Kousenbandslangen

geslacht uit de onderfamilie Natricinae

Kousenbandslangen[1] (Thamnophis) zijn een geslacht van slangen uit de familie toornslangachtigen en de onderfamilie waterslangen (Natricinae).

Kousenbandslangen
Thamnophis elegans
Taxonomische indeling
Rijk:Animalia (Dieren)
Stam:Chordata (Chordadieren)
Klasse:Reptilia (Reptielen)
Orde:Squamata (Schubreptielen)
Onderorde:Serpentes (Slangen)
Superfamilie:Colubroidea
Familie:Colubridae (Toornslangachtigen)
Onderfamilie:Natricinae (Waterslangen)
Geslacht
Thamnophis
Fitzinger, 1843
Afbeeldingen op Wikimedia Commons Wikimedia Commons
Kousenbandslangen op Wikispecies Wikispecies
(en) World Register of Marine Species
Portaal  Portaalicoon   Biologie
Herpetologie

Naam en indeling

bewerken

De wetenschappelijke naam van de groep werd voor het eerst voorgesteld door Leopold Fitzinger in 1843.[2] De slangen werden eerder aan andere geslachten toegekend, zoals Eutaenia en Tropidonotus. Er zijn 35 soorten waarvan er drie pas in 2005 wetenschappelijk zijn beschreven.

Uiterlijke kenmerken

bewerken

De grootte verschilt per soort, de meeste soorten bereiken een lichaamslengte van ongeveer 40 tot 70 centimeter maar uitschieters kunnen vaak langer worden. De gewone kousenbandslang bijvoorbeeld bereikt een lengte van 46 tot 66 cm, maar het langst gevonden exemplaar mat 124 cm.

De naam kousenbandslangen slaat op het vaak gestreepte lichaamspatroon dat lijkt op dat van de vroeger gebruikte sokophouders Een aantal soorten staat bekend als bijzonder kleurrijk. Met name als de dieren bedreigd worden, waarbij het lichaam wordt afgeplat, is het strepenpatroon duidelijk te zien. De meeste soorten hebben twee witte tot gele vlekken aan de bovenzijde van de kop. In combinatie met hun algemene voorkomen en vrij rustige karakter maakt dat ze populair in de handel in exotische dieren.

Levenswijze

bewerken

Het voedsel van kousenbandslangen bestaat voornamelijk uit kikkers, salamanders en vissen, daarnaast worden de larven van kikkers en padden naast regenwormen gegeten. Een kleiner deel van het menu bestaat uit vogels, kleine zoogdieren, ongewervelden en aas.

Bij verstoring wordt het lichaam afgeplat en wordt een muskusachige stof uitgescheiden uit de anus. Van sommige soorten is bekend dat ze fel van zich af bijten. Kousenbandslangen zijn niet giftig.

Verspreiding en habitat

bewerken

De soorten komen voor in delen van Noord- en Midden-Amerika en leven in de landen Canada, de Verenigde Staten, Mexico, Belize, Honduras, Nicaragua, Costa Rica, Guatemala, de Bahama's en El Salvador.[2] De habitat bestaat uit droge tropische en subtropische bossen, gematigde bossen, graslanden en met name uit vele verschillende typen draslanden.

Beschermingsstatus

bewerken

Door de internationale natuurbeschermingsorganisatie IUCN is aan 31 soorten een beschermingsstatus toegewezen. Van de soorten worden er 25 als 'veilig' (Least Concern of LC) beschouwd, twee als 'onzeker' (Data Deficient of DD) en twee als 'kwetsbaar' (Vulnerable of VU). Twee soorten staan ten slotte te boek 'bedreigd' (Endangered of EN).[3]

Soorten

bewerken

Het geslacht omvat de volgende soorten, met de auteur en het verspreidingsgebied.

Naam Auteur Verspreidingsgebied
Thamnophis atratus Kennicott, 1860 Verenigde Staten
Thamnophis bogerti Rossman & Burbrink, 2005 Mexico
Thamnophis brachystoma Cope, 1892 Verenigde Staten
Thamnophis butleri Cope, 1889 Verenigde Staten, Canada
Thamnophis chrysocephalus Cope, 1885 Mexico
Thamnophis conanti Rossman & Burbrink, 2005 Mexico
Thamnophis couchii Kennicott, 1859 Verenigde Staten
Thamnophis cyrtopsis Kennicott, 1860 Verenigde Staten, Mexico, Guatemala
Thamnophis elegans Baird & Girard, 1853 Verenigde Staten, Mexico, Canada
Mexicaanse kousenbandslang
(Thamnophis eques)
Reuss, 1834 Verenigde Staten, Mexico
Thamnophis errans Smith, 1942 Mexico
Thamnophis exsul Rossman, 1969 Mexico
Thamnophis fulvus Bocourt, 1893 Mexico, Guatemala, Honduras, El Salvador
Thamnophis gigas Fitch, 1940 Verenigde Staten
Thamnophis godmani Günther, 1894 Mexico
Thamnophis hammondii Kennicott, 1860 Verenigde Staten, Mexico
Thamnophis lineri Rossman & Burbrink, 2005 Mexico
Thamnophis marcianus Baird & Girard, 1853 Verenigde Staten, Mexico, Belize, Honduras, Nicaragua, Costa Rica, mogelijk in Guatemala en El Salvador
Thamnophis melanogaster Wiegmann, 1830 Mexico
Thamnophis mendax Walker, 1955 Mexico
Thamnophis nigronuchalis Thompson, 1957 Mexico
Noordwestelijke kousenbandslang
(Thamnophis ordinoides)
Baird & Girard, 1852 Verenigde Staten, Canada
Thamnophis postremus Smith, 1942 Mexico
Westelijke lintslang
(Thamnophis proximus)
Say, 1823 Verenigde Staten, Mexico, Guatemala, Belize, El Salvador, Honduras, Nicaragua, Costa Rica
Thamnophis pulchrilatus Cope, 1885 Mexico
Thamnophis radix Baird & Girard, 1853 Verenigde Staten, Canada
Thamnophis rossmani Conant, 2000 Mexico
Thamnophis rufipunctatus Cope, 1875 Verenigde Staten
Thamnophis saurita Linnaeus, 1766 Mexico, Canada, Verenigde Staten
Thamnophis scalaris Cope, 1861 Mexico
Thamnophis scaliger Jan, 1863 Mexico
Gewone kousenbandslang
(Thamnophis sirtalis)
Linnaeus, 1758 Mexico, Canada, Verenigde Staten, Bahama's
Thamnophis sumichrasti Cope, 1866 Mexico
Thamnophis unilabialis Tanner, 1985 Mexico
Thamnophis validus Kennicott, 1860 Mexico
bewerken

Bronvermelding

bewerken