Leeuwergem

**Leeuwergem**
Deelgemeente in België
	;
Situering
Gewest	Vlaanderen
Provincie	Oost-Vlaanderen
Gemeente	Zottegem
Fusie	1971
Coördinaten	50° 53′ NB, 3° 50′ OL
Algemeen
Oppervlakte	2,49 km²
Inwoners ; (1-1-2020)	1.812 ; (728 inw./km²)
Overig
Postcode	9620
NIS-code	41081(C)
Detailkaart
	;
Foto's
Portaal	België

Leeuwergem is een dorp in de Belgische provincie Oost-Vlaanderen en een deelgemeente van de stad Zottegem, het was een zelfstandige gemeente tot aan de gemeentelijke herindeling van 1971. Het dorp ligt in Vlaamse Ardennen en is vooral bekend om de nabijheid van het Kasteel van Leeuwergem.

Geschiedenis

Bij opgravingen aan de Spelaan werden allerlei Romeinse vondsten gedaan^[1]. De naam Leeuwergem komt van de Germaanse stamhoofdnaam 'Leudiwar' + 'ingahaim' (woonplaats van de lieden van)^[2]. Al sinds eind twaalfde eeuw hadden de heren van Leeuwergem en Elene een afzonderijke heerlijkheid^[3]. In de 15e eeuw liet Robrecht van Massemen een kasteel van Leeuwergem bouwen, dat voor de derde maal werd opgebouwd in 1762-1764 in opdracht van Graaf Pierre Emmanuel Joseph d'Hane (1726-1786)^[4] Graaf Jean-Baptiste d'Hane de Steenhuyse, zoon van de voorgenoemde, was de gastheer van koning Lodewijk XVIII die in zijn herenhuis in de Veldstraat te Gent verbleef in 1815 tot aan de nederlaag van Napoleon te Waterloo. Gedurende zijn verblijf in Gent bezocht de koning het kasteel van zijn gastheer te Leeuwergem. Na het uitsterven van de familie d'Hane de Steenhuyse werd het kasteel via erfenissen aan de familie van de huidige eigenaar (della Faille d'Huysse) toebedeeld.^[5]

Bezienswaardigheden

De Sint-Amanduskerk werd in 1834 grondig verbouwd. Het koor geeft vermoedelijk nog min of meer de romaanse plattegrond aan van de oorspronkelijke kerk, maar tijdens de 17e eeuw werd dit drastische aangepast. Binnen dateert het orgel uit 1850. Het werd door Verhasselt gemaakt. De orgelkast is het werk van H. De Bodt. Het schilderij "De Marteldood van de Heilige Ursula" is een voorbeeld van de Vlaamse School uit de 16de eeuw. "De Heilige Barbara" werd door Jan Van Cleef gemaakt in de 17de eeuw. Het is afkomstig uit het Sint-Barbaraklooster te Gent.
Het omwalde Kasteel van Leeuwergem bevindt zich nabij het dorpscentrum, maar staat op het grondgebied van het naburige Elene.
De 'Duivelsvoetstap' op de grens met Grotenberge.
De Klokfontein is een kleine bron nabij de kerk, op het langste deel van de helling waarop de kerk gebouwd is (aan Saffelstraat 2). De bron kwam volgens een volksverhaal aan zijn naam omdat de beste klok uit de Sint-Amanduskerk in 1798 werd verborgen in een zelfgegraven put aan de bron, om te vermijden dat de Fransen ze zouden weghalen. Toen onder Napoleon in 1801 de kerken mochten heropen, wilden de boeren de verborgen klok uitgraven, maar ze vonden niets anders meer dan water. De Leeuwergemnaren doopten de bron ‘De Klokfontein’ ^[6]^[7].
Aan de Gentse Steenweg staat de 'Zevensacramentenboom', een linde van minstens 120 jaar oud. De naam verwijst mogelijk naar een vroeger gebruik om aan (en in) een linde te huwen en feest te houden. De Leeuwergemse pastoor zou de boom ook gebruikt hebben om toelichting te geven bij de 7 sacramenten tijdens de godsdienstlessen in het ernaast gelegen schooltje^[8].
In Leeuwergem bevindt zich Dunk!pressing, een van de weinige vinylplatenperserijen in België.

Afbeeldingen

Leeuwergem op de Ferrariskaart.
Kasteel van Leeuwergem, grondgebied Elene.
herenhuis op het Sint-Eligiusplein.
pastorie op het Sint-Eligiusplein.
De roepsteen in Leeuwergem.
Duivelsvoetstap, een steen van een bruggetje tussen Leeuwergem en Grotenberge.

Natuur en landschap

Leeuwergem ligt in de Vlaamse Ardennen met een hoogte van 60-80 meter. Leeuwergem ligt aan de Molenbeek

Demografische ontwikkeling

Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1970=volkstellingen

Nabijgelegen kernen

Hillegem, Oombergen, Elene, Grotenberge, Bevegem, Zottegem

Referenties

↑ Landschap doorgrond, tentoonstelling Provinciaal Archeocentrum Velzeke, 2020
↑ Lamarcq, D., De herkomst van de gemeentenamen en de spotnamen van Zottegem, Zottegems Genootschap voor Geschiedenis en Oudheidkunde, Handelingen X, 2001
↑ De Temmerman, I., Verval en opstanding. De feodale heren van Leeuwergem in dienst van graven en hertogen., Zottegems Genootschap voor Geschiedenis en Oudheidkunde, Handelingen XX, 2021, pag. 167-178.
↑ Watté, F., Elene door de eeuwen heen, 1978.
↑ Potter, F., Broeckaert, J., Geschiedenis van de gemeenten behorende tot het huidige Zottegem, 1981, pag. 123-163.
↑ Nuus. Gearchiveerd op 16 augustus 2023.
↑ * Lamarcq, D., Klokfontein, in: Zottegemse straatnamen, Zottegem: 2022.
↑ Inventaris onroerend erfgoed. Gearchiveerd op 16 augustus 2023.

Zie de categorie Leeuwergem van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

[1] Landschap doorgrond, tentoonstelling Provinciaal Archeocentrum Velzeke, 2020

[2] Lamarcq, D., De herkomst van de gemeentenamen en de spotnamen van Zottegem, Zottegems Genootschap voor Geschiedenis en Oudheidkunde, Handelingen X, 2001

[3] De Temmerman, I., Verval en opstanding. De feodale heren van Leeuwergem in dienst van graven en hertogen., Zottegems Genootschap voor Geschiedenis en Oudheidkunde, Handelingen XX, 2021, pag. 167-178.

[4] Watté, F., Elene door de eeuwen heen, 1978.

[5] Potter, F., Broeckaert, J., Geschiedenis van de gemeenten behorende tot het huidige Zottegem, 1981, pag. 123-163.

[6] Nuus. Gearchiveerd op 16 augustus 2023.

[7] * Lamarcq, D., Klokfontein, in: Zottegemse straatnamen, Zottegem: 2022.

[8] Inventaris onroerend erfgoed. Gearchiveerd op 16 augustus 2023.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]