Kubuskwallen

Kubuskwallen (Cubozoa) zijn een vrijwel uitsluitend in de zee voorkomende klasse van kwallen (Cnidaria) met circa vijftig beschreven soorten. De naam is afkomstig van de kubusvorm van het scherm van het medusenstadium, het volgroeide stadium.

Kubuskwallen
"Cubomedusae", uit Ernst Haeckels Kunstformen der Natur, 1904
Taxonomische indeling
Rijk: Animalia (Dieren) Stam: Cnidaria (Neteldieren)
Klasse
Cubozoa
Afbeeldingen op Wikimedia Commons
Kubuskwallen op Wikispecies
(en) World Register of Marine Species
Portaal    Biologie

De oudste fossiele kubuskwal stamt uit het Pennsylvanien, een tijdvak in het Carboon. Ze zijn waarschijnlijk het dichtst verwant aan de Stauromedusae (gesteelde kwallen).

Leefwijze

Het zijn solitair levende dieren met een sessiel (aan een ondergrond vastzittend) poliepstadium en vrijlevend medusestadium. Kubuskwallen zijn actief jagende dieren, die in hun bewegingen en omzwervingen binnen hun leefgebied wel met vissen te vergelijken zijn. Ze behoren daardoor tot het oceanisch nekton.

Verspreiding en leefgebied

Kubuskwallen komen voornamelijk in tropische gebieden voor. In Nederland komt één vertegenwoordiger van de kubuskwallen voor: Carybdea marsupialis, ook wel zeewesp genoemd.

Giftigheid

Ze zijn extreem giftig en sommige kubuskwallen zoals Chironex fleckeri (de Australische zeewesp) en Carukua barnesi (de Irukandji) kunnen dodelijk zijn.

Orden

Zie Lijst van kubuskwallen voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

In 2007 waren er ten minste 36 soorten bekend. Deze zijn gegroepeerd in twee orden.

• Carybdeida (Dooskwallen)
• Chirodropida