Leo Ruygrok
Leonard Petrus (Leo) Ruygrok (Utrecht, 8 mei 1884 – Hilversum, 3 januari 1944) was een Nederlands cellist, dirigent en componist.[1]
| Leo Ruygrok | ||||
|---|---|---|---|---|
| Geboren | 8 mei 1884 | |||
| Overleden | 3 januari 1944 | |||
| Beroep(en) | cellist, dirigent, componist | |||
| ||||
Hij was zoon van musicus Jacobus Nicolaas Willem Adriaan Ruygrok en Martina Clara Geertruida de Bruijn. Hijzelf trouwde met Jeannette Maria Brinck, dochter Jeannette Maria (Netty) Ruygrok (1917-), leerlinge van Darja Collin werd danseres in Florence, San Remo en Napels.
Zijn eerste muzieklessen kreeg hij van zijn vader, maar er volgde ook een opleiding aan de Utrechtse muziekschool van de Maatschappij tot Bevordering der Toonkunst. Docenten aldaar waren Eduard Ferrée op cello en Johan Wagenaar voor muziektheorie en compositieleer). Hij nam als cellist plaats in het Stedelijke Orkest Utrecht onder leiding van Wouter Hutschenruijter, een vierjarig verblijf inclusief opleiding aldaar volgde. Na die periode werd hij (solo)cellist in Winterthur, Berlijn, Lausanne (hij was daar ook dirigent), Angers en Helsinki. In Berlijn studeerde Ruygrok nog enige tijd compositie bij Paul Ertel.
In 1915 kwam hij naar de Arnhemsche Orkest Vereeniging (AOV) om er tweede dirigent te worden achter Van Anrooy, samen met Jan van Gilse. Van Anrooy. Hij zou de zogenaamde zomerconcerten leiden. Van Anrooy vertrok in 1917 en het bestuur van de AOV koos voor Van Gilse. Ruygrok ging daarom in 1919 aan de slag als eerste dirigent bij de Nationale Opera. Hij werd als tweede dirigent in Arnhem opgevolgd door Martin Spanjaard (Louis Boer was de andere gegadigde).In 1924 trad hij aan als tweede dirigent, achter Peter van Anrooy, bij het Residentie Orkest. In oorlogstijd was hij dirigent van het orkest van de Nederlandse Omroep.
Al uit zijn periode in Utrecht stammen zijn eerste werken. Hij kon deze werken laten uitvoeren door orkesten waarin hij speelde of waarbij hij dirigeerde. Het begon met muziek dat hij samen met zijn vader schreef voor Swawa’s Herinneringsdag (1904), een door Amy Grothe-Twiss in de bossen van Het Gooi uitgevoerd openluchtspel op tekst van Joannes Reddingius en Egbert Bontjema. De reeks ging verder met een Suite voor orkest, zijn eerste van vier concertouvertures (Roland, De Tragische, Midas en Vival Academie). Voorts schreef hij twee symfonieën (nr 2. uit 1931). Hij werd later toegeschreven aan de stroming "De revolutionairen".[2] Zijn Ouverture Midas en Ricercare voor vier fluiten en strijkorkest zijn respectievelijk in 1928 en 1942 uitgevoerd door (leden van) het Concertgebouworkest onder leiding van Peter van Anrooy en Jaap Spaanderman. Zijn muziek is geheel vergeten, wellicht mede omdat een deel daarvan bestemd was voor de Nationaal-Socialistische Beweging. Dit blijkt onder meer uit de genodigden op zijn begrafenis op de Algemene Begraafplaats Amersfoort, te weten gedelegeerden van de Nederlandse Kultuur Kamer (NKK) en een gedeputeerde van de Schutzstaffel (SS).[3][4]
Hij schreef (samen met Max Tak) de filmmuziek voor Veertig jaren (1938), een film over veertig jaar regering onder koningin Wilhelmina der Nederlanden.[5]
Externe link
bewerken- Werken op muziekschatten.nl (bladmuziek, deels gedigitaliseerd)
- J.H. Letzer: Muzikaal Nederland 1850-1910. Bio-bibliographisch woordenboek van Nederlandsche toonkunstenaars en toonkunstenaressen - Alsmede van schrijvers en schrijfsters op muziek-literarisch gebied, 2. uitgaaf met aanvullingen en verbeteringen. Utrecht: J. L. Beijers, 1913, pagina 151 meldt geboortejaar 1884
- Geïllustreerd muzieklexicon, onder redactie van Mr. G. Keller en Philip Kruseman, medewerking van Sem Dresden, Wouter Hutschenruijter (1859-1943), Willem Landré, Alexander Voormolen en Henri Zagwijn; uitgegeven in 1932/1949 bij J. Philips Kruseman, Den Haag; pagina 663, meldt abusievelijk geboortejaar 1889
- Jozef Robijns, Miep Zijlstra: Algemene muziek encyclopedie, Haarlem: De Haan, 1979-1984, ISBN 978-90-228-4930-9, deel 9, pagina 10 noemt abusievelijk geboortejaar 1889.
- Henri Lenferink: Gelders Orkest. Geschiedenis van de Arnhemse Orkest Vereeniging 1889-1949 en van Het Gelders Orkest 1949-1989. Zutphen, 1989. ISBN 90 6011 662 3 (Arnhemse periode)
- Persoonlijkheden in het Koninkrijk der Nederlanden in woord en beeld noemt abusievelijk 1889
- Leo Ruyrok op IMSLP noemt geboortejaar abusievelijk 1889
- ↑ Overlijdensakte Hilversum vermeldt 59 jaar oud. Gearchiveerd op 2 januari 2022.
- ↑ Erik Voermans, ’t zijn hier stomme honden. Het Parool (25 februari 1995). Geraadpleegd op 2 januari 2022 – via delpher.nl.
- ↑ Begrafenis Leo Ruygrok. Het Volk (10 januari 1944). Geraadpleegd op 2 januari 2022 – via delpher.nl.
- ↑ Kameraad Leo Ruygrok ter aarde besteld. Het nationale dagblad (8 januari 1944). Geraadpleegd op 2 januari 2022 – via delpher.nl.
- ↑ Filmdatabase van Eye. Gearchiveerd op 2 januari 2022.
