: Roularta Books, 2007. 946 p., pagina 899 ISBN 978-90-8679-090-6
Luc Leytens: Hendrik Waelput, een vergeten componist, in: Kaderblad Jeugd en Muziek Vlaanderen, september 1985, nr. 147, pp. 1–5
August Louis Marcel Corbet: Hendrik Waelput, in: Algemene Muziekencyclopedie, dl. 10, Weesp, 1984, p. 195.
Bernard Leon Huys: Waelput, in: Nationaal Biografisch Woordenboek, dl. 7, Brussel, 1977, p. 1037-1043.
Edward De Vynck: Henry Waelput, Brussel: Palais des Académies, 1935. 125 p.
C. Bergmans: Philippe-Henri-Pierre-Jean-Baptiste Waelput, in: Le Conservatoire royal de Musique de Gand, Gent, 1901, p. 437-441.
Arthur Pougin: Waelput (Henri), in: Biographie universelle des musiciens et bibliographie générale de la musique par François-Joseph Fétis, Supplément et Complément, publiés sous la direction de Arthur Pougin, dl. 2, Parijs, 1880, p. 641.

Externe links

Biografie op SVM
Korte biografie op Tweepoorten (gearchiveerd)

Bronnen, noten en/of referenties

↑ De geboorteakte Gent 1845 nr. 3086 vermeldde voornamen Philippus Henricus Petrus Joannes Baptista

[1] De geboorteakte Gent 1845 nr. 3086 vermeldde voornamen Philippus Henricus Petrus Joannes Baptista

[1]