Koerta (plaats)
Koerta (Georgisch: ქურთა; Ossetisch:Курта; Russisch: Курта) was een dorp in het noorden van Georgië, in de afscheidingsregio Zuid-Ossetië. Het door etnisch Georgiërs bewoonde dorp werd tijdens en na de Russisch-Georgische Oorlog van 2008 ontvolkt, in brand gestoken en vernietigd.
Dorp in de jure Georgië  Dorp in de facto Zuid-Ossetië 
| |||
|---|---|---|---|
| Situering | |||
| De jure | PTE Zuid-Ossetië | ||
| Regio | Sjida Kartli | ||
| Gemeente | Koerta | ||
| De facto | Republiek Zuid-Ossetië | ||
| Rajon | Tschinvali | ||
| Coördinaten | 42°17'23"NB, 43°57'1"OL | ||
| Algemeen | |||
| Inwoners | 0 | ||
| Hoogte | 940 m | ||
| Foto's | |||
| |||
| Koerta in 2010 | |||
| |||
Geschiedenis
bewerkenKoerta was een vrij onopvallend Georgisch bevolkt dorp in de Liachvi-vallei. Het was tot 1801 eigendom van de Matsjabelli-dynastie die heerste over de regio Samatsjablo binnen het koninkrijk Kartlië. In Koerta stond een paleis van de Matsjabelli's die zich na de Russische annexatie van het koninkrijk Kartli-Kachetië terugtrokken in het nabijgelegen Tamarasjeni. In 2006 werd Koerta een centrum van het Georgisch-Ossetisch conflict door pogingen van de Georgische regering van Micheil Saakasjvili het separatistische bestuur te passeren met een door Georgië erkend bestuur over Zuid-Ossetië dat zetelde in Koerta.
Opname in de Zuid-Ossetische Autonome Oblast
bewerkenTijdens de vorming van de Zuid-Ossetische Autonome Oblast in 1921-1922 en het bepalen van de administratieve grens van de beoogde autonome regio protesteerden tientallen Georgische dorpen waaronder Koerta en Georgiërs in Tschinvali tegen de voorgenomen inclusie in Zuid-Ossetië.[2][3] De Liachvivallei ten noorden van Tschinvali kende voornamelijk Georgisch bewoonde dorpen. Het protest mocht niet baten: de meeste dorpen belandden toch in de autonome regio, inclusief Koerta. Door de ligging aan de noordelijke toegangsweg voor Tschinvali, de latere Transkam, en de hoofdweg naar Oni in Ratsja groeide Koerta uit tot een van de grotere dorpen in Zuid-Ossetië, met een betrekkelijk gemengde bevolking.
Conflict Zuid-Ossetië
bewerkenNa het opheffen van de Zuid-Ossetische autonomie in december 1990 werd het rajon Tschinvali waar Koerta onder viel in april 1991 opgeheven en aan Gori toegevoegd.[4] Tijdens de burgeroorlog in 1991-1992 vonden in het gebied etnische zuiveringen plaats en was het dorp doelwit van beschietingen.[5] Met de inwerkingstelling van de door Rusland geleide vredesmacht in 1992, kwam het dorp onder Georgische controle te staan. In 2004 vonden rond het dorp geregeld aanslagen en gewapende schermutselingen tussen Georgische vredestroepen en Zuid-Osseetse milities plaats.[6]
Koerta werd in december 2006 de zetel van de alternatieve regering van Zuid-Ossetië, nadat de Zuid-Osseetse oppositie tijdens de Zuid-Osseetse presidentsverkiezingen een alternatieve leiderschapsverkiezing had georganiseerd die voormalig premier Dmitri Sanakojev won.[7] De Georgische regering erkende deze regering uiteindelijk in mei 2007 als Zuid-Ossetische Administratie, die gelast was met het interim-bestuur over de 'Provisionele Territoriale Eenheid Zuid-Ossetië'. Formeel was Koerta intussen heringedeeld bij de nieuwe Georgische gemeente Koerta.
