Isotopen van beryllium

Het chemisch element beryllium (Be), met een atoommassa van 9,012182(3) u, heeft 12 isotopen, waarvan alleen 9Be stabiel en een primordiaal nuclide is. Dit betekent dat het op aarde reeds bestond toen deze gevormd werd.

Vanwege het feit dat beryllium maar één stabiele isotoop kent, valt beryllium onder de mononuclidische elementen. Onder invloed van de kosmische straling, waaraan de aardatmosfeer blootgesteld wordt, wordt een kleine hoeveelheid van het radioactieve isotoop 10Be gevormd. Dit proces is vergelijkbaar met de vorming van 14C, maar 10Be heeft een veel langere vervaltijd. Het kan daarom gebruikt worden om geologische processen zoals erosie en vorming van sedimentaire lagen te volgen. 10Be heeft een halveringstijd van 1,39 miljoen jaar en 7Be een halveringstijd van 53,2 dagen. Alle andere isotopen hebben een halfwaardetijd van minder dan een minuut.

Omdat 7Be en 10Be niet stabiel zijn kunnen hogere elementen niet tijdens de oerknal gevormd zijn bij de oerknal-nucleosynthese, maar moeten zij ontstaan zijn door kernfusieprocessen in sterren. Beide nucliden worden ook wel kosmogene nucliden genoemd, omdat ze gevormd worden onder invloed van kosmische straling. Zo is er een verband aangetoond tussen de hoeveelheid 7Be die vanuit de lucht op de aarde terechtkomt en de zonnecyclus:

Afgifte van 7Be vanuit de lucht naar de bodem in Japan.[1]

Overzicht

bewerken
Nuclide Z (p) N (n) Isotopische massa (u) Halveringstijd Verval VE VP Kernspin Isotopische verhouding
(molfractie)
Natuurlijk voorkomen
(molfractie)
5Be 4 1 5,04079(429)   4Li (1/2+)
6Be 4 2 6,019726(6) 5,0(3) × 10−21 s   0,092(6) MeV 4He 0+
7Be 4 3 7,01692983(11) 53,22(6) dagen   7Li 3/2 sporen
8Be 4 4 8,00530510(4) 6,7(17) × 10−17 s splijting:   6,8(17) eV 4He 0+
9Be 4 5 9,0121822(4) stabiel 3/2 1,0
10Be 4 6 10,0135338(4) 1,39 × 106 jaar   10B 0+ sporen
11Be 4 7 11,021658(7) 13,81(8) s   (97,1%) 11B 1/2+
  (2,9%) 7Li
12Be 4 8 12,026921(16) 21,49(3) ms   (99,48%) 12B 0+
  (0,52%) 11B
13Be 4 9 13,03569(8) 0,5(1) ns   12Be (1/2)+
14Be 4 10 14,04289(14) 4,84(10) ms   (81,0%) 13B 0+
  (16,0%) 14B
  (5,0%) 12B
15Be 4 11 15,05346(54) < 200 ns
16Be 4 12 16,06192(54) < 200 ns 0+

Overzicht van isotopen per element

bewerken
1 18
1 H 2 Periodiek systeem 13 14 15 16 17 He
2 Li Be De links verwijzen naar isotopen per element B C N O F Ne
3 Na Mg 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Al Si P S Cl Ar
4 K Ca Sc Ti V Cr Mn Fe Co Ni Cu Zn Ga Ge As Se Br Kr
5 Rb Sr Y Zr Nb Mo Tc Ru Rh Pd Ag Cd In Sn Sb Te I Xe
6 Cs Ba Hf Ta W Re Os Ir Pt Au Hg Tl Pb Bi Po At Rn
7 Fr Ra ↓↓ Rf Db Sg Bh Hs Mt Ds Rg Cn Nh Fl Mc Lv Ts Og
 
Lanthaniden La Ce Pr Nd Pm Sm Eu Gd Tb Dy Ho Er Tm Yb Lu
Actiniden Ac Th Pa U Np Pu Am Cm Bk Cf Es Fm Md No Lr