Gereedschap

Gereedschappen of werktuigen zijn hulpmiddelen om bewerkingen te kunnen uitvoeren die een mens (of dier) met zijn lichaam zelf niet of moeilijk kan uitvoeren.

Mensen en mensapen kunnen gereedschap gebruiken, maar ook bij kraaiachtigen, Goffins kaketoes, zeeotters en dolfijnen is het gebruik van gereedschap gezien.

Andere termen die gebruikt worden voor bepaalde typen gereedschap zijn gerei (meervoud van zachter gereedschap) en instrument (over het algemeen een meer geavanceerd of erg specialistisch stuk gereedschap). Voor groter en zwaarder gereedschap wordt meestal de term werktuig gebruikt.^[bron?]

Er zijn stukken gereedschap die in verschillende velden worden gebruikt, maar vaak is gereedschap zeer gespecialiseerd voor een bepaalde toepassing. Zie bijvoorbeeld het artikel over houtbewerking.

Gereedschap kan onderverdeeld worden in verscheidene categorieën:

Handgereedschap

Hulpmiddelen bij gereedschappen

Machinegereedschap

Machinale equivalenten van handgereedschap:

draaibank, freesmachine, metaaldraaibank (dit zijn beitels)
boormachine, klopboormachine, boorhamer, drilboor
schaafbank, vlakbank, vandiktebank (dit zijn schaven)
knipschaar
accuboormachine (gebruikt als schroevendraaier)
schuurmachine (schotelschuurmachine)
bandzaag, cirkelzaag
- decoupeerzaag
- figuurzaagmachine
- kettingzaag (motorzaag)
- lintzaag
- radiaalzaag
- zaagmachine

Overig machinaal gereedschap:

Meetgereedschap

Voor het meten van lengtes:

Ander meetgereedschap:

bandenspanningsmeter
curvimeter
gradenboog
kaliber (instrument)
krompasser
multimeter (stroom-. spanning-, weerstand-, universeelmeter)
schietlood
schroefdraadmeter
sonde of taster
steekpasser
vlakplaat
voelermaat
waterpas

Tekengereedschap

afrondingsmal of tekenschaats
doezelaar
gatenplaat of cirkelmal
gradenboog
Graphos van Pelikan
kleurpotloden
krijtstift gebruikt in de bouw
lettersjablonen met alle mogelijke letter- en cijfertypen
liniaal
passer en valpasser
Rapidograph, buisjespen van Rotring
schaalstok
spatlijn
stifthouders van Pentel
strooklatten
tekendriehoeken van 45/45 en 60/30 graden
tekenhaak of tekenmachine
tekenplank of tekenbord
parallelliliaal
tekenpotloden in vele hardheden, ook als vulpotlood
tekensjablonen voor alle mogelijke vakgebieden
tekentafel
timmermanspotlood
trekpen
vlakgum of stuf

Schildersgereedschap

Tuingereedschap

Huishoudelijk gereedschap

Elektrische huishoudelijke gereedschappen worden meestal met de term huishoudelijke apparatuur aangeduid.

Gereedschap voor zelfverzorging

Kook- en eetgereedschap

Naaigereedschap

Overig gereedschap en werktuigen

Werkplaatsgereedschap

Vandiktebank

Op een werkplaats worden verschillende gereedschappen en werktuigen gebruikt, zoals:

Landbouwwerktuigen

Smidswerktuigen

De smid gebruikt in de smederij onder andere:

Reddingswerktuigen

Hydraulisch redgereedschap

Militair gereedschap

gevechtswapen

Boordgereedschap

Boordgereedschap is het bij een voer- of vaartuig aan boord meegenomen gereedschap. Meestal wordt standaard bij een nieuw voertuig boordgereedschap meegeleverd. Dat gereedschap heeft zelden de kwaliteit van gereedschap waarmee een monteur werkt.

Overige

Vonkvrij gereedschap

Zie de categorie Tools van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.