Oorlog 2008
bewerken
Zie Russisch-Georgische Oorlog voor het hoofdartikel over dit onderwerp.In de periode voorafgaand aan de oorlog in 2008 waren de Georgische dorpen rond Tschinvali, waaronder Koerta, geregeld doelwit van Osseetse beschietingen en wegblokkades.[9] Het dorp was op 8 en 9 augustus 2008 ook doelwit van Russische bombardementen.[10]
Onderzoekers van Human Rights Watch constateerden ter plekke op 12 augustus plunderingen en brandstichting in Koerta en andere etnisch Georgische dorpen langs de weg naar Dzjava.[11] Tussen 10 en 22 augustus 2008 werden op basis van satelliet analyses naar schatting 144 gebouwen in Koerta in brand gestoken en vernield, wat op meer dan de helft van het dorp neerkwam.[12] Aanklagers van het Internationaal Strafhof documenteerden de stelselmatige vernietiging van huizen in Koerta en elders "met als doel de etnische Georgiërs met geweld van het grondgebied van Zuid-Ossetië te verdrijven".[14] In de periode 2017-2020 zijn alle restanten van Koerta verwijderd.
Als gevolg van de oorlog verloor Tbilisi de controle over Zuid-Ossetië en dus ook over Koerta. De Zuid-Ossetische Administratie zetelt sindsdien in ballingschap in Tbilisi en behartigt voornamelijk de belangen van de Georgische vluchtelingen die in enkele tientallen speciale nederzettingen in de omgeving van Zuid-Ossetië en andere delen van Georgië wonen.[15] Deze dorpen liggen weliswaar in andere Georgisch bestuurde gemeenten maar vallen formeel de verantwoordelijkheid van de Tijdelijke Administratief-Territoriale Eenheden.
Demografie
bewerkenVolgens de (Georgische) volkstelling van 2002 woonden in Koerta 960 mensen waarvan 91% Georgisch. Het dorp is in 2008 vernietigd en feitelijk opgehouden te bestaan en werd derhalve niet opgenomen in de Zuid-Osseetse volkstelling van 2015.
| Bevolking van Koerta | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Jaar | 1886 | 1923 | 1939 | 1970 | 1979 | 1989 | 2002 | 2008 | |
| Aantal | 421 |  488 |
690 |
1.054 |
1.189 |
 1.102 |
1.124 |
0
| |
| Georgiërs | 99 % | 96 % | - | n.b.[16] | n.b.[16] | 78 % | 93 % | ||
| Osseten | 0 % | 4 % | - | n.b.[16] | n.b.[16] | 20 % | |||
| Verantwoording data: 1886,[17] 1923,[18] 1939-1989,[19][20] volkstelling 2002.[22][24] | |||||||||
Zie ook
bewerkenReferenties
bewerken- ↑ (ru) Осетины В Грузии (Osseten in Georgië), 1e druk. Universal, Tbilisi (2015). ISBN 978-9941-22-522-2. Gearchiveerd op 23 april 2022. Geraadpleegd op 24 juni 2022.
- ↑ Pagina 245, "Osseten in Georgië", hoofdstuk "Образование Осетинской автономии в Грузии" (Vorming van de Ossetische Autonomie in Georgië) - L. Toidze.[1]
- ↑ (en) Arsene Saparov (2015). From Conflict to Autonomy in the Caucasus - The Soviet Union and the making of Abkhazia, South Ossetia and Nagorno Karabakh, 1e druk. Routledge, Londen, "3. South Ossetian Autonomous Region (1918–22)", Pag.84. ISBN 978-0-415-65802-7. Gearchiveerd op 25 april 2023. Geraadpleegd op 24 juni 2022.
