Liesbeth List

Nederlands zangeres (1941–2020)

Liesbeth List, geboren als Elisabeth Dorathea (Elly) Driessen (Bandoeng, 12 december 1941Soest, 25 maart 2020),[1] was een Nederlandse chansonnière en actrice.[2] Ze behoorde bij leven tot de bekendste zangeressen van Nederland en behaalde in dit land grote successen met Ramses Shaffy. In 2017 kwam er een musical over haar leven uit.

Liesbeth List
Liesbeth List in 1964
Liesbeth List in 1964
Algemene informatie
Geboortenaam Elisabeth Dorathea Driessen
Alias Liesbeth List
Geboren 12 december 1941
Geboorteplaats Bandoeng
Overleden 25 maart 2020
Overlijdensplaats Soest
Land Vlag van Nederland Nederland
Werk
Jaren actief 1962 - 2017
Genre(s) Chanson
Kleinkunst
Beroep Zangeres
Instrument(en) Piano
Invloed(en) Jacques Brel, Charles Aznavour, Édith Piaf
Label(s) PolyGram
Act(s) Ramses Shaffy & Liesbeth List
Verwante artiesten Robert Long, Rod McKuen, Frank Boeijen, Adèle Bloemendaal, Annemarie Oster
Officiële website
(en) AllMusic-profiel
(en) Discogs-profiel
(en) IMDb-profiel
(en) Last.fm-profiel
(en) MusicBrainz-profiel
Portaal  Portaalicoon   Muziek

Biografie

bewerken

Jonge jaren

bewerken

Elly Driessen werd geboren te Bandoeng, Nederlands-Indië, vier dagen nadat Nederland Japan de oorlog verklaard had. De eerste jaren van haar leven bracht ze vanaf maart 1942 door in een Japans interneringskamp. Haar moeder werd als troostmeisje gedwongen om de Japanners te gerieven en kreeg daardoor depressies. Na de overgave van Japan pleegde ze op 31 januari 1946 zelfmoord.[3] Haar vader wachtte op migratie naar Nederland en ontmoette voor zijn vertrek een vrouw met drie kinderen.[4] Gezamenlijk reisden zij naar Nederland. Elly had een slechte relatie met haar stiefmoeder, die door haar kampervaringen in Elly een boze geest zag die ze door wreedheden uit haar trachtte te verwijderen. Elly werd uit huis geplaatst. Ze kwam terecht in een weeshuis, maar toen ontdekt werd dat ze nog een vader had, moest ze vertrekken en kwam ze terecht bij betaalde pleegouders in Alkmaar. Toen haar stiefmoeder in 1948 op een vakantie op Vlieland vernam dat een bewoonster graag een kind wilde adopteren, werd ze daar achtergelaten.[4] Haar pleegouders runden een hotel en later werd haar pleegvader er vuurtorenwachter. Ze nam de achternaam aan van haar pleegouders en ook haar voornaam werd aangepast. In dit gezin heeft zij naar eigen zeggen een gelukkige tijd gehad.[5] Haar biologische vader emigreerde eind jaren 40 met zijn tweede vrouw naar Zuid-Afrika, waar hij op vijftigjarige leeftijd overleed.

Als kind hield Liesbeth List zich al bezig met muziek, naast literatuur en kunst. Op achttienjarige leeftijd vertrok ze naar Amsterdam om te gaan zingen, nam korte tijd zangles, maar dat beviel haar niet en ze stopte ermee. Noten lezen heeft ze nooit geleerd.[4] In haar begintijd als zangeres begon ze zich te verdiepen in de Franse chansons.

 
Liesbeth List tijdens het Grand Gala du Disque Populaire 1970

Doorbraak

bewerken

In 1962 trad ze voor het eerst op in televisieshows, onder meer in een televisieshow van Rob de Nijs en in de talentenjacht Nieuwe Oogst. Omdat een show samen met Serge Gainsbourg niet kon worden uitgezonden en dit in de pers breed werd uitgemeten, kwam Ramses Shaffy haar, dankzij Henk van der Meijden, op het spoor. Zij mocht wel optreden bij de AVRO met Een stem in de regen. Shaffy vroeg haar mee te werken aan Shaffy Chantant, wat een groot succes werd. Met Shaffy zou ze jarenlang muzikaal optrekken. Ze was naar eigen zeggen "smoorverliefd" op hem, maar hij viel op mannen. In 1965 nam ze deel aan het jaarlijkse Songfestival van Knokke, waar List veel succes oogstte met "In oktober", een lied van Guy Béart op een Nederlandse tekst van Hans Andreus. Datzelfde jaar werd de televisieshow Liesbeth Internationaal in vele landen uitgezonden.

