Koper(I)bromide

chemische stof

Koper(I)bromide is een anorganische verbinding van koper en broom, met als brutoformule CuBr. De stof komt voor als een diamagnetisch groen poeder, dat slecht oplosbaar is in water. Het heeft een kristalstructuur die veel lijkt op die van zinksulfide. De stof wordt veel toegepast in de organische synthese.

Koper(I)bromide
Structuurformule en molecuulmodel
Kristalstructuur van koper(I)bromide
Kristalstructuur van koper(I)bromide
Koper(I)bromide-poeder
Koper(I)bromide-poeder
Algemeen
Molecuul­formule CuBr
IUPAC-naam koper(I)bromide
Molmassa 143,45 g/mol
SMILES
[Cu]Br
InChI
1S/BrH.Cu/h1H;/q;+1/p-1
CAS-nummer 7787-70-4
EG-nummer 232-131-6
PubChem 24593
Wikidata Q417906
Beschrijving Groen poeder
Waarschuwingen en veiligheids­maatregelen
Schadelijk
Waarschuwing
H-zinnen H315 - H319 - H335
EUH-zinnen geen
P-zinnen P261 - P305+P351+P338
Fysische eigenschappen
Aggregatie­toestand vast
Kleur groen
Dichtheid 4,71 g/cm³
Smeltpunt 492 °C
Kookpunt 1345 °C
Slecht oplosbaar in water
Brekingsindex 2,09 
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal  Portaalicoon   Scheikunde

Synthese

bewerken

De stof zelf is kleurloos, maar monsters van de stof hebben ten gevolge van sporen koper(II)verbindingen vaak wel een kleur.[1] Het koper(I)ion wordt aan de lucht gemakkelijk geoxideerd. Koper(I)bromide wordt meestal bereid via de reductie van koper(II)-verbindingen met behulp van sulfiet, in aanwezigheid van een bromide.[2] Zo wordt bij de reductie van koper(II)bromide met sulfiet koper(I)bromide verkregen, samen met waterstofbromide:

 

Structuur en eigenschappen

bewerken

Koper(I)bromide is door zijn polymere structuur vrijwel onoplosbaar in de meeste oplosmiddelen. Deze structuur is het gevolg van de tetraëdrische omringing van koper door de bromideliganden, waarmee de structuur van zinksulfide benaderd wordt. Als koper(I)bromide met lewiszuren behandeld wordt, ontstaan moleculaire adducten. Een voorbeeld is de vorming van een kleurloos complex met dimethylsulfide:[3]

 

In deze coördinatieverbinding draagt koper het coördinatiegetal 2, de liganden vormen met het koperatoom een lineaire verbinding. Met andere zachte liganden worden vergelijkbare complexen gevormd. Zo wordt met trifenylfosfine het complex CuBr(P(C6H5)3) gevormd. De structuur van deze laatste stof is evenwel complexer dan die met dimethylsulfide.

Toepassingen in de organische chemie

bewerken

In de Sandmeyer-reactie wordt CuBr toegepast om diazoniumzouten om te zetten in de overeenkomstige arylbromiden:[2]

 

Het al eerder genoemde complex met dimethylsulfide wordt veel gebruikt in de synthese van organokoperverbindingen.[3] Verwante complexen van koper(I)bromide worden ingezet als katalysator voor atoomtransfer radicalaire polymerisaties (ATRP) of door kopergekatalyseerde cross-dehydrogenatieve koppelingen.

bewerken
  • (en) MSDS van koper(I)bromide