- ↑ (ka) Law of the Republic of Georgia on the Abolition of Tskhinvali and Kornisi Districts. National Parliamentary Library of Georgia. Gearchiveerd op 28 mei 2022. Geraadpleegd op 28 mei 2022.
- ↑ (en) Bloodshed in the Caucasus - Violations of Humanitarian Law and Human Rights in the Georgia-South Ossetia Conflict (pdf). Human Rights Watch pag.15 (1 april 1992). Gearchiveerd op 29 september 2022. Geraadpleegd op 24 juni 2022.
- ↑ (en) Timeline – 2004. Civil Georgia (3 januari 2005). Gearchiveerd op 4 april 2022. Geraadpleegd op 24 april 2022.
- ↑ (en) Tbilisi Willing to Formalize S.Ossetia ‘Alternative Government’. Civil Georgia (1 december 2006). Gearchiveerd op 1 juli 2023. Geraadpleegd op 24 april 2022.
- ↑ a b (en) August Ruins - Report of the Georgian Non-Governmental Organizations on Violation of Fundamental Human Rights & International Humanitarian Law (pdf). Open Society Georgia Foundation via Internationaal Strafhof (2009). Gearchiveerd op 25 april 2023. Geraadpleegd op 24 juni 2022.
- ↑ Rapport "August Ruins", pagina 141.[8]
- ↑ Rapport "August Ruins", pagina 52, 156.[8]
- ↑ (en) Georgian Villages in South Ossetia Burnt, Looted. Human Rights Watch (13 augustus 2008). Gearchiveerd op 17 mei 2022. Geraadpleegd op 24 juni 2022.
- ↑ (en) Georgia: Satellite Images Show Destruction, Ethnic Attacks. Human Rights Watch (27 augustus 2008). Gearchiveerd op 24 juni 2022. Geraadpleegd op 24 juni 2022.
- ↑ (en) Pre-trial Chamber I - Situation in Georgia, document No. ICC-01/15 (pdf). Internationaal Strafhof (13 oktober 2015). Geraadpleegd op 6 juni 2022.
- ↑ ICC prosecution "Situation in Georgia", punt 131, pagina 67-68.[13]
- ↑ (ka) South Ossetian Administration. South Ossetian Administration. Geraadpleegd op 29 april 2022.
- ↑ a b c d "meerderheid Georgisch"
- ↑ (ru) Historische bevolkingsdata Zuid-Ossetië 1886 Tschinvali district. Ethno Kavkaz. Gearchiveerd op 10 juni 2022. Geraadpleegd op 24 juni 2022.
- ↑ (en) Ethnic composition of Georgia 1923. Population Statistics Eastern Europe and former USSR. Gearchiveerd op 23 oktober 2022. Geraadpleegd op 22 oktober 2022.
- ↑ (ru) Census Tschinvali District. South Ossetian part of the Joint Control Commission (16 februari 2008). Gearchiveerd op 21 maart 2012. Geraadpleegd op 10 juni 2022.
- ↑ (ka) Results of All-Union Censuses in South Ossetian Autonomous Oblast. National Statistics Office of Georgia (8 januari 2020). Gearchiveerd op 24 maart 2023. Geraadpleegd op 10 juni 2022.
- ↑ (ka) Volume II - Population By Sex and Age Groups. Census.ge, National Statistics Office of Georgia (Geostat) (2003). Gearchiveerd op 10 oktober 2022. Geraadpleegd op 22 mei 2022.
- ↑ Etnische percentages via Census 2002, deel II, District Gori, pagina 221-227.[21]
- ↑ (en) Population Dynamics in Georgia - An Overview Based on the 2014 General Population Census Data (pdf). National Statistics Office of Georgia, Geostat (29 november 2017). Geraadpleegd op 1 januari 2022.
- ↑ Uit VN begeleid onderzoek is gebleken dat de volkstelling van 2002 ongeveer 8-9 procent te hoog was. Zie[23], "1. Introduction", Pagina 1.