 
List 1971

Het voorlopig hoogtepunt in haar carrière bereikte List eind jaren zestig, begin jaren zeventig. Het duet Pastorale met Shaffy werd een grote hit. In 1967 bracht ze, op verzoek van de componist, het album Liesbeth List zingt Theodorakis uit. Haar toenmalige platenmaatschappij wilde het eerst niet uitbrengen, maar deed het uiteindelijk toch en het album werd een enorm platensucces. Ook met haar versies van nummers van Jacques Brel had ze enorm succes. De Belgische zanger kwam persoonlijk in oktober 1971 naar Kasteel Groeneveld om haar een gouden plaat te overhandigen voor haar album Liesbeth List zingt Jacques Brel.[6] In die jaren bracht ze vele albums en singles uit, waarvan Victoria, Te veel te vaak en Kinderen een kwartje hits werden. Ze was echter meer een albumartieste voor wie de teksten belangrijker waren dan snel succes. List ontving in die periode zeven gouden en twee platina platen. Ook in West-Duitsland oogstte ze waardering. Ze bracht daar vier albums uit, trad er in veel televisieshows op en werd daar geroemd door vakgenoten. Platensucces in het buitenland, behalve in Vlaanderen, bleef uit, al hadden haar televisieshows in West-Duitsland en Vlaanderen veel succes. In Frankrijk bracht ze een ep (1967) uit en een lp (Madame Mélancholie, 1977).

Ze ontving onder meer Edisons (1969 en 1995[7]) en een Gouden Harp (1997).[8] In 1967 speelde ze een rol in de Nederlandse speelfilm To Grab the ring en in 1977 in Mysteries. Naast haar vele personalityshows tussen 1966 en 2001 trad ze ook op in succesvolle televisiefilms als De liefdeswacht (samen met Ramses Shaffy, 1974) en Een heel dun laagje goud (samen met Robert Long, 1977).

VS-uitstapje en Engeland

bewerken
 
List en Ramses Shaffy bij de presentatie van de nieuwe lp van Shaffy, 1971
 
Rod McKuen en Liesbeth List presenteren hun gezamenlijke dubbelalbum in Baarn, september 1972

In 1972 nam zij samen met de toen in Nederland populaire Amerikaanse zanger Rod McKuen een Engelstalig dubbelalbum op, getiteld Two Against The Morning. List bracht later in de Verenigde Staten een tweetal albums uit via McKuens Stanyan Records, respectievelijk Solitude's my name (met een aantal door haar gezongen nummers van McKuen) en List sings Jacques Brel (met dezelfde nummers als op de Europese versie). Later in 1972 werkte zij nog eenmaal samen met McKuen; zij brachten een A-face single uit met het nummer Baby it's cold outside. Met het album Meet lovely Liesbeth List trachtte ze in 1974 de Engelse markt te veroveren. Ze zong onder meer Tim Hardins Hang on to a dream en, als eerste op het Europese continent, Send in the Clowns (Stephen Sondheim). In 1976 bracht ze een Engelstalig album uit met liederen van Charles Aznavour. Met hem zong ze het duet Don't say a word. Regisseur Bob Rooyens maakte opnieuw een televisieshow met haar. Eerdere shows van hem met haar oogstten veel succes. De eerste show uit 1969 won op het Gouden Roos-festival in Montreux de persprijs en werd aan tien landen verkocht. In 1972 won ze opnieuw de persprijs in Montreux met een BRT-programma: Barazaeta.[9]

Comeback en musicals

bewerken

In 1994 zette Frank Boeijen haar, na een periode van afnemend succes, opnieuw op de kaart.[10] Hij produceerde haar album List, dat een groot succes werd, vooral door haar vertolking van Boeijens' De verzoening. Met Noach en Vergezicht bevestigde ze haar terugkeer, uitgebreide tournees volgden en het lied Heb het leven lief werd een klassieker. In 1997 speelde ze voor een korte tijd in de musical Eindeloos, naast Coen van Vrijberghe de Coningh. Deze musical moest al snel stoppen door financiële problemen van het productiebureau. In 1998 zong zij in de musical De Tijd-affaire, samen met Adèle Bloemendaal en Danny de Munk. In 1999 vroeg producent Albert Verlinde haar voor de titelrol in de musical Piaf. Het werd een doorslaand succes en List was helemaal terug. Aan het begin van de 21e eeuw begon List aan de jubileumtournee Van Shaffy tot Piaf. Eind 2003 begon ze met Jos Brink aan de musical Het Hemelbed. Vanaf oktober 2009 was List opnieuw te zien in de musical rond Édith Piaf. Ze speelde hierin de oude Piaf. Voor beide versies kreeg ze een Johnny Kraaykamp Musical Award. Ruim 320.000 bezoekers zagen de voorstellingen.[11]

