Kryptoxanthine

chemische verbinding

Kryptoxanthine is een natuurlijke rode kleurstof. Ze komt voor in bloemen en wortels van planten van de soort Physalis, maar ook in sinaasappelschil, papaja, eierdooier, boter en in serum van runderbloed. Scheikundig behoort kryptoxanthine tot de carotenoïden, meer bepaald tot de xanthofyls. Het is nauw verwant aan bètacaroteen: het enige verschil is een extra hydroxylgroep. Het is oplosbaar in chloroform, benzeen, pyridine en koolstofdisulfide. Het menselijk lichaam zet kryptoxanthine om naar vitamine A, het geldt daarom als provitamine A. Het is een antioxidant en kan dus helpen om kanker te voorkomen. Het is toegelaten als voedingsadditief om te kleuren onder E-nummer E161c.

Bèta-kryptoxanthine
Structuurformule en molecuulmodel
Structuurformule van bèta-kryptoxanthine
Structuurformule van bèta-kryptoxanthine
Algemeen
Molecuul­formule C40H56O
IUPAC-naam (1R)-3,5,5-trimethyl-4-[(1E,3E,5E,7E,9E,11E,13E,15E,17E)-3,7,12,16-tetramethyl-18-(2,6,6-trimethyl-1-cyclohexenyl)octadeca-1,3,5,7,9,11,13,15,17-nonaenyl]cyclohex-3-en-1-ol
Andere namen cryptoxanthine, (3R)-β,β-caroten-3-ol, cryptoxanthol, caricaxanthin, (R)-all-trans-β-caroten-3-ol, hydroxy-β-caroteen
Molmassa 552,87204 g/mol
SMILES
CC1=C(C(CCC1)(C)C)\C=C\C(=C\C=C\C(=C\C=C\C=C(/C)\C=C\C=C(/C)\C=C\C2=C(C[C@H](CC2(C)C)O)C)\C)\C
InChI
1/C40H56O/c1-30(18-13-20-32(3)23-25-37-34(5)22-15-27-39(37,7)8)16-11-12-17-31(2)19-14-21-33(4)24-26-38-35(6)28-36(41)29-40(38,9)10/h11-14,16-21,23-26,36,41H,15,22,27-29H2,1-10H3/b12-11+,18-13+,19-14+,25-23+,26-24+,30-16+,31-17+,32-20+,33-21+/t36-/m1/s1
CAS-nummer 472-70-8
PubChem 5281235
Wikidata Q392062
Fysische eigenschappen
Aggregatie­toestand vast
Kleur rood
Smeltpunt 169 °C
Slecht oplosbaar in chloroform
Onoplosbaar in water
Nutritionele eigenschappen
Type nutriënt provitamine, antioxidant
Komt voor in sinaasappelschillen, papaja, eierdooier, boter
ADI 5 mg/kg lichaamsgewicht
Type additief kleurstof in snoep
E-nummer E161c
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal  Portaalicoon   Scheikunde