Lanklaar

**Lanklaar**
Deelgemeente in België
	;
Situering
Gewest	Vlaanderen
Provincie	Limburg
Gemeente	Dilsen-Stokkem
Fusie	1971
Coördinaten	51° 1′ NB, 5° 43′ OL
Algemeen
Oppervlakte	15,89 km²
Inwoners ; (1/01/2020)	4.398 ; (277 inw./km²)
Overig
Postcode	3650
NIS-code	72041(E)
Detailkaart
	Locatie lanklaar in Dilsen-Stokkem
Portaal	België

Lanklaar (Limburgs: Lanker) is een dorp in de Belgische provincie Limburg en een deelgemeente van de stad Dilsen-Stokkem. Het was een zelfstandige gemeente tot het bij de fusie van 1971 toegevoegd werd aan de nieuw gevormde fusiegemeente Dilsen-Stokkem.

Brugwachtershuis (1840) aan de oude arm van de Zuid-Willemsvaart te Lanklaar (15 okt 2004)

Geografie en ligging

Lanklaar ligt geografisch gezien deels in de Maasvallei en deels op het Kempens Plateau. Hierdoor is er een aanzienlijk hoogteverschil tussen de dorpskern ten oosten van de Zuid-Willemsvaart (gelegen op een hoogte van 38 meter) en het plateau (gelegen op een hoogte van 93 meter) waarop uitgestrekte bossen en de woonwijken Grote Homo, Nieuw Homo en “Klein Homo” te vinden zijn, een verbastering van de familienaam van Joseph Haumont, een conducteur van Bruggen en Wegen die zich hier rond 1840 vestigde. Tussen de dorpskern en het plateau ligt het industriegebied van Lanklaar.

Binnen de fusiegemeente is Lanklaar de meest zuidelijke deelgemeente en grenst het aan Dilsen en Stokkem. Verder grenst Lanklaar aan de Maasmechelse deelgemeenten Leut, Eisden en Mechelen-aan-de-Maas en aan Niel-bij-As, dat een deelgemeente is van As.

Geschiedenis

Lanklaar ontstond uit Mulheim (zie ook Feresne), nu een gehucht ten zuiden van de kern en daaraan vastgebouwd. Het werd in 1281 voor het eerst vermeld als Langlaer. De naam Lanklaar is aan de natuur ontleend: lank is lang en laar is een open ruimte in het bos. Het betrof een lang en smal gebied in een open ruimte in het Ledebos dat een leengoed was van het Heilige Roomse Rijk.

Het gebied waarin Lanklaar is gelegen werd al bewoond vanaf het mesolithicum en is gesitueerd aan de voormalige Romeinse heerbaan van Tongeren naar Nijmegen. De huidige Oude Baan volgt nog het traject van deze heerbaan.

Lanklaar heeft zijn ontstaan en zijn eerste kapel te danken aan een Loonse ambtenaar De Pommerio die er in de 12e en 13e eeuw het Broexhof of Brouxhof bezat, dat hij van de heer van Leut in leen had. Er werd een kapel opgericht die eerst afhing van de parochie van Eisden en daarna van deze van Dilsen. In 1320 ging Lanklaar zowel kerkelijk als administratief deel uitmaken van Stokkem. Van 1812-1813, in de Napoleontische tijd, werd de steenweg tussen Tongeren en Maaseik aangelegd zodat het gebied beter ontsloten werd. Lanklaar bleef onder Stokkem ressorteren tot het in 1809 een zelfstandige gemeente werd. Vanaf 1842 werd het ook een zelfstandige parochie toegewijd aan de heilige Paulus.

Door de uitbating van een steenkool mijn in het nabije Eisden werden er in Lanklaar vanaf 1928 sociale woonwijken gebouwd, waarvan De Slakken de oudste is. Begin jaren 60 van de 20e eeuw werd de wijk Noteborn gebouwd, en werden de oudere wijken vernieuwd. De kernen van Mulheim en Lanklaar groeiden hierbij aan elkaar. Vanaf de jaren 1960 werd de werkgelegenheid van de inwoners in de steenkoolmijn geleidelijk aan vervangen door deze in fabrieken van grote bedrijven zoals Siemens AG en Bekaert die zich kwamen vestigen op het in 1968 aangelegde industrieterrein Lanklaar-Dilsen.

In 1971 werd de gemeente Lanklaar opgeheven en fuseerde het met Stokkem, Dilsen, Rotem en Elen tot de huidige fusiegemeente en stad Dilsen-Stokkem.

Demografische ontwikkeling

Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1961=volkstellingen

Galerij

De oude kerktoren
Tuibrug over de Zuid-Willemsvaart
Bouw van de nieuwe brug over de oude kanaalarm
Hotel Beau Séjour
Oude kanaalarm
Broedende zwanen bij de oude kanaalarm