Jubileum en einde van grote tournees

bewerken

Op 12 januari 2012 maakte List in een interview met het NOS-journaal bekend dat zij stopte met lange tournees. Haar jubileumtour 40 jaar Liesbeth was meteen haar afscheidstournee van de grote podia. Op 14 januari 2012 kreeg List na afloop van de voorstelling in Den Haag van Albert Verlinde een buste die Raphaël Hermans van haar maakte. De buste kreeg een vaste plek in de foyer van de Koninklijke Schouwburg in Den Haag. Op 30 januari 2013 gaf zij haar laatste voorstelling, in de Stadsschouwburg in Tilburg. List was naar eigen zeggen moe van het iedere dag in de auto zitten, in de file staan en midden in de nacht thuiskomen. Ze zei hierover: "Mijn privéleven is heilig voor mij. Af en toe wil ik helemaal niets hebben. Zo'n avond in je eentje voor de microfoon is heel erg intensief; op een gegeven ogenblik ben je moe." Gestopt was ze echter niet. Naast incidentele optredens begon ze, samen met Annemarie Oster, in 2014 een kleine tournee langs kleine theaters met de voorstelling Tandem. Deze werd in het seizoen 2015-2016 vervolgd. Ook bracht ze in 2015 een nieuw album uit met de titel Echo, waarop nummers van Shaffy en die ze ooit met hem heeft gezongen, staan. Op 18 augustus 2017 gaf ze aan te stoppen met optreden, als gevolg van een vorm van dementie veroorzaakt door hersenletsel uit het verleden waardoor littekenweefsel ontstond.[2] Op 2 oktober 2017 ging Liesbeth List, de musical in première, over haar eigen leven. Aan het eind van die maand kwam de biografie Liesbeth List. De dochter van de vuurtorenwachter uit.[12] In verband daarmee werd ze overstelpt met verzoeken om interviews en reportages, maar daar werd een streep door gezet, zo maakte ze bekend.[13]

Overlijden

bewerken

List overleed op 25 maart 2020 op 78-jarige leeftijd in haar slaap in haar woonplaats Soest.[2] Twee dagen later werd haar overlijden publiek gemaakt. Die avond zond de NTR een ingelaste aflevering van het tv-programma Het Laatste Woord uit met daarin een tweegesprek tussen List en tv-journalist Jeroen Pauw dat in het teken stond van haar leven. De afspraak was dat het pas zou worden uitgezonden na haar dood.[14] Ze werd gecremeerd in Amersfoort in besloten kring.[15] Haar as werd door haar dochter deels uitgestrooid bij Vlieland in de Waddenzee, en de urn met het andere deel werd op 14 maart 2021 op begraafplaats Zorgvlied bijgezet naast het graf van Ramses Shaffy. Ten gevolge van de coronapandemie was een eerder, waardig afscheid voor familie, vrienden en bekenden niet mogelijk geweest.

Onderscheidingen

bewerken
 
Liesbeth List en Cees Nooteboom in 1967

Theater

bewerken

Privéleven

bewerken

List had van 1965 tot 1979 een relatie met schrijver Cees Nooteboom. Kort na de beëindiging van die relatie leerde ze restauranthouder Robert Braaksma kennen, met wie ze in januari 1985 in stilte in het huwelijk trad.[18] In 1983 was uit deze relatie al een dochter geboren. Braaksma overleed in april 2014 op 64-jarige leeftijd.[19]

