Huis Arianiti

Arianiti
Etniciteit	Albanees
Titels	Vorst van Arianiti; Prins van Arianiti;
Notabele leden	Alëks Arianiti; Komnen Arianiti; Gjergj Arianiti; Muzaka Arianiti; Vladan Arianiti; Thoma Arianiti; Arian Arianiti; Moisi Golemi Arianiti; Andronika Arianiti; Angjelina Arianiti; Vojsava Arianiti; Maria Arianiti; Helena Arianiti; Despina Arianiti; Katerina Arianiti; Teodora Arianiti; Chiranna Arianiti

Het huis Arianiti (Albanees: Shtëpia e Arianitëve) was een Albanese adellijke familie dat regeerde over het vorstendom Arianiti in centraal-Albanië. In 1432 volgde prins Gjergj Arianiti de heerschappijen van zijn vader Komnen op. Gjergj Arianiti was een van de meest prominente Albanese leiders gedurende de 15e eeuw. Arianiti leidde tijdens zijn heerschappij meerdere veldslagen tegen het Ottomaanse Rijk. Tevens was Arianiti een van de stichters van de Liga van Lezhë. Hoewel de Arianiti-dynastie pas aan het einde van de middeleeuwen in macht groeide, worden enkele eeuwen eerder al telgen van de familie benoemd in Byzantijnse documenten.

Geschiedenis

Het vorstendom van Arianiti aan het eind van de 14e eeuw (groen)

Stamvader David was een Albanese edelman en fungeerde als vazal van het Byzantijnse Rijk gedurende de 11e eeuw. Namens de Byzantijnen vocht David tegen de Bulgaren. Konstantin Arianiti, mogelijk zijn zoon, was werkzaam in het Byzantijnse leger. Later zweerde Alëks Arianiti trouw aan het Huis Anjou-Sicilië, die na een personele unie met Albanese heersers het Koninkrijk Albanië stichtten. De Arianiti's genereerden hierdoor verschillende privileges in centraal-Albanië.

De eerste staatvorming van de Arianiti's werd gerealiseerd aan het einde van de 14e eeuw. Edelman Komnen Arianiti heerste over een gebied dat overeen komt met het huidige Durrës. In 1432 volgde Gjergj Arianiti de heerschappijen van zijn vader Komnen op. Het vorstendom Arianiti breidde uit naar het zuiden na het huwelijk tussen Gjergj Arianiti en prinses Maria Muzaka, een lid van de Albanese adellijke Muzaka-dynastie. Arianiti kreeg hierdoor heerschappij over een gebied in Mallakastër, ten zuiden van Vlorë. Hij wist datzelfde gebied vervolgens uit te breiden naar centraal-Albanië, tussen het huidige Librazhd en Elbasan in.

Gjergj Arianiti kwam in opstand tegen de Ottomanen maar die opstanden werden vrij snel neergeslagen. Arianiti erkende de Ottomaanse heerschappij en kreeg in ruil daarvoor een erkende autonomie over zijn gebied. In 1444 voegde het vorstendom Arianiti zich bij de Liga van Lezhë om de Ottomanen alsnog te bestrijden. Gjergj Arianiti was een van de commandanten van het Albanese leger. In 1462 sneuvelde Arianiti in een kasteel na een Ottomaanse aanval op de Albanese leiders.

De familie had nauwe banden met de Kastrioti-dynastie. Zo trouwden Vladan Arianiti met de dochter van Gjon Kastrioti en Andronika Arianiti met de laterse volksheld Skanderbeg. Angjelina Arianiti trouwde een Servische heerser. Zij werd later heilig verklaard door de Servisch-Orthodoxe Kerk. De andere dochters van Gjergj Arianiti: Vojsava, Helena, Komnena, Maria, Despina, Katerina, Teodora en Chiranna trouwden onder meer met leden van de Dukagjini en Balsha-dynastie.

Heerserslijst

- Lijst vanaf 14e eeuw:

Komnen Arianiti (1392-1432)
Gjergj Arianiti (1432-1444)

Stamboom

Stamvader David
- Konstantin
- Alëks
- Komnen
  - Muzakë
    - Moisi ⚭ Zanfina Muzaka
      - Cesare
      - Despina II
  - Vladan ⚭ Angjelina Kastrioti
  - Gjergj ⚭ Maria Muzaka
    - Donika ⚭ Gjergj Kastrioti
    - Vojsava ⚭ Gjergj Balsha
    - Helena ⚭ Gjergj III Dukagjini
    - Angjelina ⚭ Stefan Branković
    - Komnena ⚭ Gojko Balsha
    - Despina ⚭ Tanush VI Dukagjini
    - Chiranna ⚭ Nikollë II Dukagjini
    - Maria ⚭ Bartolomeo Giuppo del Rovere
    - Katerina ⚭ Andrea Spani
    - Teodora
  - Gjergj ⚭ (2) Pietrina Francone
    - Thoma
      - Konstantin II ⚭ Francesca van Montferrat
      - Arijanit
      - Andronika II
      - Penthesilea
      - Ippolita
      - Polissena
      - Deinara
      - Elena
    - Arian

Bronnen, noten en/of referenties

Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Arianiti family op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.