Bezienswaardigheden

De tuibrug van Lanklaar die de Zuid-Willemsvaart overspant is bezienswaardig. Met zijn piloon van 43 meter is het tevens het hoogste punt van Lanklaar. De kerk is wel enkele meter hoger dan de brug, maar deze staat op de lager gelegen grond in de dorpskern.
Tivoli:
- Aan de oude kanaalarm, op het Tivoli-Eiland, kan men het voormalige brugwachtershuisje vinden uit 1840, vanaf 1983 gehuurd door de Heemkundekring, gerestaureerd in 2006, en voorzien van een oudheidkamer. Hierbij vindt men een historische Verkeerde Lieve Heer, afkomstig van het Vierveld (omstreeks 1900), een beeldje van de brugwachter, en een aankleding in de stijl zoals die in vroeger dagen is geweest.
- Hotel Beau Séjour, uit 1906 dat brugwachter Herman Houben in 1906 liet bouwen, in de hoop dat zijn vier dochters er de ware liefde zouden vinden.^[1]
Op het dorpsplein staat het standbeeld van het Zavelknuiperke, de vroegere bijnaam van de inwoners van Lanklaar. Deze naam hadden ze te danken aan de zanderige heidegronden rond het dorp.
De huidige Sint-Pauluskerk werd gebouwd ter vervanging van de in 1854 ingewijde en in 1963 afgebroken kerk.
Het voormalig gemeentehuis, van 1956-1958 gebouwd in Maaslandse stijl, naar ontwerp van Jozef Martin. Twee glas-in-loodramen geven de geschiedenis van Lanklaar weer.
Reconstructie van de fundamenten van de Sint-Janskapel van Mulheim, waarvan het origineel verdwenen is tijdens de verbreding van de Zuid-Willemsvaart van 1930-1934.
Château de Litzberg, uit 1868

Natuur

Lanklaar is de groene deelgemeente van Dilsen-Stokkem met zowat 60% van de oppervlakte die bestaat uit natuurgebieden en bossen.

Het Nationaal Park Hoge Kempen ligt voor een deel op het grondgebied van Lanklaar. Het is een nationaal park van 5750 hectare dat in 2006 werd geopend.
De oude kanaalarm ontstond tussen 1930 en 1934 toen de Zuid-Willemsvaart werd verbreed en rechtgetrokken waardoor er zich een afgesneden stuk stromend water van het kanaal vormde. Het Tivoli-eiland tussen het kanaal en de oude kanaalarm werd in 1944 een natuurreservaat. Dit natuurgebied omvat 27 hectare open water, bos en struweel.Dit gebied ontstond doordat een bom op de dijk van de oude kanaalarm viel waardoor het hele gebied tussen de twee kanalen overstroomde
Recreatiedomein Maasvallei (ook gedeeltelijk in Eisden gelegen) heeft een oppervlakte van zowat 250 hectare waarin een meer ligt van 80 hectare voorzien van moerassen en schiereilandjes. Op dit domein zijn er vele mogelijkheden om aan recreatie te doen en zijn er panoramische uitzichten.

Evenementen

Het Internationaal Ontmoetingsfeest dat sinds 1970 plaatsvond vierde in 2010 het 40-jarig bestaan en sloot daarmee de reeks af tijdens deze jubileumeditie. Het was een ontmoetings- en verbroederingsfeest tussen Belgen en personen van andere nationaliteiten dat elk jaar in het teken stond van een van de 17 nationaliteiten van de Lanklaarse bevolking. De vereniging, Opbouwwerk op Buurtvlak Lanklaar vzw, onder het voorzitterschap van Lucien Hermans, organisator van het feest, werd in het eerste kwartaal van 2012 als vzw ontbonden. De financiële middelen waarover de vereniging beschikte werden integraal geschonken aan de plaatselijke Vincentiusvereniging.
Het Bergfestival is een jaarlijks muziekfestival met telkens op vrijdag latinomuziek, op zaterdag rockmuziek en op zondag folk en wereldmuziek, georganiseerd op de terreinen van taverne De Berg dat op het plateau gelegen is. Artiesten die er al optraden zijn onder andere: Praful, El Guapo Stuntteam, Camden, Triggerfinger, Stash, Sioen, De Mens, Kane, Vive la Fête, Buscemi.

Politiek

Burgemeesters

Dit zijn de burgemeesters vanaf 1809, toen Lanklaar zich afscheurde van Stokkem, tot 1971, toen Lanklaar een deel werd van de fusiegemeente Dilsen-Stokkem. De burgemeesters vanaf 1971 staan vermeld op de pagina van Dilsen-Stokkem.

Thomas Severijns (1809-1851)
Nicolas Severijns (1851-1893)
Andreas Schurgers (1894-1900)
Jan Eggen (1901-1912)
Renier Breuls (1913-1920)
Joseph Schurgers (1921-1926)
Christiaan Simons (1927-1933)
Joseph Schurgers (1934-1940)
Martin Smeets (1940-1942)
Eugeen Fabry (1942-1944)
Joseph Schurgers (1944-1946)
Joseph Houben (1947-1958)
Theo Dirkx (1959-1960)
Theo Conings (1960-1971)

Afkomstig uit Lanklaar

Lydia Peeters, politicus en burgemeester
Luca Brecel, snookerkampioen
Sonja Doumen, miss België 1968
Paul Bouts, priester, pedagoog en frenoloog

Nabijgelegen kernen

Stokkem, Dilsen, Eisden, Meeswijk, Leut, As

Externe links

Zie de categorie Lanklaar van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Bronnen, noten en/of referenties

↑ Nieuwe ontdekkingsroute te voet, met de fiets of met de boot op en rond de Zuid-Willemsvaart. www.nieuwsblad.be (19 juni 2023). Gearchiveerd op 21 juni 2023. Geraadpleegd op 20 juni 2023.

[1] Nieuwe ontdekkingsroute te voet, met de fiets of met de boot op en rond de Zuid-Willemsvaart. www.nieuwsblad.be (19 juni 2023). Gearchiveerd op 21 juni 2023. Geraadpleegd op 20 juni 2023.

[1]