Hemelgod

(Doorverwezen vanaf Hemelgoden)

Hemelgod is een godheid die macht wordt toegedicht over de hemel en in veel polytheïstische en monotheïstische godsdiensten voorkomt.

De Keltische hemelgod Taranis met zonnewiel en bliksem, 14 cm hoog, brons, Gallo-Romeinse tijd

De hemelgoden, die zowel mannelijk als vrouwelijk zijn, worden soms onderscheiden van de sterrengoden, zoals deze aan de nachtelijke hemel verschijnen. Zij zijn allen goden van een bovenwereld, tegenover die van een benedenwereld: de aarde, de onderwereld (de zogenaamde chtonische godheden) of de zee. In de mythen van het Oude Griekenland heersen bijvoorbeeld Zeus en Hera over de hemel, terwijl Hades en Persephone over de onderwereld regeren. Poseidon heeft de macht over de zee.

Er bestaat vaak een mannelijke hemelgod, die de koning van de goden wordt genoemd. Hij is de patriarch van het pantheon. Hij is de 'hemelvader'. De belangrijkste hemelgodin is vaak de koningin van de hemel.

  • Dyeus, belangrijkste hemelvader
 
Egyptische scheppergod Amon (reliëf, vijftiende eeuw v.Chr.).

Egyptisch

bewerken
  • Amun, scheppergod en god van de wind
  • Anhur, buitenlandse oorlogsgod die aan Shu werd gelijkgesteld
  • Hathor, godin van liefde, schoonheid en muziek
  • Horus, god van de zon, de hemel, koningen en de oorlog
  • Mehet-Weret, hemelgodin
  • Nut, hemelgodin
  • Shu, wind- en luchtgod
  • An, hemelgodin
  • Anshar, hemelgod
  • Anu, koning van de goden, verbonden aan de lucht, de hemel en de sterren
  • Beelshaman, hemelgod
  • Enlil, god van de adem en de wind
  • Hadad
  • El
  • Baalshamin, heer van de hemelen
  • Yahweh, Känitische (Moabitische) storm- of weergod, al vroeg geïdentificeerd met de Ugaritische El en Jebusitische Sedeq

Europees

bewerken
 
Griekse god Zeus met bliksemschichten.
  • Latobius, hemel- en berggod
  • Taranis, hemel- en dondergod
  • Brigid, godin van weer, haard, water, poëzie en ambachten
  • Aether, oergod van de bovenlucht
  • Iris, regenbooggodin en goddelijke boodschapper
  • Uranus, oergod van de hemel
  • Zeus, koning van de goden, heer van de berg Olympus, god van hemel, (on)weer, wet, orde en lot
  • Hera, hemelgodin en echtgenote van Zeus

Romeins

bewerken
  • Caelus, personificatie van de hemel,
  • Jupiter, hemelkoning en god van de hemel en het weer
  • Juno, hemelgodin en echtgenote van Jupiter

Slavisch

bewerken
  • Stribog, god van winden, hemel en lucht
  • Triglav, drievoudige god wiens hoofden hemel, aarde en onderwereld vertegenwoordigen
  • Ilmarinen, goddelijke smid, hemelschepper
  • Ilmatar, maagdelijke geest van de lucht
  • Ukko, hoofdgod van hemel, weer, donder en oogst
  • Horagalles, hemelgod, god van (on)weer, regenboog, oceanen, meren, menselijk leven en gezondheid
  • Mano, maangodin

Turko-Mongools

bewerken

Indiaas

bewerken

Oost-Aziatisch

bewerken
 
V.l.n.r. Japanse goden Izanami en Izanagi.

Chinees

bewerken
  • 24 hemelse keizers
  • 28 hemelse keizers
  • 32 hemelse keizers
  • 64 hemelse keizers

Amerikaans

bewerken

Afrikaans, onder de Sahara

bewerken

Oceanisch

bewerken
 
Afbeelding van de Australische god Baiame (met uitgestrekte armen).

Australisch

bewerken
  • Altjira, Arrerute schepper- en hemelgod
  • Baiame, Zuidoost-Australische schepper- en hemelgod
  • Binbeal, regenbooggod
  • Bunjil, Kulin schepper- en hemelgod

Eilanden in de Grote Oceaan

bewerken