Discografie

bewerken
Album met eventuele hitnotering(en) in de Nederlandse Album Top 100 Datum van
verschijnen
Datum van
binnenkomst
Hoogste
positie
Aantal
weken
Opmerkingen
Shaffy Chantant 1966 - - - goud
Liesbeth List 1966 - - -
Liesbeth List zingt Theodorakis 1967 - - - platina
Warum gehst du vorbei 1967 - - -
Pastorale 26 september 1968 6 december 1969 12 6 platina
Liesbeth List zingt Jacques Brel 4 september 1969 6 december 1969 9 2 goud
Victoria 14 oktober 1970 7 november 1970 7 16 goud
Ein Wort, nur ein Wort 1970 - - -
Neurenberger droom 26 oktober 1971 - - -
Die blaue Blume - Ein Pop Oratorium 1972 - - -
Two against the morning 1972 - - -
Liesbeth's beste 1973 - - - goud
Foto 1974 14 december 1974 15 9 goud
Meet lovely Liesbeth List 1974 - - -
Solitude's my home 1974 - - -
Madame Melancolie 1977 - - -
Meisjes van dertig 1979 - - -
Ich bin froh - ich bin froh 1979 - - -
Voor vanavond en daarna 1982 - - -
Liesbeth List & Ramses Shaffy 1987 12 december 1987 40 9 met Ramses Shaffy / verzamelalbum
List 1994 8 oktober 1994 50 13
Noach 1996 12 oktober 1996 64 4
Vergezicht 1999 1 mei 1999 48 4
100 mooiste liedjes van Ramses en Liesbeth 2007 16 juni 2007 73 2 met Ramses Shaffy / verzamelalbum
Verloren en gewonnen 16 november 2009 21 november 2009 57 7
Echo 22 mei 2015 30 mei 2015 32 4
Album met hitnotering(en) in de Vlaamse Ultratop 200 albums Datum van
verschijnen
Datum van
binnenkomst
Hoogste
positie
Aantal
weken
Opmerkingen
100 mooiste liedjes van Ramses en Liesbeth 2007 19 december 2009 54 11 met Ramses Shaffy / verzamelalbum
Back to back 2010 30 januari 2010 13 11 met Ramses Shaffy / verzamelalbum

Singles

bewerken
Single met eventuele hitnotering(en) in de Nederlandse Top 40 Datum van
verschijnen
Datum van
binnenkomst
Hoogste
positie
Aantal
weken
Opmerkingen
Pastorale oktober 1968 27 september 1969 3 14 met Ramses Shaffy /
Nr. 3 in de Single Top 100
In de armen van de stad januari 1970 7 februari 1970 tip13 - met Ramses Shaffy
Brussel januari 1970 28 februari 1970 tip9 -
Victoria 1970 21 november 1970 15 7 Nr. 15 in de Single Top 100
Aan de andere kant van de heuvels 1971 24 juli 1971 tip6 - met Ramses Shaffy
Te veel te vaak 1974 27 april 1974 11 8 Nr. 11 in de Single Top 100
Kinderen een kwartje 1974 21 december 1974 22 5 Nr. 22 in de Single Top 100
Heb het leven lief 1999 - - - Nr. 99 in de Single Top 100
Laat me / Vivre 2005 8 oktober 2005 25 5 met Alderliefste en Ramses Shaffy /
Nr. 8 in de Single Top 100
Laat me / Vivre 2009 8 december 2009 18 4 met Alderliefste en Ramses Shaffy /
Nr. 13 in de Single Top 100
Shaffy cantate 1966 - - - met Ramses Shaffy, Loesje Hamel en Polo de Haas /
Nr. 57 in de Single Top 100 (december 2009)
Ik pluk de dag 16 maart 2012 - - -
Single met hitnotering(en) in de Vlaamse Ultratop 50 Datum van
verschijnen
Datum van
binnenkomst
Hoogste
positie
Aantal
weken
Opmerkingen
Pastorale 1968 15 november 1969 7 8 met Ramses Shaffy
Dvd's met hitnoteringen in de Nederlandse Music Top 30 Datum van
verschijnen
Datum van
binnenkomst
 Hoogste 
positie
 Aantal 
weken
 Opmerkingen 
In concert - Carré vedetten gala 2006 30 december 2006 26 2
Heb het leven lief 2008 22 november 2008 5 3
Van Shaffy tot Piaf 2009

Radio 2 Top 2000

bewerken
Nummer(s) met noteringen in de NPO Radio 2 Top 2000 '99 '00 '01 '02 '03 '04 '05 '06 '07 '08 '09 '10 '11 '12 '13 '14 '15 '16 '17 '18 '19 '20 '21 '22 '23 '24
Laat me/vivre (met Alderliefste & Ramses Shaffy) - - - - - - 209 189 123 269 99 151 205 213 207 255 304 351 349 470 280 323 328 463 425
Pastorale (met Ramses Shaffy) 80 119 58 40 51 43 33 24 51 40 6 21 27 46 42 47 71 69 86 106 73 73 60 91 96
Shaffy cantate (met Ramses Shaffy) 1371 - - 1154 1821 1195 1135 1133 1444 1322 178 1094 1148 1533 1525 1674 - - - - - - - - -
Te veel te vaak - - - - 1732 1819 1762 1572 1637 1725 1910 - - - - - - - - - - - - - -

Bibliografie

bewerken
bewerken
Op andere Wikimedia-projecten