Kanaal (telecommunicatie)

telecommunicatie

In de telecommunicatie is een kanaal een deel van een medium waarover informatie in de vorm van signalen verstuurd wordt. In het algemeen worden over hetzelfde medium een aantal afzonderlijke signalen tegelijkertijd verzonden. Hiervoor dient ieder signaal een unieke eigenschap te bezitten, om zich te onderscheiden van de andere. Op basis van de eigenschappen splitst een ontvanger het samengestelde signaal in afzonderlijke signalen of isoleert het gewenste signaal uit het samengestelde signaal. Met andere woorden, de ontvanger is afgesteld op een bepaald kanaal. Het gebruik van kanalen levert een efficiënter gebruik van het medium op.

Analoge radio en televisie

bewerken

De zender van radio- en televisiesignalen codeert zijn geluids- en of beeldsignaal in een draaggolf. Voor ieder afzonderlijk signaal heeft deze draaggolf een specifieke constante frequentie. Een signaal wordt meegestuurd door modulatie van de draaggolf. Hiervoor is een zeker frequentiebereik rondom de draaggolffrequentie nodig. Ieder afgebakend frequentiebereik is een kanaal. Doordat ieder signaal zijn eigen draaggolffrequentie heeft, kunnen meerdere signalen moeiteloos tegelijkertijd samengevoegd worden in hetzelfde medium. Met behulp van een banddoorlaatfilter waarvan de frequentie gelijk is aan de frequentie van de gewenste draaggolf wordt het gewenste signaal geïsoleerd. De keuze van de zender hangt rechtstreeks samen met de frequentie van het filter.

Om een station te kunnen ontvangen, moet de gebruiker weten op welke frequentie er wordt uitgezonden. Bij analoge televisie wordt echter niet de frequentie vermeld maar het kanaalnummer, wat uit minder cijfers bestaat. Bij FM-radio is het gebruiken van kanaalnummers minder gebruikelijk. Er is geen verband tussen de kanaalnummers van televisie en FM-radio, het is dus niet mogelijk het televisiegeluid te ontvangen met een FM-ontvanger door op hetzelfde kanaalnummer af te stemmen.

Televisie VHF band I   Televisie UHF band IV en V
Kanaal Frequentie (MHz) Kanaal Frequentie (MHz)   Kanaal Frequentie (MHz)
2 47-54 21 470-478 46 670-678
3 54-61 22 478-486 47 678-686
4 61-68 23 486-494 48 686-694
24 494-502 49 694-702
FM-radio VHF band II 25 502-510 50 702-710
Zie FM-omroep voor kanaalnummers 26 510-518 51 710-718
27 518-526 52 718-726
Televisie VHF band III 28 526-534 53 726-734
5 174-181 29 534-542 54 734-742
6 181-188 30 542-550 55 742-750
7 188-195 31 550-558 56 750-758
8 195-202 32 558-566 57 758-766
9 202-209 33 566-574 58 766-774
10 209-216 34 574-582 59 774-782
11 216-223 35 582-590 60 782-790
12 223-230 36 590-598 61 790-798
37 598-606 62 798-806
38 606-614 63 806-814
39 614-622 64 814-822
40 622-630 65 822-830
41 630-638 66 830-838
42 638-646 67 838-846
43 646-654 68 846-854
44 654-662 69 854-862
45 662-670

Digitale radio en televisie

bewerken

Ook bij digitale radio en televisie worden er kanaalnummers gebruikt. In dat geval is er geen enkel verband tussen de kanaalnummers en de frequenties. De kanaalnummers worden toegekend om gemakkelijk onthouden te worden. Vaak zijn dat (in Nederland) de volgende nummers:

Kanaal Station   Kanaal (Digitenne) Kanaal (Kabel) Station
1 Nederland 1 101 801 NPO radio 1
2 Nederland 2 102 802 NPO radio 2
3 Nederland 3 103 803 NPO radio 3
4 RTL 4 104 804 NPO radio 4
5 RTL 5 105 805 NPO radio 5
6 SBS6

Bij analoge televisie is het meestal mogelijk dat men de stations onder de verschillende nummers van de afstandsbediening programmeert. Dan kiest men ongeveer dezelfde nummers als die door de provider van digitale televisie worden ingesteld. Het verschil is dat de televisiekijker bij analoge televisie de nummering zelf kiest.

Bij Wifi zijn er 13 overlappende kanalen gedefinieerd. Het is mogelijk dat meerdere wifipunten in een omgeving hetzelfde kanaal gebruiken, maar om storingen te vermijden is het beter als de kanalen van twee fysiek nabijgelegen wifipunten niet te dicht bij elkaar liggen.

Kanaal Frequentie (MHz)
1 2401-2423
2 2406-2428
3 2411-2433
4 2416-2438
5 2421-2443
6 2426-2448
7 2431-2453
8 2436-2458
9 2441-2463
10 2446-2468
11 2451-2473
12 2456-2478
13 2461-2483

Zie ook

bewerken